(Cadn.com.vn) - Sử dụng thủy ngân để làm vàng không những gây ô nhiễm môi trường mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe của người dân. Chị Nguyễn Thị Xuân (58 tuổi, trú thôn Bồng Miêu, xã Tam Lãnh, H. Phú Ninh, Quảng Nam) là một trong số các nạn nhân đó.

Tác hại

Tiếp xúc với chúng tôi, chị Xuân cảm thấy sợ hãi mỗi khi nhắc đến các triệu chứng của nhiễm độc thủy ngân. Trước đó năm 2000, chị Xuân nhờ người mua giúp thủy ngân về đãi vàng tại nhà. Tại đây, chị đã dùng tay chà trực tiếp lên thủy ngân mà không hề nghĩ đến tác hại của nó.

Ngày tháng trôi qua, người chị bỗng nhiên xuất hiện các triệu chứng như tay chân tê cứng, da ngứa và tím thâm đen một vài chỗ trên cơ thể, hay đau đầu, choáng váng. Đi khám bệnh, bác sĩ phát hiện chị Xuân bị nhiễm độc kim loại nặng. Nghiệm lại chị thấy mình đã dùng thủy ngân trong một thời gian dài nên mới bị vậy. Kể từ đó, chị bỏ hẳn, không làm nghề đãi vàng này nữa.

Chị Xuân kể lại: Khi phát hiện bệnh, tôi đã chạy chữa Tây y rồi đến Đông y, nhưng bệnh tình chỉ thuyên giảm một ít. Từ nặng 56 kg, giờ tôi chỉ còn 37 kg, sức khỏe yếu hẳn. Hiện tại, tôi vẫn đang tiếp tục uống thuốc Đông y và châm cứu hàng tuần tại một bác sĩ Đông y ở huyện Duy Xuyên với chi phí 1,5 triệu đồng mỗi tháng.

“Vì cuộc sống vất vả khó khăn, tôi lao vào làm lụng miễn có tiền lo cho 7 đứa con ăn học chứ không nghĩ đến hậu quả của chất độc. Bây giờ có cho thêm tiền tôi cũng không làm đâu. Nhớ đến các triệu chứng hồi đó tôi rất sợ. Lúc đi khám, bác sĩ nói rằng nếu bị nhiễm độc nặng thì có thể bị ảnh hưởng đến thận, suy hô hấp, thậm chí tử vong. Tôi đã nghĩ rằng mình sẽ không qua khỏi. Qua đây, tôi muốn nhắn nhủ đến bà con làm vàng không nên dùng thủy ngân, vì nó cực kỳ nguy hiểm” chị Xuân cho biết thêm.

Biết được trường hợp của chị Xuân, Cty Besra Việt Nam - chủ đầu tư phía nước ngoài của Cty TNHH khai thác vàng Bồng Miêu đang hoạt động trên địa bàn xã Tam Lãnh đã cử cán bộ đến tìm hiểu, hỏi thăm tình hình bệnh tật. Theo đó Besra đã quyết định giúp đỡ chị Xuân tiếp tục chữa bệnh với tổng chi phí 23 triệu đồng. Ngày 4-7-2014, ông Phạm Quang Ngũ, Giám đốc điều hành mỏ vàng Bồng Miêu, đại diện của Besra Việt Nam cùng ông Đinh Văn Truyền, Phó Chủ tịch UBND xã Tam Lãnh đã trao 5 triệu đồng tiền mặt đầu tiên cho chị Xuân.

Và từ tháng 8-2014 đến tháng 7-2015, Cty sẽ tiếp tục trao cho chị Xuân mỗi tháng 1,5 triệu đồng để chị có điều kiện tiếp tục chữa bệnh. “Tôi rất vui mừng khi nhận được sự quan tâm, giúp đỡ của Besra Việt Nam và muốn gửi lời cảm ơn sâu sắc đến lãnh đạo Cty đã tạo điều kiện cho tôi  tiếp tục chữa bệnh ” - chị Xuân xúc động chia sẻ.

Besra Việt Nam khuyến cáo người dân không nên sử dụng thủy ngân

Cty TNHH Khai thác vàng Bồng Miêu cũng đang hoạt động khai thác vàng trên địa bàn xã Tam Lãnh. Tuy nhiên, Cty không dùng thủy ngân để tinh luyện vàng và luôn tuân thủ cao nhất các tiêu chuẩn an toàn và bảo vệ môi trường. 

Theo ông Phạm Quang Ngũ, Giám đốc điều hành mỏ vàng Bồng Miêu cho biết: “Việt Nam đã tham gia vào Hiệp Hội các nước không sử dụng thủy ngân trong ngành công nghiệp nói chung và đặc biệt là trong ngành khai khoáng mỏ. Cty đã và sẽ không bao giờ sử dụng loại hóa chất độc hại này.

Hệ thống xử lý nước thải của Cty được xây dựng bài bản, nhằm đảm bảo sức khỏe cho cán bộ công nhân viên khi làm việc trong nhà máy cũng như đảm bảo môi trường an toàn cho cộng đồng địa phương. Cty kêu  gọi người dân không nên sử dụng thủy ngân để làm vàng, vì nó ảnh hưởng đến sức khỏe của chính họ, gia đình cũng như cộng đồng xung quanh. Ngoài ra, thuỷ ngân có thể gây nhiễm độc các sông suối ở đó. Cty chúng tôi rất mong muốn kết hợp với chính quyền địa phương để tư vấn và tuyên truyền cho người dân được biết để phòng tránh tác hại của thủy ngân”.

Hiện nay, trên địa bàn xã Tam Lãnh vẫn còn nhiều hộ dân sử dụng hóa chất độc hại này để làm vàng. Vì vậy, việc nâng cao nhận thức cho người dân về tác hại của thủy ngân là rất cấp bách và cần thiết.

Đại diện Besra Việt Nam và lãnh đạo xã Tam Lãnh trao tiền hỗ trợ cho chị Xuân.

Chính quyền địa phương nói gì?

Ông Đinh Văn Truyền- Phó chủ tịch UBND xã Tam lãnh cho biết: Trong thời gian qua, do thiếu hiểu biết về sự độc hại và nguy hiểm của thủy ngân, một số người dân địa phương đã sử dụng hóa chất này để làm vàng.

Trường hợp của chị Nguyễn Thị Xuân là một điển hình. Đối với Besra Việt Nam, từ trước đến nay Cty hoạt động tuân theo quy định của pháp luật, bảo vệ môi trường và có nhiều đóng góp hỗ trợ cho địa phương và cộng đồng. Chính quyền địa phương ghi nhận việc Cty hỗ trợ cho chị Xuân điều trị bệnh và mong chị góp phần tuyên truyền, khuyến cáo cộng đồng xung quanh không nên sử dụng hóa chất độc hại này.

Về phía chính quyền xã Tam Lãnh, chúng tôi sẽ tiếp tục tuyên truyền, giáo dục và khuyến cáo người dân về sự độc hại và tác động nguy hiểm, lâu dài của thủy ngân đối với sức khỏe con người, môi trường và cộng đồng xung quanh. Qua đó giúp họ nâng cao nhận thức về vấn nạn này và ngừng hẳn việc sử dụng thủy ngân để làm vàng.

Lam Sơn