Khoảng cách giữa Washington và phần còn lại của thế giới lại tiếp tục mở rộng khi đa số các quốc gia LHQ liên tục bày tỏ sự đau khổ và giận dữ trước làn sóng bạo lực dọc theo biên giới Gaza do các binh sĩ Israel gây ra, trong khi Đại sứ Mỹ tại LHQ Nikki Haley vẫn tiếp tục bảo vệ Israel và đổ lỗi cho Hamas – phe nắm quyền kiểm soát Gaza hiện nay.

61 người dân Palestine, trong đó có 8 trẻ em, đã thiệt mạng và gần 3.000 người bị thương trong các cuộc biểu tình vốn bùng phát dữ dội vào hôm 14-5 nhằm phản đối việc Mỹ chuyển đại sứ quán từ Tel Aviv đến Jerusalem. Hầu hết đều do trúng đạn từ binh sĩ Israel. Các quốc gia trên thế giới chỉ trích Israel, lên án điều mà họ gọi là “sử dụng lực lượng không cân xứng” của quân đội nước này, nhưng bị Tel Aviv và Washington phớt lờ.

Căng thẳng được đánh dấu lên đến đỉnh điểm khi 8 thành viên của Liên minh Châu Âu (LHQ) cùng đứng dậy tại một phiên họp khẩn của HĐBA LHQ vào cuối ngày 15-5, kêu gọi Tel Aviv hạn chế sử dụng vũ lực nhằm vào những người biểu tình ở Gaza và giải quyết bằng biện pháp chính trị. Thậm chí, các nước Châu Âu đã sẵn sàng ra tuyên bố độc lập của riêng họ vì HĐBA LHQ không thể có khả năng giải quyết vấn đề này, do sức cản to lớn từ Mỹ. Động thái này rõ ràng cho thấy các nước Châu Âu muốn “dằn  mặt” Mỹ và cũng cho thấy mâu thuẫn đang ngày càng lớn giữa hai bờ Đại Tây Dương quanh cuộc khủng hoảng Gaza lần này.

Thật vậy, phiên họp khẩn lần này của HĐBA LHQ là nhằm tìm giải pháp cho vấn đề ở biên giới Gaza-Israel. Nhưng tại phiên họp, Đại sứ Mỹ Haley đã chuyển trọng tâm sang vấn đề hoàn toàn khác. Bà đặt câu hỏi tại sao HĐBA không thảo luận về bạo lực Iran, cho rằng, quốc gia Hồi giáo có thể đứng sau làn sóng bạo lực lần này. Và trong tuyên bố gây chỉ trích hơn nữa, bà Haley nói rằng, vấn đề Gaza không cần thiết để đưa ra thảo luận tại một cuộc họp của HĐBA LHQ. Thậm chí, Đại sứ Haley đã giận dữ rời khỏi cuộc họp khi Đại sứ Palestine tại LHQ Riyad Mansour bắt đầu phát biểu, hành động bị chỉ trích là “coi thường mạng sống người dân Gaza”.

Làn sóng xung đột biểu tình ở Gaza có phần nào tạm lắng nhưng có nguy cơ bùng phát dữ dội hơn nữa do những giận dữ quanh hành động bị cáo buộc là “tàn sát đẫm máu” của quân đội Israel và sự hiện diện rõ ràng của tòa nhà Đại sứ quán Mỹ ở Jerusalem đang tranh chấp. Xem ra, “sự lựa chọn chiến tranh” của Tổng thống Donald Trump đang gây họa lớn cho Trung Đông.

THANH VĂN