Gần đây, nhiều bạn trẻ rỉ tai nhau đi tìm ăn một loại nấm để có trạng thái, cảm giác thức thần như đi lạc vào một thế giới khác. Nói về cảm giác sau khi ăn nấm thức thần, người bán bảo rằng bạn có “một chuyến du lịch tốt đẹp” - good trip. “Nấm ma thuật” hay còn gọi “Nấm thức thần” là một loại nấm ma túy vì nó chứa một chất ma túy cực mạnh, nằm trong danh mục các chất ma túy nguy hiểm nhất hiện nay. Tại Việt Nam, các đối tượng rao bán loại nấm này trên các trang mạng, nhiều nhất là facebook với 2 dạng chính là đã chưng cất và nguyên nấm.

Một trang facebook rao bán “nấm ma thuật”

Mua “hàng” qua facebook

Không khó khăn gì khi tôi lên facebook tìm mua “nấm ma thuật”. Vào trang facebook “Nấm Thức Thần”, tôi thực sự choáng bởi dòng trạng thái quảng cáo kèm theo video, hình ảnh về cách điều chế: “Điều chế tinh dầu cần sa mà phê từ đêm qua đến giờ chưa khỏi anh em ơi. Mùi thơm thoang thoảng như kẹo socola cứ bay khắp căn nhà, cái cảm giác mùi ngọt và lịm khiến bộ não tôi từ qua đến giờ cứ lâng lâng vậy”. Chủ nhân của trang facebook này còn để lại số điện thoại 0166.976xxx với lời nhắn “Ai cần thì inbox nhé!”.

Tôi liên lạc theo số điện thoại thì đầu dây bên kia là một giọng nam, trả lời rành rẽ về “công dụng” của “nấm ma thuật”. Hỏi chủng loại, người này cho biết có tất cả các hạng như PE, A+, B+, GT... Hỏi giá, người này báo, loại đã chưng cất, giá 1 xi-lanh (12cc) là 1 triệu đồng và chỉ bán từ 2 xi-lanh trở lên nếu mua trực tiếp, còn ship thì ít nhất phải từ 5 xi-lanh. Loại nguyên bản (nấm khô), giá 100 - 130 ngàn đồng/g, bán từ 3g trở lên. Tôi tỏ ra phân vân về công dụng của nấm, đầu dây bên kia làm một tràng “liên thanh” giải thích: “Nấm có thể giải thích ông già Noel. Theo một nhà nhân chủng học, các pháp sư người Sierra thường mang cây nấm này tặng cho các gia đình vào mỗi mùa đông. Tuần lộc là loài vật đi cùng pháp sư và nấm được sử dụng để gây ảo giác cho tuần lộc có thể bay... Một trong những tác dụng của nấm ma thuật là loại bỏ sự sợ hãi... Người này “chốt” lại: “Phôi mạnh và trẻ khỏe nên anh yên tâm!”.

Tắt cuộc gọi, tôi chuyển sang messenger để trao đổi cụ thể: “Nấm sao rồi em?”. “Inbox đi anh”. “Nhưng sao nhìn nấm đen thế?”. “Nhà em đang cô mà bác”. “Anh nghi ngờ nấm đểu quá vì hôm trước làm một lần 2 xi-lanh mà không thấy gì”. “Anh mua của thằng nào? Trúng bọn điếm lác rồi”. “Cơ mà anh thấy báo chí viết dùng loại này nguy hiểm?”. “Anh không nên dựa vào bài viết của các nhà báo đó mà nói chủ đề nghiện ngập ở đây. Tôi có thể nói rằng các bệnh nhân tự kỷ sẽ sống hòa đồng hơn và cảm thấy yêu đời khi sử dụng nấm. Căn bệnh đó sẽ dần được khắc phục và chuyển biến tốt”...

Tôi tiếp tục vào một trang facebook khác rao bán có tên “Nấm Thần” với slogan rất nổi: “Hành trình tới tâm của bộ não”. Chủ nhân trang này cũng liên tục quảng cáo về công dụng của loại “nấm ma thuật”. Hỏi về chất lượng, giá cả, người này trả lời rằng chất lượng thì khỏi phải bàn, giá cả theo thị trường. “Anh chỉ lo chất lượng chứ giá thì bỏ qua” - tôi chat, bên kia trả lời: “Anh khỏi lo. Nấm mang tính chất tâm linh, mà nói nôm na là nó sẽ giúp ta hiểu về con người ta nhiều hơn. Tăng các giác quan như thị giác, thính giác, vị giác để ta cảm nhận mọi thứ xung quanh rõ hơn, yêu đời hơn, chấm dứt stress”. “Vậy sử dụng thế nào cho đúng?”. “Trước khi bắt đầu chuyến trip anh phải có người kế bên. Chuyến trip đó anh và bạn mình có thể đến công viên ngắm mọi thứ để thấy cuộc sống này thật tươi đẹp. Nếu bạn ăn nấm và nằm ngủ thì nên dùng loại Pancyan vì loại này có hoạt chất giúp bạn đi sâu vào con người của mình khi chuyến trip bắt đầu. Bạn nên kết hợp nghe nhạc thiền an lạc, tự tại...”.

“Dạo” qua nhiều trang facebook cá nhân rao bán loại nấm này, hầu hết đều được quảng cáo công dụng như “thần dược” và nếu cần, ai cũng có thể mua, hàng sẽ được chuyển đến trong vòng 3 ngày. Thậm chí, có thể đặt hàng nấm khô và phôi nấm về trồng.

Các đoạn chat mesenger và quảng cáo “công dụng” của loại “nấm ma thuật”.

Nguy hiểm nhưng khó kiểm soát

Qua phân tích của các nhà chuyên môn cho thấy, loại nấm này có chứa Psilocine và Psilotcin. Đây là loại nấm mọc tự nhiên, khá phổ biến tại nhiều nơi trên thế giới, nó mới chỉ xuất hiện tại Việt Nam nhưng đã lan nhanh trong giới trẻ. Psilocine và Psilotcin là 2 hoạt chất chính, nguyên nhân gây ảo giác mạnh cho người dùng. Hai hoạt chất này nằm trong danh mục 1 - các chất ma túy tuyệt đối cấm sử dụng cả trong y học lẫn đời sống xã hội của Nghị định số 73/2018/ NĐ-CP quy định về danh mục chất ma túy và tiền chất. Đây là những hoạt chất tự nhiên có sẵn trong cây nấm chứ không phải do tẩm ướp nên đem lại cảm giác dịu êm. Loài nấm này biến đổi màu sắc kỳ ảo, khi thì màu nâu vàng, khi chuyển sang xanh lục hay lam... nên gọi là “nấm ma thuật”.

Khi mới bắt đầu sử dụng thường có hiện tượng nôn khan, đầu óc quay cuồng. Nhưng sau đó, chất kích thích bắt đầu tác động lên hệ thần kinh gây nên ảo giác (còn gọi là phê) đem đến cho người dùng cảm giác như mình được đưa vào một thế giới khác, thành một con người khác. Mỗi miếng nấm được gọi bằng tiếng lóng là 1 “trip” một chuyến đi, nghĩa là sau khi ăn, người dùng sẽ rơi vào trạng thái ảo giác lên thiên đường, xuống địa ngục, lên mặt trăng, xuống đáy biển theo tưởng tượng của người dùng...” - các nhà chuyên môn nhìn nhận. Cũng theo phân tích, mỗi “chuyến đi” có thể kéo dài 6 đến 20 tiếng đồng hồ, tùy thể trạng người sử dụng và liều dùng.

Trả lời báo chí mới đây, một lãnh đạo Cục CSMT (Bộ CA) cho biết, thời gian qua, Cục và lực lượng CSMT các địa phương đã phát hiện nhiều vụ vận chuyển “nấm ma thuật” vào Việt Nam. “Trước đây chúng tôi gặp nhiều khó khăn trong việc xử lý các đối tượng mua bán các loại nấm này do quy định trong luật còn bất cập. Chúng tôi đã kiến nghị sửa luật theo hướng các đối tượng mua bán lá, rễ, thân, cành, hoa, quả của cây cần sa hoặc bộ phận của cây khác có chứa chất ma túy do Chính phủ quy định thì sẽ bị xử lý. Những kiến nghị này đã được chấp nhận và Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi) đã ghi nhận” - vị lãnh đạo cho biết.

Mặc dù nguy hiểm khi sử dụng loại nấm này là vậy nhưng việc quản lý là rất khó khăn. Theo cơ quan chức năng, với hình dáng bên ngoài không khác gì những loại nấm dùng làm thực phẩm hay những loại nấm mọc hoang ngoài tự nhiên nên rất đơn giản khi để trong túi, ví của một số học sinh, sinh viên ở một vài tụ điểm ăn chơi.

N.Minh