(Cadn.com.vn) - Giữa những bất đồng với Mỹ về việc ký Thỏa thuận An ninh song phương (BSA), Tổng thống Afghanistan Hamid Karzai dường như đang xem xét đến một “Kế hoạch B”: hướng về Iran hoặc Ấn Độ.

2014 là năm bước ngoặt của Afghanistan. Sau hơn 1 thập kỷ chiến tranh, quốc gia Tây Nam Á này đang trên đà chuyển tiếp vào kỷ nguyên mới, hy vọng sẽ ít biến động, tạo đà tăng trưởng và ổn định. Trong năm tới, Kabul dự kiến sẽ trải qua quá trình chuyển đổi chính trị với cuộc bầu cử tổng thống sẽ diễn ra vào tháng 4 cùng quá trình chuyển đổi an ninh khi chính thức tự lực cánh sinh sau khi NATO rút quân.

Trong khi tiến trình chính trị đang diễn tiến suôn sẻ, việc chuyển đổi an ninh, vốn được coi là chìa khóa quan trọng giữ vững tương lai an toàn cho Afghanistan, lại gặp trắc trở. BSA với Mỹ - theo đó cho phép binh sĩ Mỹ tiếp tục đồn trú ở Afghanistan - mặc dù được Loya Jirga -Hội đồng các trưởng lão đầy quyền lực ở Afghanistan- thông qua, Tổng thống Karzai vẫn chần chừ không chịu ký tên. Washington thật sự thất vọng đồng thời cảnh báo sẽ đưa ra “lựa chọn zero”, có thể gây hậu quả xấu đối với an ninh của Afghanistan sau năm 2014.

Với những bế tắc khó có thể tìm được lời giải, ông Karzai đang tìm kiếm “Kế hoạch B”. Người ta cho rằng, Iran và Ấn Độ có thể được nhắm đến như một giải pháp thay thế Mỹ. Với những lợi ích chiến lược của họ tại Afghanistan, hai nước này cũng có thể cung cấp cho Kabul một “cái phao” rất quan trọng trong quá trình chuyển đổi nhiều rủi ro.

Các sự kiện trong những tháng gần đây chỉ ra 3 chính sách rõ ràng. Đầu tiên, ông Karzai không muốn ký BSA sớm (ít nhất là cho đến khi diễn ra bầu cử tổng thống) và đang tìm kiếm sự nhượng bộ lớn hơn từ Nhà Trắng. Thứ hai, các chuyến thăm của Tổng thống Karzai và các Bộ trưởng đến Iran và Ấn Độ trong những tháng gần đây rõ ràng nhằm củng cố sự hỗ trợ của cả hai nước này trong tình huống Washington ngừng hỗ trợ quân sự. Và ba là, ông Karzai hiện đang đặt cược trong trận đấu đầy rủi ro khi bước vào các cuộc đàm phán với Taliban, trong bối cảnh Mỹ “vắng mặt hoàn toàn”, còn Ấn Độ và Iran có thể là “cầu thủ” chủ chốt.

Có thể thấy, những chuyến công du của ông Karzai đến Ấn Độ và Iran vào tháng 12-2013 đều diễn ra sau khi BSA được Loya Jirga thông qua và ngay sau khi Iran và Mỹ (dẫn đầu nhóm P5+1) ký một thỏa thuận tạm thời về vấn đề hạt nhân của Tehran. Ở Iran, ông Karzai nhận được sự hỗ trợ khi Tổng thống Hassan Rouhani tuyên bố: “Các lực lượng nước ngoài nên rời khỏi khu vực và an ninh của Afghanistan sẽ được nhượng lại cho người dân nước này”.

Với một Ấn Độ đáng tin cậy nhất và “người bạn thân thiết” Iran, Afghanistan rõ ràng đang có nhiều lựa chọn hơn trong chính sách đảm bảo an ninh sau năm 2014.

Thanh Văn