(Cadn.com.vn) - Không có bằng chứng đáng tin cậy cho thấy nhóm cực đoan IS sở hữu vũ khí hủy diệt hàng loạt (WMD). Và khả năng này cũng không xuất hiện trong tương lai gần.

IS có sở hữu vũ khí hóa học (VKHH) hay không? Câu trả lời phụ thuộc vào định nghĩa như thế nào về VKHH. Chúng không phải là các loại khí độc, chẳng hạn như chất độc chết người Sarin được sử dụng nhằm vào thường dân Syria hồi năm ngoái và sau đó được chính phủ Damascus tiêu hủy. IS có khí VX hoặc khí mù tạc? Gần như chắc chắn là không. Ngay cả khi họ có thể tiếp cận được nguồn khí này và triển khai hiệu quả, điều này cũng sẽ là thách thức lớn đối với một đội quân tàn bạo như IS.

Khí Clo

Thế còn khí Clo thì sao? Clo được cho phép sử dụng mục đích thương mại như khử trùng nước. Tuy nhiên, dù chưa được xác nhận, liên tục có những báo cáo, IS sử dụng khí Clo ở Iraq trong những tuần gần đây.

Một báo cáo đề cập đến cuộc tấn công nhằm vào quân đội Iraq hôm 16-9 tại tỉnh Saladin, phía bắc Baghdad, trong đó có 12 binh sĩ bị ảnh hưởng. Một báo cáo khác đề cập đến sự cố vào cuối tháng 9, khi 15 tay súng chiến đấu IS thiệt mạng trong khi phóng các tên lửa có chứa hóa chất. Cuối tháng 9, các quan chức Anh, Pháp và Đức kết luận, IS sở hữu khí Clo và đã sử dụng để chống lại quân đội Iraq, mặc dù họ không có bằng chứng cụ thể. Clo được phân loại như là "loại khí gây chết người". Nó đốt cháy phổi khi người hít vào với số lượng lớn. Tuy nhiên, Clo không được xếp vào loại chất độc thần kinh - phổi thường phải bị phá hỏng ít nhất 50% thì một nạn nhân chết - nhưng nó có thể tạo ra sự sợ hãi, hoảng loạn và gây thương vong lớn.

Theo Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI), việc sử dụng Clo như là một phương thức chiến tranh là một cách sử dụng VKHH theo định nghĩa của Hiệp ước VKHH (CWC), trong đó cấm các loại VKHH và đã được hầu hết các nước trên thế giới ký kết.

Khả năng IS đang sở hữu VKHH là rất ít. Ảnh: BBC

Bom thùng

"Khả năng IS sở hữu VKHH là mối đe dọa ngày càng tăng bởi nhóm này nhìn thấy hiệu quả của nó", Hamish de Bretton-Gordon, chuyên gia hàng đầu về VKHH cho biết. Gần đây, ông đến Syria để đào tạo các bác sĩ cách chữa trị một nạn nhân của VKHH.

Dù chưa rõ các tay súng chiến đấu IS có sử dụng khí Clo hay không, những ký ức kinh hoàng về việc sử dụng các loại khí độc trước đây cũng khiến người dân khu vực và cả thế giới hoảng sợ. Năm ngoái, số lượng lớn các hóa chất được sử dụng trên diện rộng, và nhiều người tin rằng là do chế độ của Tổng thống Syria Bashar al-Assad gây ra, song chính quyền bác bỏ.

Các nhà điều tra quốc tế cho biết, bom thùng chứa 50-100 lít Clo đã được thả xuống khu vực quân nổi dậy, trong đó cuộc tấn công gần đây nhất diễn ra vào ngày 28-8. Một cuộc tấn công bằng khí độc quy mô lớn nhằm vào khu vực do quân nổi dậy chiếm giữ gần Damascus hồi năm ngoái giết chết hàng trăm người gồm cả phụ nữ và trẻ em. Vụ việc buộc Mỹ và các đồng minh lên kế hoạch tiến hành các cuộc không kích vào các vị trí của quân chính phủ Syria, nhưng sau đó được ngăn chặn sau thỏa thuận do Nga làm trung gian, cho phép tiêu hủy các kho VKHH của Syria dưới sự giám sát của các chuyên gia LHQ.

Hiện, một số phương tiện truyền thông suy đoán, IS giờ đây có quyền tiếp cận các địa điểm lưu trữ VKHH còn sót lại của chính phủ Iraq ở Al-Muthanna. Trước cuộc Chiến tranh vùng Vịnh năm 1991, đã có những đạn dược chứa đầy khí chất lỏng hủy diệt thần kinh sẵn sàng để sử dụng. Nhưng các chuyên gia tin rằng, khả năng này khó có thể lặp lại.

An Bình
(Theo BBC)