Hội nghị thượng đỉnh NATO diễn ra tại Washington, Mỹ, từ ngày 9 đến 11-7, với sự tham gia của đại diện 32 quốc gia thành viên và ngoại trưởng của 35 quốc gia được coi là đối tác của NATO.

Trong tuyên bố chung 38 điểm, lãnh đạo các nước thành viên NATO khẳng định đoàn kết trong khối, đồng thời nhấn mạnh NATO tiếp tục là diễn đàn xuyên Đại Tây Dương quan trọng và không thể thiếu nhằm tham vấn, phối hợp và hành động trước mọi vấn đề liên quan tới an ninh tập thể và của mỗi nước. Các đồng minh NATO khẳng định sẽ tiếp tục thực hiện ba nhiệm vụ cốt lõi của khối bao gồm răn đe và phòng thủ, ngăn ngừa và quản lý khủng hoảng, và an ninh hợp tác. Tuyên bố chung có nhiều điểm chính liên quan tới Ukraine và Nga.

Vấn đề Ukraine, Nga

Theo tuyên bố chung, các nhà lãnh đạo NATO đã nhất trí về các biện pháp hỗ trợ đáng kể cho Ukraine trong bối cảnh xung đột vẫn đang diễn ra tại nước này. Các khoản viện trợ bao gồm tăng cường phối hợp cung cấp vũ khí, hỗ trợ cho Ukraine khoảng 40 tỷ Eur (43,4 tỷ USD) trong năm tới, cam kết cung cấp các hệ thống phòng không tiên tiến và chuyển giao máy bay chiến đấu F-16.

Tuyên bố nói rằng NATO sẽ tiếp tục hỗ trợ Ukraine trên con đường không thể đảo ngược để hội nhập hoàn toàn vào khu vực châu Âu - Đại Tây Dương, trong đó có cả tư cách thành viên NATO khi Ukraine tiếp tục công việc quan trọng là cải cách dân chủ, kinh tế và an ninh. Tuyên bố tái khẳng định rằng NATO sẽ có thể mời Ukraine gia nhập liên minh này khi các thành viên đồng ý và Ukraine đáp ứng các điều kiện.

Các nước thành viên cũng thống nhất NATO sẽ đảm nhận hầu hết công việc điều phối thiết bị quân sự và đào tạo cho Ukraine trong khuôn khổ liên minh đặc biệt do Mỹ dẫn đầu. Cụ thể, NATO đã công bố thành lập một phái đoàn hỗ trợ an ninh và đào tạo cho Ukraine, cũng như một trung tâm phân tích, đào tạo và giáo dục chung. Hội nghị thượng đỉnh NATO cũng hoan nghênh quyết định của Tổng thư ký bổ nhiệm Đại diện cấp cao của NATO tại Ukraine.

Một số nhà ngoại giao cho rằng đây là động thái nhằm bảo vệ quá trình hỗ trợ Ukraine, để tránh khả năng ông Donald Trump can thiệp nếu ông trở lại Nhà Trắng. Tuy nhiên, nhiều người cho rằng động thái trên không thể ngăn cản ông Trump hạn chế nghiêm ngặt viện trợ của Mỹ cho Ukraine nếu ông muốn.

Đối với Nga, trong tuyên bố chung, NATO chỉ trích Nga về những bình luận và động thái liên quan vũ khí hạt nhân, trong đó có động thái triển khai vũ khí hạt nhân ở Belarus. Tuyên bố chung cũng cáo buộc Belarus tiếp tục tạo điều kiện cho Nga tiến hành cuộc chiến ở Ukraine. Tuy nhiên, tuyên bố chung nhấn mạnh rằng các thành viên NATO vẫn sẵn sàng duy trì các kênh liên lạc với Nga để giảm thiểu rủi ro và ngăn chặn leo thang.

Trước đó, kênh RT của Nga dẫn lời người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết NATO có thái độ thù địch với Nga và đang thúc đẩy xung đột ở Ukraine, do đó các quyết định của khối này rất quan trọng. Theo ông Peskov, Moscow sẽ chú ý tối đa đến bất kỳ quyết định nào được công bố tại hội nghị thượng đỉnh NATO. Ông Peskov lưu ý rằng NATO coi Nga là kẻ thù, là đối thủ và nhiều lần công khai tuyên bố ý định gây ra thất bại chiến lược cho Nga trên chiến trường, nhấn mạnh NATO có liên quan trực tiếp đến cuộc xung đột ở Ukraine và đứng về phía Kiev.

Các vấn đề khác

Tuyên bố chung cũng nhắc lại quan điểm của NATO trước đây về Trung Quốc, gọi nước này là nhân tố quyết định trong cuộc chiến của Nga ở Ukraine và nói rằng Trung Quốc tiếp tục đặt ra những thách thức mang tính hệ thống đối với an ninh châu Âu - Đại Tây Dương. Tuyên bố bày tỏ quan ngại về khả năng trên vũ trụ của Trung Quốc và kêu gọi Bắc Kinh tham gia thảo luận giảm thiểu rủi ro chiến lược. Trước đó, người phát ngôn của phái đoàn Trung Quốc tại Liên minh châu Âu (EU) đã chỉ trích dự thảo tuyên bố chung của NATO, nhất là những phần liên quan Trung Quốc.

Tuyên bố thảo luận về tầm quan trọng của Ấn Độ - Thái Bình Dương đối với NATO, đồng thời cho rằng những diễn biến ở đó ảnh hưởng trực tiếp đến an ninh châu Âu - Đại Tây Dương. NATO cho biết họ sẽ tăng cường hợp tác với các đối tác châu Á - Thái Bình Dương, trong đó có cả việc hỗ trợ Ukraine và phòng thủ mạng.

Tuyên bố nhấn mạnh quan hệ hợp tác giữa NATO và EU đã trở nên quan trọng hơn trong bối cảnh xung đột ở Ukraine, đồng thời nói thêm rằng NATO công nhận giá trị của nền quốc phòng châu Âu mạnh mẽ hơn và có năng lực hơn. Tuyên bố khẳng định rằng xây dựng thêm các năng lực phòng thủ nhất quán, có khả năng tương tác và tránh trùng lặp không cần thiết chính là mấu chốt để làm cho khu vực châu Âu - Đại Tây Dương trở nên an toàn hơn.

Tuyên bố nhấn mạnh rằng NATO sẽ ngăn chặn và phòng thủ mọi mối đe dọa trên không và mối đe dọa từ tên lửa thông qua tăng cường phòng thủ tên lửa và phòng không tích hợp. NATO vẫn cam kết thực hiện tất cả các bước cần thiết để đảm bảo độ tin cậy, hiệu quả, an toàn và an ninh của sứ mệnh răn đe hạt nhân.

B.T (Theo TTXVN)

Hàn - Nhật thảo luận về hợp tác song phương Ngày 10-7 (theo giờ Mỹ), Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol và Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida đã có cuộc hội đàm bên lề Hội nghị thượng đỉnh NATO nhằm thảo luận vấn đề Triều Tiên và các vấn đề song phương. Truyền thông Hàn Quốc đưa tin, ngoài vấn đề Triều Tiên, hai nhà lãnh đạo đã thảo luận các biện pháp tăng cường hợp tác song phương cũng như hợp tác ba bên với Mỹ để tăng cường năng lực phòng vệ. Cùng ngày, theo hãng tin Kyodo, phát biểu tại cuộc hội đàm, Thủ tướng Kishida nhấn mạnh trong bối cảnh quốc tế hiện nay, điều quan trọng là các nhà lãnh đạo Nhật Bản và Hàn Quốc chia sẻ mối quan hệ tin cậy, cũng như việc công nhận các vấn đề chiến lược, đồng thời tổ chức các cuộc thảo luận và hợp tác chặt chẽ với nhau. Thủ tướng Kishida nhận định thêm rằng môi trường an ninh của khu vực châu Âu - Đại Tây Dương và Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương "ngày càng không thể tách rời".