Bài 1: Doanh nghiệp “Vườn không nhà trống”

(Cadn.com.vn) - Theo Cục thuế Đà Nẵng, sau khi tiến hành kiểm tra hơn 14.000 doanh nghiệp (DN) trên địa bàn TP phát hiện 2.381 DN “biến mất” khỏi địa điểm đăng ký kinh doanh và 127 DN chết lâm sàn nhưng không chôn được...

Hệ lụy của hàng loạt DN bỏ trốn để lại các khoản nợ lên đến hàng trăm tỷ đồng trôi theo chân những DN “ma” như nợ thuế, nợ tiền thuê đất, tiền vay ngân hàng, lương công nhân, bảo hiểm xã hội, nợ khách hàng, đối tác. Tuy nhiên, việc xử lý DN này không hề đơn giản.

Hàng loạt DN vang bóng một thời, có DN đầu tư hàng trăm, thậm chí hàng ngàn tỷ đồng, có DN là các ông lớn, DN Nhà nước... nhưng nay đều trong tình trạng vườn không nhà trống, máy móc, trụ sở, nhà xưởng bỏ hoang, hàng rào trở nên “gỉ sắt” vì sự bỏ trốn của các ông chủ gây lãng phí...

Dây chuyền được thế chấp hàng trăm tỷ đồng tiền nợ tại Nhà máy ITG Phong Phú đang đắp mền theo năm tháng mà không thể xử lý.

Chúng tôi có mặt tại khu liên hợp sản xuất dệt nhuộm may ITG Phong Phú (KCN Hòa Khánh) trong những ngày oi bức lại thấy cảnh nhà máy đầu tư hơn 1 ngàn tỷ đồng với công nghệ hiện đại bậc nhất miền Trung trên một diện tích 11,3ha lại nằm “im ỉm” năm này qua năm khác, cơ sở hạ tầng, nhà xưởng, máy móc bụi phủ đầy và xuống cấp, cỏ mọc um tùm bao quanh nhà xưởng.

Ít ai có thể nghĩ rằng, đây là cơ ngơi của một DN liên doanh giữa Tập đoàn Dệt may Phong Phú và Tập đoàn ITG Hoa Kỳ có vốn đầu tư gần 80 triệu USD, trong đó tập đoàn ITG chiếm 60% vốn và Tổng Cty Phong Phú góp 40% vốn. Nhà máy được đầu tư trang thiết bị hiện đại với dây chuyền sản xuất hàng dệt may khép kín, từ khâu chế biến nguyên liệu vải ban đầu đến hoàn chỉnh các sản phẩm may mặc.

Giai đoạn đầu, dự kiến khu liên hợp này đạt công suất hơn 30 triệu mét vải thành phẩm và 8 triệu sản phẩm may mặc/năm, trong đó 90% để xuất khẩu giải quyết việc làm cho hàng ngàn công nhân địa phương nhưng đến nay đã dừng hoạt động được 3 năm do phía đối tác ITG bỏ trốn về nước để lại nhà xưởng, máy móc “trùm mền”...

Điều đáng nói là, hiện tại, đối tác liên doanh (60% vốn góp đến từ Cty ITG Hoa Kỳ) chủ nhân của đống “phế liệu” và khoản vay này đã bỏ về nước, toàn bộ nhà xưởng đang trong tình trạng hoang hóa, không làm được thủ tục giải thể và để lại những cục nợ lớn tại 2 ngân hàng T. và ngân hàng B. lên đến 400 tỷ đồng và nợ thuế 6,3 tỷ đồng,...

Ông chủ Cty Cubic bỏ trốn bỏ lại hàng ngàn mét vuông nhà xưởng với hàng tỷ đồng tiền nợ.

Tại Cty Xây dựng 546 (trụ sở khang trang trên đường Trần Cao Vân) một thời là thành viên có tiếng của Cineco 5, hiện nay nhà cửa bỏ hoang bụi bám từng lớp lên cả bàn làm việc, cửa, hàng rào cổng sắt luôn trong tình trạng đóng im ỉm, cả công ty hàng trăm lao động nay chỉ duy nhất 1 nhân viên bảo vệ, nợ thuế TP lên đến gần 1,7 tỷ đồng.

Tương tự tại Cty CP Công nghiệp và Phát triển Xây dựng Cubic (tọa lạc trên một diện tích hàng ngàn mét vuông đất trên đường CMT8, Q. Cẩm Lệ), đây là Cty có tiếng trong ngành kinh doanh VLXD Đà Thành nhưng đến nay ông chủ Nguyễn Việt Phương (trú Hà Nội) đã bỏ trốn từ 4 năm nay bỏ lại nhà xưởng hoang tàn, nợ thuế, tiền lương nhân viên, bảo hiểm xã hội hàng trăm triệu đồng, đặc biệt nợ tiền thuế lên đến 2,5 tỷ đồng.

Nhân viên bảo vệ tên Long lắc đầu cho biết ông chủ đã bỏ trốn hơn 4 năm nay, nợ lương, bảo hiểm xã hội của cán bộ công nhân viên từ 3 tháng trở lên, lâu lâu có đối tác đến hỏi nợ, rồi đến các cơ quan chức năng như thuế đến gặp ông chủ nhưng đều không biết ông chủ ở đâu, ngay cả nhân viên bảo vệ như tôi cũng không biết, điện thoại không liên lạc được...

Cũng tương tự đối với Cty TNHH Sinh hóa Công nghiệp Hoa Á chuyên sản xuất bột sắn (tại xã Hòa Khương, H. Hòa Vang) đăng ký hoạt động từ năm 2007 nhưng chủ doanh nghiệp đã bỏ trốn từ năm 2012 để lại nhà máy với dây chuyền mục nát,... đầu tháng 7-2014, Cty này đã bị Sở Kế hoạch và Đầu tư TP thu hồi giấy phép do bỏ khỏi địa điểm kinh doanh, không liên lạc được với chủ DN ông Chu Khắc Lực; không báo cáo tài chính, báo cáo hoạt động sản xuất kinh doanh trong một thời gian dài; nợ tiền thuế..., nợ tiền thuê đất TP 205 triệu đồng...

Không ít DN trước đây hoạt động sản xuất kinh doanh nhộn nhịp, một thời làm mưa làm gió trên địa bàn TP nhưng đến nay chỉ còn trơ lại những nhà xưởng hoang tàn, đổ nát, kéo dài theo năm tháng, thua lỗ, nợ nần chủ bỏ trốn hoặc không còn khả năng kinh doanh buộc phải giải thể, phá sản để giải quyết các khoản nợ lương cho công nhân nhưng vẫn còn hàng chục tỷ đồng nợ tiền thuê đất TP như: Cty XNK Nông sản Thực phẩm Đà Nẵng nợ tiền thuế, tiền thuê đất TP 1,3 tỷ đồng, Cy Thủy sản Khu vực II nợ 2,5 tỷ đồng, Chi nhánh Cty Vật tư Nông nghiệp Quảng Nam tại Đà Nẵng 252 triệu đồng; Cty Duy Đại nợ thuế 2,7 tỷ đồng; Cty Cơ điện và Xây lắp tàu thủy nợ thuế 5 tỷ đồng; Cty CP Sông Hồng 5,5 tỷ đồng; Cty Dịch vụ Vận tải Oanh Hoàng 4,4 tỷ đồng; Cty Tân Lộc Xanh 11,5 tỷ đồng;...

Xuân Đương

Kỳ tới: Những người “ngồi trên đống lửa”