Bổ sung quy định liên quan đến Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca

So với dự thảo được trình tại Kỳ họp thứ 2, dự thảo Luật lần này đã bổ sung quy định liên quan đến Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca. Chính phủ đề nghị cần có quy định chặt chẽ hơn về việc cho phép khai thác, sử dụng và phổ biến Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca trong đời sống xã hội, đặc biệt là trên không gian mạng.

Điều này vừa bảo đảm tính pháp lý, giữ gìn sự trang trọng, tôn nghiêm của Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca, vừa đáp ứng nhu cầu phổ biến đến nhân dân, hội nhập quốc tế và nhu cầu thực tiễn.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, qua nghiên cứu, Thường trực Ủy ban Pháp luật cơ bản thống nhất với sự cần thiết bổ sung quy định này. Tuy nhiên, về nội dung cụ thể Chính phủ đề nghị bổ sung trong dự thảo Luật, Thường trực Ủy ban Pháp luật nhận thấy quy định “Việc phổ biến, sử dụng Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca theo quy định của pháp luật” là nguyên tắc chung trong áp dụng pháp luật, hơn nữa cũng không phù hợp với phạm vi điều chỉnh của Luật Sở hữu trí tuệ, nên đề nghị không bổ sung vào Điều 7.

Do đó, ghi nhận một phần ý kiến của Chính phủ và sửa đổi, dự thảo Luật quy định: "Việc thực hiện quyền sở hữu trí tuệ không được xâm phạm lợi ích của Nhà nước, lợi ích công cộng, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân và quy định khác của pháp luật có liên quan. Tổ chức, cá nhân thực hiện quyền sở hữu trí tuệ liên quan đến Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca không được ngăn chặn, cản trở việc phổ biến, sử dụng Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca”.

Đại biểu Lê Minh Nam đề nghị bổ sung quyền tác giả, quyền liên quan đối với Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca vì nhiều nước có quy định riêng về Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca; có nước có quy định về quyền tác giả, quyền liên quan đối với Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca.

Phân tích dưới góc độ bản quyền, đại biểu cho rằng nếu không có quy định cụ thể về quyền tác giả, quyền có liên quan thì có thể xảy ra việc nhân danh sáng tạo nghệ thuật để có hành vi cản trở, ngăn chặn sử dụng theo quy định pháp luật đối với Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca Việt Nam, hoặc lợi dụng việc bảo hộ quyền tác giả, quyền liên quan để ngăn chặn, cản trở việc tiếp cận, phổ biến, sử dụng thông qua các đối tượng được bảo hộ quyền tác giả, quyền liên quan có chứa Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca. Do đó, cần thiết có thêm quy định để vừa giữ gìn được tính pháp lý, sự tôn nghiêm của Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca, vừa đáp ứng nhu cầu phổ biến cho nhân dân và hội nhập quốc tế.

Bổ sung hình thức khen thưởng “Huy chương Thanh niên xung phong vẻ vang"

Cuối buổi sáng và chiều 28-3, các đại biểu đã thảo luận về dự án Luật Thi đua, khen thưởng (sửa đổi). Trình bày Báo cáo một số vấn đề tiếp thu, giải trình và chỉnh lý dự thảo Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh cho biết, thể chế hóa các quan điểm chỉ đạo của Đảng về đổi mới công tác thi đua, khen thưởng, khắc phục những bất cập của các quy định hiện hành; bổ sung những vấn đề phát sinh phù hợp với thực tiễn về công tác thi đua, khen thưởng trong tình hình mới và bảo đảm tính đồng bộ của hệ thống pháp luật, dự thảo Luật có một số điểm mới chủ yếu.

Theo đó, để thực hiện phân cấp, phân quyền mạnh hơn trong công tác thi đua, khen thưởng, dự thảo Luật đã bổ sung quy định Bộ Quốc phòng, Bộ Công an quy định thẩm quyền công nhận danh hiệu “Chiến sĩ tiên tiến”, “Lao động tiên tiến” (Điều 21), “Đơn vị tiên tiến”, “Tập thể lao động tiên tiến” (Điều 25); bổ sung quy định cụ thể thẩm quyền của Bộ trưởng, Thủ trưởng các bộ, ban, ngành tặng danh hiệu “Lao động tiên tiến”,“Tập thể lao động tiên tiến”,“Chiến sĩ thi đua cơ sở” hoặc ủy quyền công nhận danh hiệu “Lao động tiên tiến”,“Tập thể lao động tiên tiến”,“Chiến sĩ thi đua cơ sở” cho cá nhân, tập thể thuộc cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc bộ, ban, ngành không có tư cách pháp nhân (khoản 5 Điều 76)...

Nhằm đưa phong trào thi đua thực sự thiết thực, hướng về cơ sở, gắn kết với thực hiện nhiệm vụ chính trị của địa phương, đơn vị, gắn với lợi ích của người trực tiếp tham gia thi đua, hạn chế tính hình thức trong thi đua, bảo đảm thực hiện đồng bộ ở 4 khâu (phát hiện, bồi dưỡng, tổng kết và nhân điển hình tiên tiến), dự thảo Luật bổ sung trách nhiệm của “Người đứng đầu” cơ quan, tổ chức, đơn vị (khoản 1 Điều 11); bổ sung danh hiệu “Xã, phường, thị trấn tiêu biểu” (Điều 26); sửa đổi, bổ sung tiêu chuẩn xét tặng một số danh hiệu thi đua (Điều 18, 19, 20, 22 và khoản 1 Điều 23)...

Các quy định trong dự thảo Luật cũng chú trọng khen thưởng tập thể nhỏ, công nhân, nông dân, người lao động trực tiếp, cán bộ, chiến sĩ các lực lượng vũ trang, dân quân tự vệ…; quan tâm khen thưởng cơ sở, vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới, hải đảo; giải quyết những khó khăn, vướng mắc trong khen thưởng ở khu vực ngoài nhà nước và kinh tế tư nhân; mở rộng đối tượng khen thưởng người nước ngoài có nhiều đóng góp cho đất nước Việt Nam trong điều kiện chủ động hội nhập. Đặc biệt, dự thảo Luật đã bổ sung hình thức khen thưởng kháng chiến “Huy chương Thanh niên xung phong vẻ vang” (khoản 2 Điều 95).

Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh nêu rõ: Trong quá trình thảo luận, có hai loại ý kiến. Loại ý kiến thứ nhất thống nhất với Tờ trình của Chính phủ, đề nghị bổ sung hình thức khen thưởng “Huy chương Thanh niên xung phong vẻ vang” và loại ý kiến thứ hai đề nghị không quy định “Huy chương Thanh niên xung phong vẻ vang” trong dự thảo Luật.

Thực hiện Kết luận của Ban Bí thư (tại Công văn số 3257-CV/VPTW ngày 7-2-2017 thông báo Kết luận của Ban Bí thư về chủ trương tặng thưởng “Huy chương Thanh niên xung phong vẻ vang”), Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo việc quy định hình thức khen thưởng “Huy chương Thanh niên xung phong vẻ vang” cho cựu Thanh niên xung phong tham gia kháng chiến, trong đó làm rõ về tên gọi, đối tượng, thời hạn, tiêu chuẩn xét tặng, bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ.

Dự thảo Luật đã được chỉnh lý theo hướng quy định “Huy chương Thanh niên xung phong vẻ vang” được tặng hoặc truy tặng cho thanh niên xung phong tham gia thời kỳ kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ có thời gian tại ngũ liên tục từ 2 năm trở lên, hoàn thành nhiệm vụ, trung thành với cách mạng. Thanh niên xung phong hy sinh trong khi làm nhiệm vụ đã được công nhận liệt sĩ có thời gian tại ngũ 1 năm trở lên thì được truy tặng “Huy chương Thanh niên xung phong vẻ vang”.

Với tính chất là một hình thức khen thưởng kháng chiến, Thường trực Ủy ban Xã hội đề nghị cho phép đưa quy định này vào Điều về khen thưởng tổng kết thành tích kháng chiến và thể hiện tại khoản 2 Điều 95.

Tán thành với việc bổ sung quy định "Huy chương thanh niên xung phong vẻ vang", đại biểu Lê Thanh Hoàn cho rằng, Ban Bí thư đã có kết luận về vấn đề này. Theo đó, Ban Bí thư đồng ý chủ trương tặng thưởng "Huy chương thanh niên xung phong vẻ vang" cho thanh niên xung phong hoàn thành nhiệm vụ qua các thời kỳ kháng chiến, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Điều này thể hiện sự ghi nhận, tri ân đối với lực lượng thanh niên xung phong góp công, góp sức trong thời kỳ kháng chiến xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã có chỉ đạo tiếp thu, chỉnh lý để quy định hình thức khen thưởng này đảm bảo phù hợp với điều kiện, tiêu chuẩn khen thưởng, tránh trùng lặp đối tượng thanh niên xung phong theo Điều 22 Luật Thanh niên năm 2020.

Đồng quan điểm, đại biểu Điểu Huỳnh Sang chỉ rõ, việc bổ sung quy định “Huy chương Thanh niên xung phong vẻ vang” là hợp lý. Dự thảo Luật đã quy định rõ đối tượng, tiêu chuẩn xét tặng đảm bảo tính đồng bộ. Việc xét tặng “Huy chương Thanh niên xung phong vẻ vang” đối với lực lượng thanh niên xung phong nhằm ghi nhận những thành tích và hy sinh đóng góp trong việc tham gia xây dựng bảo vệ Tổ quốc. Đây là việc cần thiết mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc của dân tộc ta.

B.T - TTXVN