Phát biểu tại lễ khai mạc, Thủ tướng Campuchia Samdech Techo Hun Sen điểm lại chặng đường phát triển 55 năm của ASEAN với những thành tựu ngoài kỳ vọng, đưa Đông Nam Á trở thành khu vực của sự hợp tác, phát triển và tin cậy. Thủ tướng Hun Sen nhấn mạnh tình hình khu vực và quốc tế ngày càng khó lường, thách thức ngày càng gia tăng, từ tác động đa chiều của dịch bệnh COVID-19 đến căng thẳng giữa các nước lớn, diễn biến phức tạp tại Myanmar, Ukraine…

Các thách thức phi truyền thống như biến đổi khí hậu, thiên tai, an ninh năng lượng, an ninh lương thực cũng đặt ra nhiều khó khăn cho khu vực nói chung và ASEAN nói riêng. Hơn bao giờ hết, ASEAN cần đoàn kết, phát huy vai trò trung tâm, nỗ lực xây dựng Cộng đồng "thống nhất trong đa dạng", gắn kết, bao trùm và hợp tác.

Với tinh thần "ASEAN Hành động: Cùng ứng phó các thách thức", ASEAN đã thể hiện quyết tâm cùng vượt qua khó khăn, đặc biệt là thúc đẩy phục hồi sau COVID-19, thực hiện Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) và nỗ lực xây dựng Bộ Quy tắc Ứng xử (COC) ở Biển Đông hiệu lực, hiệu quả và phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển 1982. Quan hệ giữa ASEAN với các đối tác cũng được mở rộng và làm sâu sắc hơn với việc nâng cấp quan hệ đối tác gần đây.

Để duy trì đà hợp tác, Thủ tướng Hun Sen đề nghị ASEAN tăng cường phối hợp ứng phó biến đổi khí hậu và suy thoái môi trường, cân nhắc xây dựng một Thỏa thuận Xanh (ASEAN Green Deal), khai thác tối đa tiềm năng và lợi ích của Hiệp định RCEP.

Sau lễ khai mạc, các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN sẽ tham dự các phiên họp trong khuôn khổ Hội nghị AMM-55.

Ngay trước lễ khai mạc, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn cùng các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN đã chào xã giao Thủ tướng Campuchia Hun Sen. Thủ tướng Hun Sen chào mừng các bộ trưởng ngoại giao, chúc hội nghị thành công và chia sẻ một số suy nghĩ về định hướng phát triển của ASEAN. Các bộ trưởng cảm ơn Thủ tướng Hun Sen và chính phủ Campuchia đón tiếp trọng thị, khẳng định sẽ đóng góp vào thành công chung của Hội nghị lần này, hỗ trợ Campuchia hoàn thành nhiệm vụ Chủ tịch ASEAN 2022.

Cũng trong sáng 3-8, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đã gặp Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao và Hợp tác Quốc tế Campuchia Prak Sokhonn, Chủ tịch Hội nghị năm nay. Hai bên đã trao đổi các biện pháp phối hợp tổ chức thành công các hội nghị lần này. Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn khẳng định Việt Nam luôn ủng hộ, mong Campuchia hoàn thành nhiệm vụ Chủ tịch ASEAN 2022. Hai bộ trưởng cũng trao đổi thêm về thúc đẩy quan hệ hợp tác hữu nghị truyền thống lâu đời giữa nhân dân hai nước. Hai bộ trưởng nhất trí sẽ phấn đấu củng cố mối quan hệ này, trước hết duy trì và thúc đẩy trao đổi đoàn, tiếp xúc cấp cao và các cơ chế hợp tác toàn diện khác, đồng thời, quyết tâm nỗ lực phấn đấu đạt kim ngạch thương mại hai chiều vượt 10 tỷ USD trong năm 2022.

Bên cạnh đó, hai bên sẽ tổ chức các sự kiện trong Năm Hữu nghị Việt Nam-Campuchia nhân kỷ niệm 55 năm thiết lập quan hệ; trong đó có kết nối hai nền kinh tế; tăng cường hơn nữa hợp tác quốc phòng, an ninh, nông nghiệp, giáo dục đào tạo, du lịch và giao lưu nhân dân. Hai bộ trưởng nhất trí sẽ phối hợp tổ chức thành công hội nghị, duy trì đoàn kết Việt Nam-Lào-Campuchia, qua đó củng cố đoàn kết và thống nhất trong ASEAN.

Indonesia nhấn mạnh ưu tiên hợp tác y tế trong ASEAN Phát biểu tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 55 diễn ra tại Campuchia ngày 3-8, Ngoại trưởng Indonesia Retno Marsudi quan ngại những thách thức về sức khỏe sẽ vẫn còn tồn tại trong tương lai. Do đó, việc đảm bảo ASEAN sẵn sàng hợp tác giải quyết những thách thức về sức khỏe hiện tại và trong tương lai là một trong những ưu tiên hàng đầu. Bộ trưởng Ngoại giao Indonesia cũng cho biết cơ chế ASEAN hiện tại cần được sử dụng một cách tối ưu, trong đó cần tăng tốc hoạt động và đảm bảo sự sẵn có của quỹ cho Trung tâm Y tế công cộng khẩn cấp và các bệnh mới nổi (ACPHEED). Với trụ cột hợp tác là phòng ngừa, phát hiện và ứng phó, ACPHEED sẽ có các trung tâm tại Indonesia, Thái Lan và Việt Nam. Hiện các phương thức thành lập ACPHEED đang được thảo luận ở ba quốc gia. Với tinh thần "ASEAN Hành động: Cùng ứng phó các thách thức", Bộ trưởng Ngoại giao Indonesia cùng đồng cấp các nước thành viên ASEAN và đối tác đã có mặt tại Campuchia để thảo luận các vấn đề quan trọng trong hợp tác trong khu vực như y tế, an ninh lương thực, vấn đề nhân quyền, nâng cao vai trò của ASEAN trong xử lý vấn đề Myanmar và hợp tác ngoại khối. Cũng tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN với các Đại diện của Ủy ban Liên chính phủ về Nhân quyền ASEAN (AICHR) cùng ngày 3-8, Ngoại trưởng Indonesia Retno Marsudi đã đề xuất thiết lập diễn đàn đối thoại về nhân quyền thường niên. Theo thông cáo của Bộ Ngoại giao Indonesia, Ngoại trưởng Retno nhấn mạnh đối thoại về nhân quyền này nhằm giám sát tình hình nhân quyền, trao đổi kinh nghiệm về việc thực hiện nhân quyền và hỗ trợ công việc của AICHR trong việc thực hiện nhiệm vụ. Bà Retno cũng khẳng định tầm quan trọng của các nỗ lực tiếp tục tăng cường hoạt động của AICHR, thông qua việc tăng cường gắn kết với nhiều bên liên quan hơn. Ngoài ra, Ngoại trưởng Indonesia cũng cho rằng một trong những nhiệm vụ cấp thiết của AICHR hiện nay là xử lý vấn nạn buôn người. Thực tế thời gian gần đây, Indonesia đang đàm phán với các cơ quan chức năng Campuchia để giải quyết tình trạng buôn người. Hợp tác tương tự sẽ có lợi hơn nếu nó được tăng cường trong khối. Indonesia và Campuchia sẽ là đồng chủ nhà của Đối thoại Nhân quyền được tổ chức vào tháng 11 năm nay.

TTXVN