Báo Công An Đà Nẵng

Lễ hội Cộ Bà Chợ Được - Nét văn hóa đặc sắc, riêng có ở huyện Thăng Bình

Thứ năm, 02/02/2023 14:33
Lễ rước Cộ.

Sau hai năm gián đoạn do ảnh hưởng dịch bệnh Covid-19, năm nay, hoạt động văn hóa đặc sắc này được chính quyền và nhân dân xã Bình Triều chuẩn bị rất chu đáo.

Lễ hội Cộ Bà Chợ Được là nét văn hóa đặc trưng mang đậm yếu tố tâm linh, tín ngưỡng của người dân xứ Quảng diễn ra vào 2 ngày mồng 10 và 11 tháng giêng âm lịch hằng năm tại Lăng Bà (thôn Phước Ấm, xã Bình Triều). Lễ hội gồm các lễ cầu an, truy niệm Đức Bà, rước Cộ Bà và một số trò diễn xướng dân gian. Theo truyền thuyết, vào năm 1852 (năm Tự Đức thứ 5) một lần Bà vân du qua thôn Phước Toản (Phước Ấm) thấy nơi đây có cỏ cây rậm rạp, thôn cư hẻo lánh, trông ra bóng nắng trên cát nhưng phong cảnh hữu tình nên Bà muốn quy tụ thành chợ. Sau này, dân chúng gọi nơi đây là Chợ Được ("Được" hiểu theo nghĩa "đắc thị"). Để tri ân việc Bà dựng chợ và phù trợ cho dân chúng làm ăn phát đạt, thịnh vượng, người dân đã lập lăng thờ Bà. Theo Thần phả ghi: Vào năm Thành Thái thứ 6, Bà được triều đình sắc phong "Trai thục dực bảo trung hưng trung đẳng thần". Từ sắc phong đó lễ rước Cộ Bà ra đời, vừa mang ý nghĩa phụng tự vừa mang ý nghĩa sinh hoạt diễu hành tín ngưỡng dân gian.

Tiếp nối những nét văn hóa truyền thống ý nghĩa đó, năm nay, công tác chuẩn bị cho lễ Rước Cộ được UBND xã Bình Triều phối hợp Ban trị sự Lăng Bà Chợ Được tổ chức lễ cúng Bà Chợ Được, lễ Rước Cộ và các hoạt động văn hóa - thể thao mang đậm văn hóa truyền thống địa phương như: Hô hát Bài Chòi, lô tô, đua thuyền, bóng chuyền, chợ quê… Đặc biệt, các thành viên trong các đội làm bàn cộ đã tiến hành làm những bộ bàn cộ đẹp và ý nghĩa nhất để góp phần thành công vào lễ hội rước cộ Bà Chợ Được. Lễ rước Cộ Bà năm nay có Lễ cúng Bà Chợ Được, Lễ Rước Cộ… với 4 bàn cộ, 1 bàn xe hoa, có ý nghĩa tâm linh nhằm tưởng nhớ công đức của vị nữ thần đã có công tạo nên sự trù phú của làng Chợ Được và phát triển đến ngày nay. Lễ rước Cộ Bà đi quanh khu vực Chợ Được cùng một số tuyến đường chính trên địa bàn xã Bình Triều; các hộ dân nơi đây sẽ lập bàn thờ cúng cầu mong một năm mới bình an, phát đạt. Lễ hội gồm các phần chính là khoe sắc, tế lễ, lễ hội và rước Cộ.

Những ngày mở đầu của xuân Quý Mão, các hoạt động của Lễ hội Rước cộ Chợ Được đã đem đến cho không khí làng quê thêm ấm áp, tươi vui trên từng nét mặt của người dân và du khách về trẩy hội. Hội Cộ diễn ra ban đêm. Sau khi các vị cao niên trong làng tiến hành xong phần lễ, các Cộ được đẩy đi. Tất cả đã tạo nên những bàn Cộ mang đậm màu sắc dân gian với những nội dung phản ánh lại các hình ảnh các anh hùng dân tộc có công dựng nước và giữ nước qua các thời kỳ đấu tranh hào hùng của dân tộc hoặc những sự tích, cổ tích từ ngàn xưa lưu lại nét văn hóa truyền thống của dân tộc. Nén nhang thành kính tri ân công đức Bà, phần lễ trang trọng diễn ra cầu mong cho cuộc sống an bình và hạnh phúc, nhắc nhở con cháu về truyền thống tốt đẹp của cội nguồn quê hương, dân tộc. Sau phần lễ, đông đảo người dân xã Bình Triều, các địa phương lân cận và du khách gần xa tập trung hai bên bờ sông (đoạn qua xã Bình Triều) để xem Lễ hội Đua thuyền truyền thống trên sông Trường Giang.

Không gian Chợ quê tại lễ hội.

Cũng trong khuôn khổ Lễ hội, tại chợ Được còn diễn ra ngày hội "Chợ quê. Hòa vào phiên chợ quê, người dân và du khách được thưởng thức các món ăn dân dã đậm đà như bánh xèo, bánh bèo, bánh đúc, mỳ Quảng...; tham gia các trò chơi dân gian như đập nồi đất, bịt mắt bắt dê hay hô lô tô, bài chòi cùng nhiều hoạt động tham quan phong cảnh làng quê mùa xuân.

Những hoạt động trong khuôn khổ lễ hội Bà Chợ Được đã đem đến không khí lễ hội vui tươi, phấn khởi, khơi dậy lòng yêu quê hương, tinh thần tự hào dân tộc của cha ông ta duy trì, tiếp nối và lan tỏa đến thế hệ con chau hôm nay, mai sau…

Quyên Quyên