A Lưới là huyện vùng cao của tỉnh Thừa Thiên- Huế có diện tích tự nhiên hơn 1 nghìn km2. Đây là nơi sinh sống của đồng bào các dân tộc ít người như Paco, Tà Ôi, Cơ Tu… tạo nên sự đa dạng, phong phú của bản sắc văn hoá truyền thống. Trong chiến tranh, Mỹ đã sử dụng thung lũng A So của huyện A Lưới làm sân bay dã chiến. Đây cũng là nơi chứa, đựng chất độc hoá học, là trạm trung chuyển để không quân Mỹ đi phun rải ở khu vực miền Trung Việt Nam. Trong vòng 10 năm (1961-1971), Thừa Thiên Huế với trọng điểm là sân bay A So là nơi hứng chịu hậu quả nặng nề của chất độc hóa học. Sau chiến tranh, tỉnh Thừa Thiên- Huế nói chung và huyện A Lưới nói riêng là một trong những địa bàn chịu hậu quả nặng nề của chất độc dioxin.

Nhằm nhanh chóng tiến hành các biện pháp tẩy độc đất ở sân bay A So, ngày 30-3-2020, Thủ trưởng Bộ Quốc phòng ban hành Quyết định số 1025/QĐ-BQP ngày 30/3/2020 về việc phê duyệt dự án: “Xử lý đất nhiễm chất độc dioxin tại sân bay A So thuộc huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên- Huế” giao trực tiếp cho Binh chủng Hóa học chủ trì thực hiện dự án. Theo đó Binh chủng Hóa học đã thành lập Ban quản lý dự án: “Xử lý đất nhiễm chất độc dioxin tại sân bay A So thuộc huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên- Huế” và giao cho Trung tâm hành động quốc gia xử lý chất độc hóa học và môi trường (Naccet) là cơ quan trực tiếp chủ trì và thiết kế công nghệ cho dự án để đưa vào áp dụng cho dự án xử lý đất nhiễm dioxin tại sân bay A Sho. Qua phân tích, đánh giá, Naccet đã lựa chọn công nghệ chôn lấp, cô lập kết hợp công nghệ xử lý bằng phương pháp phân hủy sinh học để xử lý đất nhiễm chất độc da cam Dioxin tại Sân bay Aso phù hợp với điều kiện kinh tế cũng như kỹ thuật tại Việt Nam.

Dự án được thực hiện từ năm 2020 đến nay đã thực hiện xử lý xong 05 luống đất nhiễm chất độc dioxin bằng phương pháp chôn lấp cô lập và thực hiện xong xử lý 01 luống bằng phương pháp phân huỷ sinh học (tổng khối lượng 38.718 m3 đất nhiễm, trong đó xử lý sinh học: 6.500m3, xử lý chôn lấp cô lập: 32.218 m3; tổng diện tích: 9,35ha, khu A: 4,12ha, khu B: 5,23ha); hiện nay đã tiến hành hoàn thổ và trồng cây trên diện tích đất khu B (5,23ha), san mặt bằng hố chôn dự án tại khu A của dự án theo đúng tiến độ đề ra và bàn giao đất sạch cho địa phương.

Việc triển khai thực hiện dự án “Xử lý đất nhiễm độc dioxin tại sân bay A So” sẽ tiếp tục khẳng định những nỗ lực của Bộ Quốc phòng trong công tác khắc phục hậu quả chiến tranh. Dự án được đánh giá sẽ mang lại nhiều ý nghĩa về mặt kinh tế - xã hội, an ninh quốc phòng cho tỉnh Thừa Thiên- Huế - một trong những trung tâm văn hoá, kinh tế, chính trị của khúc ruột miền Trung.

Phát biểu tại sự kiện, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên- Huế Phan Quý Phương, khẳng định việc hoàn thành dự án là một dấu mốc lớn có ý nghĩa hết sức quan trọng. Từ một điểm nóng ô nhiễm với chất độc vô cùng độc hại, nguy hiểm, kể từ hôm nay sân bay A So đã được hoàn trả môi trường trong sạch, an toàn, loại bỏ hoàn toàn tác động nguy hiểm của dioxin đối với sức khỏe con người và môi trường sinh thái, giúp ổn định đời sống và phát triển kinh tế xã hội địa phương. Điều này, càng đặc biệt có ý nghĩa đối với A so là một vùng sâu, giáp biên giới, người dân chủ yếu là đồng bào còn gặp nhiều khó khăn. Kết quả dự án cũng là sự tri ân của Đảng, Nhà nước, Quân đội đối với Nhân dân và vùng đất cách mạng hết mực anh dũng, kiên cường trong chiến đấu bảo vệ và xây dựng Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Thay mặt Lãnh đạo tỉnh và nhân dân khu vực dự án Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên- Huế Phan Quý Phương trân trọng cảm ơn sự quan tâm của các cơ quan Trung ương, Bộ Quốc phòng đã tạo mọi điều kiện hoàn thành dự án. Cảm ơn sự phối hợp chặt chẽ, sự hỗ trợ to lớn và rất kịp thời của các Bộ, ngành, chủ đầu tư Binh chủng Hóa học và Trung tâm hành động quốc gia NACCET và Viện Hóa học Môi trường quân sự đã hoàn thành các mục tiêu của dự án đảm bảo tuyệt đối an toàn, đúng tiến độ. Qua đó, đã phát huy xuất sắc phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” trong thời kỳ mới và ngày càng làm sáng rõ hơn vai trò, sứ mệnh quan trọng của Bộ đội Hóa học trong xử lý chất độc, khắc phục hậu quả chiến tranh. Kết quả dự án chính là chiến công, là nhiệm vụ chiến đấu trong thời bình của Bộ đội Hóa học.

Phát biểu tại sự kiện,Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, khẳng định sau khi kết thúc chiến tranh, khắc phục hậu quả chất độc hóa học tồn lưu là vấn đề luôn được Đảng và Nhà nước Việt Nam đặc biệt quan tâm. Các cơ quan, đơn vị đã tích cực triển khai các nhiệm vụ điều tra, khảo sát, nghiên cứu công nghệ, khoanh vùng, tẩy độc, xử lý ô nhiễm nhằm loại bỏ tác động nguy hiểm của chất độc, phục hồi môi trường sinh thái, bảo vệ sức khỏe, ổn định đời sống nhân dân và phát triển kinh tế xã hội của đất nước. Việc triển khai thực hiện dự án tiếp tục khẳng định những nỗ lực của Bộ Quốc phòng trong công tác khắc phục hậu quả chiến tranh. Dự án được đánh giá sẽ mang lại nhiều ý nghĩa về mặt kinh tế - xã hội, quốc phòng-an ninh cho tỉnh Thừa Thiên- Huế.

Với kết quả hoàn thành thi công hiện trường, thay mặt Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến gửi lời cảm ơn sâu sắc đến lãnh đạo Tỉnh ủy, UBND tỉnh Thừa Thiên- Huế, các cơ quan, ban ngành tỉnh, lãnh đạo huyện A Lưới, xã Đông Sơn và các cơ quan, đoàn thể địa phương; nhân dân khu vực dự án đã đóng góp cả tinh thần và sức lực trực tiếp góp phần hoàn thành dự án. Việc hoàn thành dự án đã phát huy xuất sắc phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới và ngày càng làm sáng rõ hơn vai trò, sứ mệnh quan trọng của Bộ đội Hóa học trong xử lý chất độc, khắc phục hậu quả chiến tranh.

Dịp này, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng đã trao tặng Bằng khen cho các tập thể và cá nhân đã có thành tích xuất sắc trong thực hiện dự án xử lý đất nhiễm chất độc dioxin tại sân bay A So, thuộc huyện A Lưới. Binh chủng Hóa học cũng đã trao các phần quà cho các gia đình chính sách, người có công, các nạn nhân da cam, học sinh nghèo, gia đình có hoàn cảnh khó khăn, trên địa bàn xã Đông Sơn, huyện A Lưới.

Hầu Tỷ