Ngày 24-3, tại Khu Kinh tế mở (KKTM) Chu Lai (H. Núi Thành, tỉnh Quảng Nam), UBND tỉnh Quảng Nam phối hợp với Cty Cổ phần ô-tô Trường Hải (THACO) tổ chức lễ khởi công một số dự án quan trọng, gồm: Khu công nghiệp (KCN) Nông - Lâm nghiệp; KCN cơ khí và ô-tô Thaco Chu Lai mở rộng; Dự án Đầu tư xây dựng bến cảng 5 vạn tấn và Khu nhà ở công nhân, tái định cư trong KKTM Chu Lai.

Đến dự có Ủy viên Bộ chính trị, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc; Ủy viên Bộ chính trị, Bí thư T.Ư Đảng, Trưởng Ban kinh tế T.Ư Nguyễn Văn Bình cùng đại diện lãnh đạo các bộ, ban, ngành liên quan; Tổng lãnh sự các nước Trung Quốc, Lào và đại diện lãnh đạo một số tỉnh, thành trên cả nước.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc thăm hỏi các đại biểu dự lễ.

Nhiều dự án trọng điểm

Phát biểu tại buổi lễ, ông Đinh Văn Thu - Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam cho biết, vừa qua, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng KKTM Chu Lai đến năm 2035, tầm nhìn đến 2050 tại Quyết định số 1737/QĐ-TTg ngày 13-12-2018. Theo đó, quy hoạch KKTM Chu Lai thành KKT biển đa ngành, đa lĩnh vực, là một trong những hạt nhân, trung tâm phát triển lớn của vùng kinh tế trọng điểm miền Trung; là khu vực phát triển đô thị; trung tâm công nghiệp ô-tô và công nghiệp phụ trợ ngành ô-tô, hàng không; Trung tâm khí - điện và sản phẩm hóa dầu; công nghiệp dệt may, phụ trợ ngành dệt may và các loại hình công nghiệp khác ứng dụng công nghệ cao và hàm lượng chất xám cao; Trung tâm sản xuất nông nghiệp sạch hữu cơ, nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao và là trung tâm du lịch - dịch vụ gắn với việc khai thác sân bay Chu Lai và hệ thống cảng Chu Lai - Kỳ Hà.

Theo ông Đinh Văn Thu, việc đầu tư KCN Nông - Lâm nghiệp của THACO thời điểm này có ý nghĩa rất quan trọng đối với sự phát triển ngành nông - lâm nghiệp của tỉnh, góp phần đưa nông nghiệp trở thành một trong những ngành kinh tế chủ lực của đất nước. Với chiến lược đầu tư vào nông nghiệp với quy mô lớn, theo hướng nông nghiệp sạch hữu cơ đảm bảo an toàn, ứng dụng công nghệ cao và cơ giới hóa, kết hợp nghiên cứu - sản xuất - chuyển giao sản xuất cho người nông dân - thu mua - chế biến - phân phối, xuất khẩu để nâng cao giá trị nông sản, THACO sẽ tạo ra bước đột phá trong sản xuất của người nông dân và các doanh nghiệp trong lĩnh vực nông - lâm nghiệp.

Bên cạnh đó, với việc triển khai lập quy hoạch phát triển hệ thống cảng biển Chu Lai thành cảng loại I đón các tàu quốc tế trọng tải lớn và chuẩn bị đầu tư nạo vét luồng Cửa Lở cho tàu 5 vạn tấn cập cảng; điều chỉnh quy hoạch và xúc tiến, thu hút các nhà đầu tư lớn vào đầu tư sân bay Chu Lai thành sân bay trung chuyển hành khách, hàng hóa quốc tế và phát triển đô thị hàng không; việc đầu tư bến cảng Chu Lai 5 vạn tấn sẽ tạo điều kiện thuận lợi để THACO tiếp tục nâng cao năng lực chuỗi dịch vụ logistics, giảm giá thành, đẩy mạnh logistics nông nghiệp phục vụ vận chuyển và xuất khẩu nông sản. Các dự án khởi công hôm nay, khi hoàn thành đưa vào hoạt động, sẽ tạo thêm nhiều cơ hội việc làm cho lao động địa phương và đào tạo đội ngũ lao động có tay nghề, có trình độ kỹ thuật và kỷ luật cao; đóng góp lớn cho ngân sách Nhà nước, góp phần chuyển dịch mạnh mẽ cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động, thúc đẩy phát triển KT-XH của địa phương một cách bền vững...

Được biết, Dự án KCN cơ khí và ô-tô mở rộng có diện tích 115ha, tổng vốn đầu tư cho hạ tầng là 1.600 tỷ đồng để thu hút, phát triển tiếp công nghiệp hỗ trợ nhằm giảm giá thành và gia tăng tỷ lệ nội địa hóa cho ô-tô du lịch đạt trên 40%, đáp ứng điều kiện để xuất khẩu sang các nước trong khu vực ASEAN vào năm 2020. Đồng thời, phát triển các ngành cơ khí khác: Cơ khí Nông nghiệp; Cơ khí xây dựng; Cơ khí thiết bị công nghiệp dựa trên nền tảng của cơ khí ô-tô hướng đến sự hình thành Trung tâm cơ khí đa dụng tập trung có quy mô lớn tại miền Trung Việt Nam. Đây là dự án thực hiện chiến lược phát triển công nghiệp đã đề ra của tỉnh Quảng Nam và có ý nghĩa là động lực phát triển ngành cơ khí cho khu vực miền Trung nói riêng và của đất nước nói chung.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cùng các đại biểu bấm nút khởi công các dự án.

Những điều cần rút ra từ sự thành công của Chu Lai

Hiện nay, kinh tế trên địa bàn KKTM Chu Lai chiếm tỷ trọng 56% trong cơ cấu kinh tế của tỉnh Quảng Nam; thu ngân sách nhà nước chiếm trên 75% tổng thu ngân sách; giải quyết việc làm trên 30.000 lao động; góp phần giảm tỷ lệ hộ nghèo trong KKT xuống dưới 3%. Phát biểu tại buổi lễ, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đặt vất đề: “Tại sao Chu Lai thành công, điều gì cần rút ra từ câu chuyện này, kể cả những bài học thực tiễn, những tư duy chiến lược cần đúc rút”.

Qua đó, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã khái quát 6 điểm chính rút ra từ trường hợp Chu Lai - THACO: Trước hết, tài nguyên quan trọng hàng đầu của Chu Lai nói riêng, cả nước nói chung, không nằm dưới lòng đất hay ngoài biển khơi, mà ở trong chính khối óc, quyết tâm của Đảng bộ, chính quyền và khát vọng vượt lên chính mình của cộng đồng doanh nghiệp, nhà đầu tư. Đó là lý do từ đầu nhiệm kỳ đến nay, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã thường xuyên đối thoại với cộng đồng doanh nghiệp, vận động, đánh thức tinh thần khởi nghiệp, khát vọng dân tộc trong mỗi doanh nghiệp và nhà đầu tư. Hai là, muốn thành công, địa phương cần vận động bằng được những con sếu đầu đàn, có khả năng đi trước dẫn đường. Con sếu đầu đàn phải là những nhà đầu tư giàu nghị lực, quyết tâm, sở hữu tiềm lực tài chính, có tinh thần dân tộc, có tầm nhìn xa, trông rộng, tư duy quản trị và óc kinh doanh nhạy bén. Ba là, vận động được nhà đầu tư chỉ là bước đi thành công đầu tiên trên một hành trình dài. Địa phương, đặc biệt là cấp lãnh đạo phải luôn đồng hành, sát cánh cùng nhà đầu tư, coi uy tín doanh nghiệp là chính uy tín của mình, xem khó khăn của doanh nghiệp cũng là khó khăn của chính mình và mỗi thành quả mà doanh nghiệp đạt được cũng là thành quả của chính địa phương. Ngược lại, cộng đồng doanh nghiệp, nhà  đầu tư phải xây dựng cho mình tư tưởng tương tự. Chìa khóa quan trọng để thực hiện được điều này là công thức 3 bên cùng thắng, tức win-win-win chứ không chỉ win-win: Giữa Đảng Bộ, chính quyền - cộng đồng doanh nghiệp - nhân dân địa phương; đồng thời giữ vững nguyên tắc “3 trong 1” là KT-XH và môi trường trong mọi lựa chọn chiến lược và mô hình phát triển.

Bốn là, phải thường xuyên nuôi dưỡng khát vọng, ngày mai phải tươi sáng hơn hôm nay, mọi thành quả có được không phải để bất kỳ ai tự mãn mà phải xem đó là tiền đề, nền tảng cho những quyết tâm và thành quả to lớn như lời dặn của Bác Hồ năm xưa về mục tiêu xây dựng một nước Việt Nam “đàng hoàng hơn, to đẹp hơn”. Hơn lúc nào hết, từ giờ trở  đi chúng ta phải cùng nhau xây dựng niềm tin, nuôi dưỡng khát vọng này sâu sắc hơn nữa trong từng doanh nghiệp Việt Nam, Thủ tướng nhấn mạnh. Năm là, phải không ngừng đổi mới sáng tạo trong cách tiếp cận trong cùng một vấn đề, trong chính những việc mình đã và đang làm rất tốt. Đó là lý do mà Thủ tướng trở lại nơi đã từng đến và thăm trở lại cùng một địa điểm, một nhà máy. Bởi đây không chỉ là nhà máy mà còn là một ví dụ sống động về tinh thần đổi mới sáng tạo, về khả năng nắm bắt và vận dụng tốt nhất xu hướng cách mạng công nghiệp 4.0, là nơi sẽ kết hợp tuyệt vời giữa công nghiệp, nông nghiệp, lâm nghiệp gắn liền với xuất khẩu và dịch vụ logistics gắn với hàng không, hàng hải. Sáu là, trong mọi đột phá về chiến lược thì đột phá về phương diện thể chế - cơ chế - chính sách luôn đóng vai trò tiên quyết. Điều này không chỉ phụ thuộc vào những chuyển động từ cấp Trung ương, mà địa phương cũng là chất xúc tác chiến lược, đóng góp những ví dụ thực tiễn quan trọng cho những hoạch định chiến lược và chính sách cấp Trung ương.

“Chính những chuyển động sâu sắc, hiệu lực và hiệu quả ở cấp địa phương, hay còn gọi là năng động, sáng tạo đã góp phần quan trọng vào thành quả đổi mới chung của cả nước, dưới sự lãnh đạo toàn diện của Đảng”, Thủ tướng dẫn chứng và nhấn mạnh: “Đứng tại nơi đây, tôi đang hình dung rõ ràng về một Chu Lai không chỉ là khu sản xuất cơ khí ô-tô nổi tiếng mà trong tương lai gần sẽ đóng góp quan trọng đưa Việt Nam trở thành trung tâm đồ gỗ nội thất của thế giới và một Chu Lai khởi nghiệp để trở thành trung tâm chế biến nông lâm sản chất lượng cao của cả nước, có khả năng vươn tới những thị trường tiêu dùng, có sức cầu lớn ở các nước ASEAN, Đông Bắc Á, G7 và G20...”.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tặng quà cho lãnh đạo THACO.

Tuy nhiên theo Thủ tướng, sự chuyển mình của Chu Lai hôm nay vẫn chưa thực sự tương xứng với các giá trị tự nhiên về địa chiến lược của Chu Lai trên bản đồ khu vực và thế giới. Chu Lai chứa đựng nhiều yếu tố then chốt để thiết lập những mô hình kinh doanh lớn và hiệu quả; chẳng hạn quy mô diện tích tự nhiên, khả năng thiết lập các hạ tầng kết nối chiến lược, hệ thống logistics, cảng nước sâu, liền kề với Dung Quất, Quảng Ngãi, quỹ đất dự trữ cho việc quy hoạch một sân bay lớn nhất nước và đặc biệt là một tiềm năng hấp dẫn du lịch độc đáo. “Phải hướng tới mục tiêu hình thành cực tăng trưởng Chu Lai - Dung Quất và TP Đà Nẵng, Chu Lai - Quảng Nam, Dung Quất - Quảng Ngãi và TP Đà Nẵng cần liên kết - cộng hưởng trong các hoạch định chính sách, nguồn lực cho phát triển, đặc biệt là tinh thần đối thoại, liên kết và đề xuất lên Trung ương những ý tưởng đột phá về cơ chế, thể chế, chính sách nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh cho toàn bộ vùng Kinh tế trọng điểm miền Trung - Tây Nguyên, trong đó có vùng lõi Đà Nẵng, Thừa Thiên Huế, Quảng Nam và Dung Quất - Quảng Ngãi, Bình Định”- Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh.

Về phía Chính phủ, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định, sẽ hết sức ủng hộ và hỗ trợ để các Cty nói chung và THACO nói riêng đầu tư hoàn thành các dự án. Các bộ, ngành T.Ư phải tích cực phối hợp, hỗ trợ, giúp đỡ doanh nghiệp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thu hút ngày càng nhiều nhà đầu tư chiến lược cùng hợp tác, phát triển, thúc đẩy tỉnh Quảng Nam phát triển nhanh hơn, bền vững hơn, đóng góp tích cực vào sự nghiệp phát triển chung của đất nước.

Cùng ngày, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã đến dâng hương, dâng hoa tại Nghĩa trang Liệt sĩ, Tượng đài Mẹ VNAH tại Núi Cấm (TP Tam Kỳ), thăm, tặng quà Mẹ VNAH Bùi Thị Hân (87 tuổi, trú TT Núi Thành)...

TRẦN TÂN