Ngày 11-10, Bộ KH-ĐT phối hợp với UBND tỉnh Quảng Nam tổ chức Diễn đàn Đối thoại Hợp tác công tư (PPP) cấp địa phương. Nhiều ý kiến tại diễn đàn đã kiến nghị sửa đổi cơ chế, chính sách về PPP.

Ông Lê Trí Thanh phát biểu tại diễn đàn.

Trong diễn đàn này, Bộ KH-ĐT trình bày về bản chất, nguyên lý về mô hình PPP, giới thiệu các dự án (DA) đầu tư theo hình thức PPP thành công ở cấp bộ, cấp tỉnh, quản lý tài chính đối với DA đầu tư theo hình thức PPP... Tuy nhiên, điều được các đại biểu quan tâm nhất là làm thế nào để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện DA PPP? Ông Lê Trí Thanh - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam cho biết, hiện nhu cầu vốn đầu tư của tỉnh Quảng Nam rất lớn, khoảng 130 ngàn tỷ đồng từ nay đến năm năm 2020. Tuy nhiên, ngân sách tỉnh chỉ có khả năng đóng góp được 40%, còn lại 60% phải huy động vốn bên ngoài. Do đó, tỉnh phải tích cực vận động, thu hút các DN đầu tư trực tiếp vào các DA và huy động các nhà đầu tư tham gia hình thức PPP. Hiện nay, tỉnh Quảng Nam có 7 DA PPP đi vào hoạt động, chủ yếu về cơ sở hạ tầng đô thị, hạ tầng giao thông, các DA về cấp thoát nước và DA về xử lý môi trường đang triển khai. “Ngoài ra, chúng tôi xây dựng khoảng 41 DA theo mô hình PPP, triển khai từ nay đến năm 2020, với tổng mức đầu tư khoảng 155 nghìn tỷ đồng, trong đó chủ yếu vốn của DN tư nhân. Tuy nhiên, việc huy động vốn của các nhà đầu tư theo hình PPP rất khó khăn - ông Thanh cho biết.

Ông Thanh cũng than thở về những vướng mắc: “Có nhiều vướng mắc, khó khăn khi thực hiện DA PPP. Thứ nhất, trình tự thủ tục thực hiện DA PPP phải có sự huy động của nhà nước và tư nhân tham gia 1 DA nhưng các hướng dẫn hiện nay chỉ trên quan điểm như là một DA đầu tư công. Chính vì vậy quy trình thủ tục để thực hiện DA đầu tư kéo dài, không phù hợp với yêu cầu của nhà đầu tư, làm mất đi cơ hội. Bình quân 1 DA để hoàn thành các thủ tục phải mất hơn 1 năm. Cơ chế thanh toán cho các DA thì còn vướng mắc, như thanh toán bằng tiền, bằng quỹ đất, bằng dịch vụ... Hướng dẫn thực hiện DA PPP cũng chưa được rõ ràng. Trong Nghị định 15/2015/NĐ-CP về hợp tác đầu tư công tư yêu cầu các bộ, ngành phải có hướng dẫn đầu tư PPP trên lĩnh vực của mình, nhưng cho đến nay chưa có bộ, ngành nào có hướng dẫn cụ thể về đầu tư PPP, khiến các địa phương lúng túng triển khai. Hiện nay, đầu tư tư thì có Luật DN, đầu tư công thì có Luật Đầu tư công nhưng hợp tác giữa công và tư như hiện nay chưa có luật nào, chỉ có Nghị định 15/2015/NĐ-CP”.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam khẳng định, PPP là hình thức hợp tác hiệu quả mà nhiều nước trên thế giới đã áp dụng. Vì thế, tỉnh Quảng Nam sẽ có nhiều chính sách hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư, đặc biệt theo mô hình PPP. “Quan trọng là cách làm, tạo điều kiện cho các nhà đầu tư. Các DA PPP mang lại hiệu quả tốt, nhất là các DA về giao thông như đường dẫn cầu Cửa Đại kết nối được Đà Nẵng đến phía nam Quảng Nam, hay DA KĐT ở Điện Nam, Điện Ngọc… góp phần hình thành các trục giao thông chính, tạo động lực phát triển cho tỉnh. Tổ chức diễn đàn là một sáng kiến chủ động của tỉnh Quảng Nam nhằm giúp các cơ quan Nhà nước Trung ương với chính quyền địa phương cùng đối thoại, bàn giải pháp tháo gỡ vướng mắc cho hợp tác PPP” - ông Thanh nói.

Trong khi đó, ông Đặng Huy Đông - Thứ trưởng Bộ KH-ĐT cho rằng, phải xác định rõ đầu tư theo hình thức PPP là hướng đến sự hài hòa lợi ích-rủi ro giữa nhà nước và nhà đầu tư tư nhân, nâng cao trách nhiệm của tất cả các bên liên quan. Cho đến nay, Bộ KH-ĐT với vai trò là cơ quan thường trực của Ban chỉ đạo về đầu tư PPP của Chính phủ vẫn đang nỗ lực trong việc cải thiện môi trường chính sách nhằm đạt được mục tiêu. Cụ thể là xây dựng, hoàn thiện dần các quy định về PPP, với khung pháp lý hiện hành là Nghị định 15/2015/NĐ-CP, Nghị định 30/2015/NĐ-CP và các thông tư hướng dẫn. Sẽ tiếp tục sửa đổi, hoàn thiện 2 nghị định trên với một số hướng lớn như hài hòa các quy định còn chồng chéo về PPP, giảm thủ tục hành chính tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư...

“Bộ KH-ĐT sẽ nghiên cứu để báo cáo Chính phủ trình Quốc hội hồ sơ xây dựng Luật PPP. Tuy nhiên, sự thành công của mô hình PPP không chỉ dừng lại ở chính sách, mà trên hết là sự quyết tâm và tính chủ động trong thực thi của từng cơ quan và các địa phương” - Thứ trưởng Đặng Huy Đông nhấn mạnh.

PPP là hình thức hợp tác hiệu quả và hy vọng những khó khăn, vướng mắc trong quy định về hợp tác công-tư này sẽ được tháo gỡ trong thời gian sớm.

H.ANH