Được mệnh danh là "thủ phủ" thu mua phế liệu của tỉnh TT-Huế, nhiều năm qua, địa bàn P. Thủy Châu (TX Hương Thủy) được xác định là "điểm nóng" về tình trạng ô nhiễm môi trường và nguy cơ cháy, nổ. Để hạn chế những tác động xấu do hoạt động kinh doanh phế liệu gây ra, chính quyền địa phương đã đầu tư xây dựng khu quy hoạch tập trung các cơ sở thu mua phế liệu, tuy nhiên công trình đã hoàn thành hơn 1 năm nay vẫn đang bỏ hoang. Hệ quả là "rác" phế liệu tiếp tục "vây" khu dân cư và nguy cơ cháy nổ vẫn luôn chực chờ.

"Rác" phế liệu "vây" Trạm y tế Thủy Châu.

Phập phồng lo sợ

Theo một cán bộ CAP Thủy Châu, trên địa bàn hiện có 32 cơ sở chuyên kinh doanh phế liệu và rất nhiều gia đình mua bán với quy mô nhỏ. Với hàng chục cơ sở tập kết phế liệu như trên đã ảnh hưởng đến vấn đề ATGT, ô nhiễm môi trường và tiềm ẩn nguy cơ cao về cháy, nổ trong khu dân cư.

Trước tình trạng trên, năm 2016, UBND TX Hương Thủy giao UBND P. Thủy Châu làm chủ đầu tư dự án (DA) khu hạ tầng kỹ thuật diện tích 1,47 ha để di dời các cơ sở kinh doanh gây ô nhiễm trên địa bàn, với tổng mức đầu tư hơn 3,1 tỷ đồng. Dù DA đã hoàn thành hơn 1 năm nay nhưng do vướng Luật Đất đai, nên các điểm kinh doanh phế liệu chưa thể chuyển đến khu tập trung. Vì vậy, "rác" phế liệu tiếp tục "mắc cạn" gây ô nhiễm trong khu dân cư.

Điểm kinh doanh phế liệu Thủy Cường chỉ cách Trạm Y tế P. Thủy Châu 50m, hằng ngày, rất nhiều xe cộ vào ra chở phế liệu án ngữ ngay lối vào trạm. Máy thổi nhựa của cơ sở Thủy Cường thường xuyên "tra tấn" người dân xung quanh bởi tiếng ồn, mùi hôi của phế liệu. Do không đủ mặt bằng chứa phế liệu, chủ cơ sở kinh doanh còn tập kết rất nhiều "rác" phế liệu lấn cả hàng rào trạm y tế, ngay bên đường giao thông công cộng.

Bác sĩ Nguyễn Thị Hồng Ngọc- Trạm trưởng Trạm Y tế P.Thủy Châu, cho hay: Tiếng ồn từ máy móc, xe cộ chở phế liệu ảnh hưởng rất lớn đến công tác khám chữa bệnh, đặc biệt là các hoạt động nghiệp vụ như nghe khám tim, phổi; điều kiện vô trùng, bảo đảm môi trường. Còn bà N.T.T. (trú P.Thủy Châu, TX Hương Thủy) cho biết: Tôi lớn tuổi nên thường xuyên đến trạm y tế để đo huyết áp và lấy thuốc uống. Và, lần nào đến đây cũng phải bịt mũi bởi mùi hôi thối phát ra từ cơ sở phế liệu gần trạm y tế. Có hôm, gặp ngọn gió thổi qua, mùi hôi phát ra càng nặng nề hơn khiến người dân đến khám bệnh rất khó chịu.

Ông Vũ Đức Duy, Chủ tịch UBND P. Thủy Châu, cho biết: Điểm tập kết, tái chế phế liệu của cơ sở Thủy Cường đã mấy lần xảy ra hỏa hoạn. Mùa này, "rác" phế liệu sẵn sàng cháy bất kể lúc nào. "Vào mùa hè oi bức, các đêm rằm và mồng một âm lịch, dường như gia đình tôi không dám ngủ vì lo sợ các cơ sở phế liệu thắp hương gây cháy nổ. Ngày nào, các cơ sở phế liệu trong khu dân cư chưa di dời đến khu tập trung thì người dân luôn sống trong phập phồng, lo sợ"- một người dân sống gần cơ sở phế liệu lo lắng.

Và phế liệu tấn công khu dân cư.

Vẫn chưa thể di dời

Theo tìm hiểu của PV, không chỉ người dân mong muốn sớm di dời các điểm thu mua, tái chế phế liệu đến khu tập trung, mà ngay cả các chủ cơ sở cũng có nguyện vọng được chuyển ra khỏi khu dân cư. Làm việc với chính quyền, nhiều cơ sở kinh doanh phế liệu đều đồng thuận di dời và cam kết thực hiện nghĩa vụ tài chính đầy đủ khi về khu quy hoạch. Tuy nhiên, vào năm 2018, khi DA khu hạ tầng di dời hộ kinh doanh phế liệu tại Thủy Châu hoàn thành, chuẩn bị giao đất theo hình thức đấu giá quyền sử dụng đất có thời hạn thì xuất hiện trở ngại. Theo Chủ tịch UBND P. Thủy Châu, căn cứ Luật Đất đai, mọi người đều có thể tham gia đấu giá thuê đất. Như vậy, các cá nhân, doanh nghiệp ở nhiều tỉnh, thành phố khác cũng có thể tham gia. Nếu những người này trúng đấu giá đất thì đương nhiên họ có quyền sử dụng. Mục đích ban đầu của DA lập ra để di dân Thủy Châu chuyên kinh doanh phế liệu về khu tập trung vì thế sẽ không được thực hiện triệt để.

Trước thực tế nói trên, mới đây, Chủ tịch UBND TX Hương Thủy có văn bản báo cáo xin ý kiến Sở TN&MT cũng như UBND tỉnh TT-Huế về vấn đề đấu giá đất nhà nước cho thuê có thời hạn tại khu quy hoạch Thủy Châu. Tuy nhiên, cho đến nay, chính quyền tỉnh vẫn chưa có phản hồi. DA di dời hộ kinh doanh phế liệu tiếp tục "mắc cạn", chưa có phương án giải quyết cụ thể.

Văn phòng UBND tỉnh TT-Huế ngày 8-7 cho biết, liên quan đến vấn đề UBND TX Hương Thủy xin ý kiến, Sở TN&MT tỉnh đã có công văn về việc góp ý phương án đấu giá cho thuê. Hiện nay, UBND TX Hương Thủy đang tổng hợp, hoàn thiện phương án đấu giá. Để xử lý dứt điểm việc di dời các hộ chuyên kinh doanh phế liệu tại P. Thủy Châu và sử dụng bảo đảm theo mục tiêu DA đối với khu hạ tầng kỹ thuật di dời các cơ sở gây ô nhiễm môi trường của phường, UBND tỉnh TT-Huế sẽ làm việc và xin chủ trương, ý kiến Bộ TNMT nhằm đưa ra quyết định cuối cùng.

H.LAN