Khu TMTD Đà Nẵng là khu chức năng thực hiện các hoạt động chế xuất, logistics, thương mại - dịch vụ, kinh doanh hàng miễn thuế; là địa bàn ưu đãi đầu tư, được hưởng ưu đãi đầu tư áp dụng đối với địa bàn khu kinh tế theo quy định của pháp luật về đầu tư và được hưởng một số cơ chế, chính sách đặc thù tạo động lực phát triển đột phá cho thành phố. Chủ tịch UBND TP quyết định chủ trương đầu tư và thành lập Khu TMTD Đà Nẵng, có thẩm quyền phê duyệt, điều chỉnh quy hoạch chung đối với khu vực Khu TMTD theo quy hoạch thành phố đã được cấp thẩm quyền phê duyệt; tổ chức thực hiện việc thu hồi đất, mặt nước, bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định canh, tái định cư để xây dựng Khu TMTD. Nhà đầu tư được lựa chọn đầu tư xây dựng và kinh doanh hạ tầng Khu TMTD, được giao đất, cho thuê đất và cho thuê lại đất tương tự như đối với khu kinh tế hoặc khu công nghiệp, khu chế xuất.

UBND TP Đà Nẵng cho biết, với xu thế toàn cầu hóa, hội nhập và mở cửa, nhiều đặc khu kinh tế và những hình thức khu phi thuế quan như khu kinh tế tự do, khu thương mại tự do được hình thành, phát triển mạnh, đặc biệt có có xu hướng chuyển dịch từ các khu phi thuế quan truyền thống (chủ yếu là hệ thống các cửa hàng miễn thuế, các kho ngoại quan,...) thành các khu thương mại tự do/khu kinh tế tự do (bao gồm các hoạt động thương mại, các hoạt động dịch vụ bổ trợ, các khu logistics, kho ngoại quan, các khu vực sản xuất, chế biến,...). Với những khu phi thuế quan đã phát triển thành công, nhiều khu ngày nay đã trở thành những thành phố lớn, đóng vai trò là điểm kết nối, cực tăng trưởng, huy động và phân bổ có hiệu quả các nguồn lực, đồng thời lan tỏa, tạo động lực tăng trưởng mới cho nền kinh tế quốc gia. Điển hình như các khu kinh tế, khu thương mại tự do Jebel Ali Dubai của Các tiểu vương quốc Ả rập thống nhất, Hải Nam của Trung Quốc và Incheon của Hàn Quốc...

Hiện nay Đà Nẵng vẫn chưa có nhiều dự án mang tính động lực để thúc đẩy phát triển, xứng tầm với vai trò, vị trí đặt ra. Vì vậy, thành phố đề xuất thí điểm Khu TMTD gắn với cảng Liên Chiểu và Cảng hàng không quốc tế Đà Nẵng. Theo đó, vị trí nghiên cứu bố trí Khu TMTD thuận lợi kết nối với cảng biển nước sâu Liên Chiểu (nơi có tiềm năng trở thành cảng biển đặc biệt và có khả năng tiếp nhận các tàu có trọng tải từ 100.000 tấn trở lên, tàu container đến 8.000 TEUS) và Cảng hàng không quốc tế Đà Nẵng (khả năng mở rộng nâng công suất 30 triệu hành khách/năm, là trung tâm logistics chuyên dụng hàng không).

Khu TMTD Đà Nẵng sẽ thúc đẩy phát triển hoạt động sản xuất, gia công, tái chế, lắp ráp, phân loại, đóng gói hàng xuất khẩu, nhập khẩu, cung cấp các dịch vụ logistics, dịch vụ liên quan đến hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu nhằm thiết lập nên một trung tâm trung chuyển hàng hóa quốc tế, tạo nên cấu trúc ngày càng hoàn thiện về hạ tầng kỹ thuật, phát huy tối đa chuỗi giá trị của cảng Liên Chiểu và Cảng hàng không quốc tế Đà Nẵng; kết nối hiệu quả hạ tầng sản xuất và bổ trợ liên hoàn cho các cụm, khu công nghiệp lân cận sẽ phát triển trong tương lai (Cụm công nghiệp Hoà Nhơn, Khu công nghiệp Hoà Nhơn, Khu công nghiệp Hoà Ninh); kết nối cảng cạn, ga đường sắt, các trục giao thông lớn.

Ngoài ra, Khu TMTD cũng sẽ là địa điểm lý tưởng cho hoạt động thương mại, dịch vụ; tiếp giáp và lân cận với các khu, điểm du lịch đang và sẽ định hình thương hiệu du lịch thành phố Đà Nẵng và miền Trung như Quần thể Khu đô thị du lịch Bà Nà - Suối Mơ, Công viên suối khoáng nóng Núi Thần Tài, Khu vực Hồ Đồng Xanh - Đồng Nghệ, Khu du lịch thể thao, nghỉ dưỡng Hồ Hóc Khế, Khu du lịch Khe Răm… Khu TMTD có tiềm năng để thu hút các tập đoàn quốc tế xây dựng các trung tâm mua sắm tập trung gắn với các dịch vụ chất lượng cao làm đa dạng hoạt động thương mại, dịch vụ gắn với vai trò trung tâm của thành phố Đà Nẵng theo đúng tinh thần Nghị quyết 43-NQ/TW của Bộ Chính trị.

Cũng theo UBND TP, trong điều kiện Đà Nẵng chưa đủ cơ sở thành lập Khu kinh tế; các cơ chế, chính sách ưu đãi trực tiếp đối với khu phi thuế quan, khu thương mại tự do hiện tại còn thiếu; để có thể cạnh tranh với các mô hình tương tự tại các nước trên thế giới, cần thiết thành lập Khu TMTD Đà Nẵng gắn với cảng Liên Chiểu và Cảng hàng không quốc tế Đà Nẵng với cơ chế chính sách đặc thù nhằm tạo điều kiện giúp đẩy nhanh quá trình phát triển kinh tế - xã hội của thành phố, thí điểm mở rộng áp dụng cho cả nước.

Một số chính sách đặc thù cụ thể trong Khu TMTD Đà Nẵng

-Chính sách ưu đãi về thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế giá trị gia tăng đối với khu thương mại tự do được áp dụng tương tự như đối với khu phi thuế quan

-Khách du lịch quốc tế, khách du lịch trong nước và người dân địa phương được ra, vào các phân khu và phải tuân theo quy chế hoạt động của Khu thương mại tự do Đà Nẵng

-Cho phép thành lập Chi cục Hải quan ở một số phân khu để thực hiện thủ tục hải quan, kiểm tra, giám sát hải quan đối với hàng hoá theo các quy định áp dụng đối với địa bàn hoạt động hải quan tại các khu vực ngoài cửa khẩu kết hợp giám sát từ xa thông qua các thiết bị thông minh.

-Hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, vào, ra Khu thương mại tự do Đà Nẵng chỉ được đi qua các cổng có trạm kiểm soát hải quan. Hàng hóa được sản xuất, gia công, chế biến trong Khu thương mại tự do Đà Nẵng, nếu không sử dụng nguyên liệu, linh kiện nhập khẩu từ nước ngoài, khi nhập khẩu vào nội địa Việt Nam được miễn làm thủ tục hải quan.

- Máy móc, thiết bị được tạm nhập vào Khu thương mại tự do Đà Nẵng để tái xuất trong thời hạn dưới 12 tháng trong trường hợp theo quy định của pháp luật phải kiểm tra, kiểm định về an toàn thì được miễn tuân thủ các quy định về kiểm định máy móc, thiết bị nếu đã đạt được các tiêu chuẩn tương ứng của các quốc gia theo quy định.

-Người nước ngoài có thị thực với thời hạn không quá 3 tháng hoặc công dân Việt Nam chuẩn bị xuất cảnh ra khỏi Việt Nam không bị giới hạn về số lượng và giá trị hàng hóa khi mua hàng miễn thuế ở Khu thương mại tự do Đà Nẵng để mang ra khỏi Việt Nam (có ràng buộc một số điều kiện cụ thể).

- Khách du lịch là người nước ngoài, khách du lịch là người Việt Nam có thời gian lưu trú từ 01 ngày trở lên (trên 24 giờ) tại cơ sở lưu trú trên địa bàn thành phố Đà Nẵng: mỗi người được mua hàng miễn thuế tại khu thương mại tự do để tiêu thụ trong nội địa Việt Nam với định mức bằng 3 lần định mức miễn thuế nhập khẩu đối với hành lý của người nhập cảnh cho từng lần nhập cảnh theo quy định của pháp luật về thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu trong ngày. Một người được mua 1 lượt/1 ngày và và không quá 03 lần trong tháng (có ràng buộc một số điều kiện cụ thể). Hàng mua miễn thuế được nhận tại quầy tính tiền và khai báo tại khu vực kiểm soát của hải quan trước khi ra khỏi hàng rào cứng.

- Một số mặt hàng nhất định như đồ uống chứa cồn sẽ phải tuân thủ giới hạn về số lượng, định lượng cho mỗi lần ra vào Khu thương mại tự do Đà Nẵng.

- Doanh nghiệp kinh doanh hàng miễn thuế được phép xử lý một phần giao dịch với khách hàng qua mạng internet hoặc các phương tiện trực tuyến khác (bao gồm cả việc quảng cáo, giới thiệu, nhận đặt hàng) nhưng phải thực hiện việc khai báo Hải quan khi giao nhận hàng hóa cho người mua tại cơ sở kinh doanh hoặc kho hàng hàng miễn thuế ở Khu thương mại tự do Đà Nẵng.

- Thương nhân kinh doanh hàng miễn thuế ở Khu thương mại tự do Đà Nẵng có thể luân chuyển hàng miễn thuế từ Khu thương mại tự do Đà Nẵng sang các cơ sở kinh doanh hàng miễn thuế khác trong cùng hệ thống hoặc ký hợp đồng mua bán hàng hoá với các cơ sở kinh doanh hàng miễn thuế khác trên lãnh thổ Việt Nam.

- Cho phép thành lập các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh trong Khu chăm sóc chữa trị dưới hình thức bệnh viện chất lượng cao.

-Cho phép thành lập cơ sở nghiên cứu và sản xuất thuốc trong Khu thương mại tự do Đà Nẵng để xuất khẩu.

HẢI QUỲNH