Thông tin tại Hội thảo cho thấy, tính đến này cả nước có 1.892km cao tốc đưa vào khai thác; đang thi công 1.269km. Ngoài tuyến cao tốc Cam Lộ - La Sơn dài 98,6km, các tuyến như Nội Bài - Lào Cai (đoạn Yên Bái - Kim Thành), La Sơn - Túy Loan, Hòa Lạc - Hòa Bình, Thái Nguyên - Chợ Mới... được thiết kế phân kỳ đầu tư với hai làn xe. Do nguồn lực còn hạn chế, các tuyến cao tốc đang trong giai đoạn phân kỳ đầu, còn hạn chế một số thông số kỹ thuật (làn xe, làn dừng xe khẩn cấp, hệ thống giao thông thông minh...) nên gặp khó khăn trong phương án tổ chức giao thông hơn so với các tuyến đường cao tốc đầu tư hoàn chỉnh.

Đề cập về công tác tổ chức giao thông trên đường cao tốc, Thượng tá Lê Quang Hòa- Trưởng Phòng Hướng dẫn, điều khiển giao thông và dẫn đoàn (Cục CSGT) cho hay, công tác này đang đặt ra rất nhiều vấn đề. Tình hình tai nạn giao thông (TNGT) trên đường cao tốc xảy ra liên tục. Theo thống kê, năm 2023 và 2 tháng đầu năm 2024, trên các tuyến đường bộ cao tốc xảy ra 267 vụ TNGT, làm chết 91 người, bị thương 172 người. Riêng trên các tuyến cao tốc thuộc Cục CSGT quản lý (12 đoạn, tổng chiều dài 1.627 km, đi qua 28 địa phương), xảy ra 184 vụ TNGT, làm 54 người chết, 124 người bị thương. "Cao tốc chưa hoàn thành về kết cấu an toàn mà đặt ra việc khai thác theo tiêu chuẩn đường cao tốc làm sao đảm bảo được an toàn", Thượng tá Lê Quang Hòa đặt vấn đề. Dẫn chứng được Thượng tá Lê Quang Hòa đưa ra là tuyến Cam Lộ - La Sơn làn khẩn cấp còn bé hơn tuyến La Sơn - Túy Loan, bất hợp lý từ công tác xây dựng, tổ chức giao thông.

Thượng tá Lê Quang Hòa cho rằng, vẫn phải đặt ra vấn đề phát triển đường cao tốc, nhưng phải đảm bảo lưu thông an toàn. Nếu không phải hạ cấp, hạn chế đi lại, hạn chế tốc độ. Chẳng hạn, tuyến cao tốc Cam Lộ - La Sơn chưa hoàn thiện, phải chấp nhận khai thác hạn chế.

Thượng tá Lê Quang Hòa đề nghị lực lượng chức năng cần hoàn thiện hệ thống pháp luật, các quy chuẩn về đường cao tốc; xây dựng lộ trình cụ thể để khắc phục các tồn tại trên các tuyến cao tốc. Nếu không thể khắc phục được ngay, cơ quan chức năng cần kiên quyết thực hiện việc hạ cấp, phân luồng hạn chế phương tiện. Cùng với đó là lắp đặt hệ thống giám sát, tăng cường phối hợp trong khảo sát, khắc phục các điểm tồn tại trên những tuyến cao tốc; xử lý nghiêm những trường hợp chậm khắc phục các tồn tại trong việc tổ chức giao thông, là nguyên nhân trực tiếp gây ra những vụ tai nạn nghiêm trọng trở lên. Bên cạnh đó cần xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm. Năm 2023 và 2 tháng đầu năm 2024, trên các tuyến đường bộ cao tốc thuộc Cục CSGT quản lý, đã kiểm soát 222.031 trường hợp, lập biên bản trên 32,9 nghìn trường hợp, phạt tiền trên 140,5 tỷ đồng; tước giấy phép lái xe 16,7 nghìn trường hợp, tạm giữ 1.316 phương tiện.

Khẳng định vai trò quan trọng của mạng lưới đường bộ cao tốc đối với việc phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, việc tổ chức giao thông trên đường cao tốc an toàn hơn rất nhiều các tuyến đường bộ khác, Phó Chủ tịch chuyên trách Ủy ban ATGT Quốc gia Khuất Việt Hùng ví dụ, sau khi làm xong tuyến Cao Bồ - Mai Sơn, tai nạn giao thông ở Ninh Bình giảm rất sâu. TNGT trên đường cao tốc xảy ra thời gian qua nguyên nhân chủ yếu là do kiến thức, kỹ năng, ý thức của người điều khiển phương tiện. Việc rà soát, điều chỉnh giao thông trên cao tốc phải được thực hiện thường xuyên.

Tại Hội thảo, các nhà quản lý, nhà khoa học đã tham luận, trao đổi về công tác phối hợp bảo đảm trật tự, an toàn giao thông, phòng ngừa ùn tắc giao thông từ các tuyến đường nối vào cao tốc; công tác phối hợp giải quyết những bất cập tiềm ẩn tai nạn giao thông và tổ chức giao thông trên tuyến đường cao tốc; an toàn giao thông, tổ chức giao thông, ứng dụng công nghệ trong quản lý, điều hành trên đường cao tốc…

Nhiều ý kiến đề xuất các đơn vị của Bộ Giao thông vận tải, Ban quản lý dự án, chủ đầu tư các tuyến đường khẩn trương có phương án khắc phục ngay các bất cập, tập trung vào hệ thống biển báo hiệu, vạch kẻ đường, hàng rào chắn, mắt phản quan, hệ thống chiếu sáng; hoàn thiện hệ thống đường gom dân sinh, các đường ra, vào cao tốc trên đoạn tuyến nhằm bảo đảm tuyệt đối an toàn giao thông trong quá trình khai thác. Cùng với đó, bố trí điểm dừng nghỉ trên tuyến phù hợp; mở rộng các dải lề hai bên đường đảm bảo đủ làm làn dừng xe khẩn cấp…

G.T