Báo Công An Đà Nẵng

Hành trình của trái tim

Thứ ba, 28/01/2025 21:27
“Giải mã” thành công di vật về thông tin liệt sĩ Lê Hải Lục.

Cán bộ chiến sĩ Phòng Kỹ thuật Hình sự Công an tỉnh Quảng Trị nhớ rõ câu chuyện xúc động trong đợt mở đầu đợt cao điểm đảm bảo ANTT Tết Nguyên đán 2024. Các đơn vị quyết liệt tấn công tội phạm nên công tác của Phòng Kỹ thuật Hình sự lại càng “bận rộn” hơn để phục vụ kịp thời yêu cầu công tác điều tra, xử lý đối tượng. Trong hoàn cảnh đó, đơn vị nhận được đề nghị từ Đội quy tập thuộc Sư đoàn 968 (Quân khu 4) về giám định di vật liệt sĩ vừa được tìm thấy tại khu vực Động Toàn, thôn Thượng Nghĩa, xã Cam Nghĩa (huyện Cam Lộ). “Bật chế độ ưu tiên”, đơn vị cử ngay cán bộ đến đón di vật là 2 chiếc lọ penicillin từ Sư đoàn 968, Thượng úy Nguyễn Hữu Quốc cùng đồng đội khẩn trương thực hiện các bước xử lý mẫu vật. Tỉ mỉ từng thao tác khoa học khi mở nắp lọ, bên trong là lớp ni-lông đã được cuộn tròn và dính chặt sau hàng chục năm nằm sâu dưới lòng đất. Nhớ đến khoảnh khắc những người lính quy tập phát hiện được 2 di vật kèm hài cốt liệt sĩ và ánh mắt đầy mong đợi của họ, cán bộ Phòng Kỹ thuật Hình sự cũng khao khát, muốn khẩn trương. Nhưng không thể vội vã. Sau khi hong khô và nhẹ nhàng tách gỡ, làm phẳng lớp ni-lông đã úa màu, cán bộ kỹ thuật không giấu được xúc động khi phát hiện có dấu hiệu ký tự dù rất mờ. Với kỹ thuật dày dạn và sự hỗ trợ của máy móc hiện đại, trong thời gian ngắn nhất có thể, cán bộ đã khôi phục đầy đủ thông tin trên mảnh ni-lông nhỏ bé: “Lê Hải Lục, 1949, xóm 16, Xuân Lai, Thọ Xuân, Thanh Hóa”. Đối với ký tự “xóm 16” bị mờ nhòe nên cán bộ kỹ thuật hình sự định hướng cho Sư đoàn 968 theo 2 khả năng, có thể là “1b” hoặc “16”. Trên mảnh ni-lông ở lọ penicillin thứ 2, qua giám định cũng hiển hiện dòng chữ “Lê Sĩ Hùng, 1951, Văn Phú, Quảng Thọ, Quảng Xương, Thanh Hóa”.

Vỡ òa đón nhận thông tin với manh mối quý giá này, Sư đoàn 968 lập tức phối hợp tra cứu và xác định được có thông tin về liệt sĩ Lê Hải Lục và Lê Sĩ Hùng như trên, đều hy sinh vào ngày 2-4-1972. Một tuần sau, tất cả những người lính kỹ thuật hình sự như vỡ òa khi hay tin hài cốt liệt sĩ Lê Hải Lục đã được đưa về quê nhà an táng.

Mảnh ni-lông chứa thông tin liệt sĩ Lê Hải Lục như “tàng hình” do hơn nửa thế kỷ nằm sâu trong lòng đất.

Quảng Trị hiện có 3 đội quy tập hài cốt liệt sĩ thuộc các đơn vị Bộ CHQS tỉnh, Sư đoàn 968 và Đoàn Kinh tế - Quốc phòng 337 (đều thuộc Quân khu 4). Hàng năm, kết quả tìm kiếm được hài cốt liệt sĩ số lượng khác nhau nhưng mỗi khi có thông tin, cảm xúc thiêng liêng đều giống nhau. Có nơi họ trở lại nhiều lần và tìm kiếm mở rộng trong thời gian dài, với hy vọng tìm được các anh, xác định được tên tuổi, danh tính liệt sĩ để nỗi đau được vơi đi phần nào. Thế nên, bắt gặp bất kể di vật nào cùng hài cốt liệt sĩ, là chiếc lược, ngòi bút, tấm ảnh hay những chiếc lọ penicillin chứa thông tin đều được bảo quản, gửi giám định khẩn trương. Vào tháng 4-2024, khi thực hiện tìm kiếm quy tập hài cốt liệt sĩ tại thôn Trường Phước, xã Hải Lâm (huyện Hải Lăng), Đội quy tập 584, Bộ CHQS tỉnh Quảng Trị đã quy tập được 12 hài cốt kèm nhiều di vật. Trong số đó, có di vật là ví cá nhân chứa ảnh chân dung đã mờ; 1 bút máy vỏ nhựa, 1 bình tông có khắc chữ. Bộ CHQS tỉnh Quảng Trị đã nhanh chóng gửi công văn đề nghị Phòng Kỹ thuật hình sự Công an tỉnh Quảng Trị tiến hành khôi phục thông tin trên di vật của liệt sĩ.

Tỉ mĩ thực hiện tách, gỡ di vật liệt sĩ đã bị mục nát, hư hỏng để thực hiện giám định, khôi phục thông tin.

Quá trình kiểm tra, tìm kiếm thấy bên trong ngăn bằng ni-lông của ví có mảnh giấy có chứa nhiều mảnh kim loại (nghi là mũi kim) và 1 ảnh chân dung chiến sĩ Giải phóng. Sau khi xử lý mẫu vật bằng các phương pháp vật lý, hóa học và tiến hành giám định trên máy chuyên dụng, Phòng Kỹ thuật hình sự đã phục hồi được rõ tấm chân dung cũng như thông tin trên các di vật khác, khả năng là tên riêng và tên địa danh, quê quán của liệt sĩ. Từ manh mối này, Bộ CHQS tỉnh Quảng Trị lập tức đăng thông tin, thông báo tìm kiếm sự hỗ trợ xác định danh tính, đơn vị liệt sĩ...

Trước sự hỗ trợ tích cực của Phòng Kỹ thuật Hình sự lâu nay, Bộ CHQS tỉnh Quảng Trị đã gửi thư cảm ơn, đồng thời cho biết nhờ việc giám định, khôi phục thông tin trong di vật liệt sĩ nên đã tìm và nhiều lần liên hệ được với thân nhân liệt sĩ để bàn giao và tiễn đưa về an táng ở quê nhà đảm bảo trang nghiêm, trọng thể. Còn rất nhiều manh mối về thông tin liệt sĩ qua các di vật vẫn đang được khớp nối, xác minh. Với mỗi người lính trực tiếp tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ hay hỗ trợ lặng thầm như cán bộ kỹ thuật hình sự thì hành trình đó đều đậm sự thôi thúc từ mệnh lệnh trái tim, chứa chan sự biết ơn, tri ân những người con ưu tú đã ngã xuống vì độc lập dân tộc, cho non sông thu về một mối, hòa bình, tươi đẹp như hôm nay.

NHƯ HOA