Ngày 31-10-2018, UBND tỉnh Quảng Nam phê duyệt dự án Đầu tư xây dựng công trình nạo vét, thoát lũ khẩn cấp và chống xâm nhập mặn sông Cổ Cò, TP Hội An. Dự án có chiều dài nạo vét luồng 14km, bề rộng đáy luồng 40m, bề rộng mặt luồng 90m,  xây dựng 2 công trình cầu Nghĩa Tự và cầu Ông Điền. Tổng  kinh phí dự án có  mức đầu tư là 850 tỷ đồng. Chủ đầu tư dự án là BQL Khu kinh tế mở Chu Lai. Thời gian thực hiện dự án từ năm 2018-2022. Đến cuối năm 2019 này,  dự án đang trong giai đoạn bồi thường, giải phóng mặt bằng...

Bãi cát cả nghìn m3 khai thác trái phép nằm bên bờ sông Cổ Cò thuộc địa bàn khối phố Viêm Minh, P. Điện Ngọc.

Tuy nhiên, lợi dụng chủ trương thực hiện dự án trên sông Cổ Cò như nêu trên, thời gian qua, tình trạng khai thác cát trái phép trên sông Cổ Cò đoạn qua thị xã Điện Bàn (Quảng Nam) diễn ra rầm rộ, công khai. Những ngày cuối tháng 11, đầu tháng 12-2019 đi dọc tuyến sông Cổ Cò đoạn qua địa phận 2 phường Điện Ngọc, Điện Dương (Điện Bàn), chúng tôi chứng kiến được những hình ảnh hoạt động khai thác cát trái phép một cách ngang nhiên, công khai trên khu vực... Ngay từ sáng sớm, khúc sông Cổ Cò nằm giáp ranh giữa khối phố Viêm Minh (Điện Ngọc) và thôn Hà Bản (Điện Dương) đã vang lên tiếng nổ ròn rã của  nhiều máy hút cát loại lớn đang hoạt động  rầm rộ. Chúng tôi tiếp cận vào phía bên trong khu vực dự án Hera Complex Riverside, nằm sát khu vực sông Cổ Cò là một bãi cát lớn, ước khoảng cả hàng nghìn m3, đối diện  dự án này, phía bên kia sông, nhiều bãi tập kết cát chất cao  cũng hàng nghìn m3... Theo nhiều người dân địa phương phản ánh, việc khai thác cát trên khu vực sông Cổ Cò diễn ra rầm rộ nhất từ 3 tháng  nay, diễn ra công khai vào ban ngày,  khu vực bãi tập kết cát luôn có cả chục chiếc xe tải thường xuyên vận chuyển cát đi tiêu thụ suốt ngày đêm.

Tìm hiểu sự việc, chúng tôi gặp ông Phan Văn Huyến- Chủ tịch UBND P. Điện Ngọc. Ông Huyến cho biết, các  bãi tập kết cát lớn này nằm trong khu vực dự án do Cty CP Bách Đạt An làm chủ đầu tư. Đây là số cát khai thác trái phép trên sông Cổ Cò mà các đối tượng khai thác trái phép để lại sau khi lực lượng chức năng xử lý, ngăn chặn. Các đối tượng tiến hành hút cát trên khu vực sông Cổ Cò thuộc địa phận P. Điện Dương, sau đó dùng tàu thuyền vận chuyển tập kết trên địa phận khối phố Viêm Minh, P. Điện Ngọc gây khó khăn cho công tác xử lý.

Cũng vấn đề này, trao đổi với chúng tôi, ông Đinh Hùng Liên- Chủ tịch UBND P. Điện Dương thông tin: "Không chỉ có các cá nhân, mà trong thời gian qua, một số doanh nghiệp cũng lợi dụng việc triển khai xây dựng các dự án dân cư đô thị ven sông Cổ Cò để khai thác cát trái phép...".

Lãnh đạo UBND P. Điện Ngọc và Điện Dương đều cho biết, sau khi nắm bắt được tình hình, tình trạng khai thác cát trái phép trên sông Cổ Cò đã được báo cáo lên thị xã Điện Bàn và ngành chức năng.  UBND thị xã Điện Bàn đã chỉ đạo UBND hai phường phối hợp với lực lượng Công an, TN-MT,  Kiểm tra quy tắc đô thị đến hiện trường lập biên bản, xử lý các trường hợp này, hiện nay, việc khai thác cát trái phép ở các khu vực này đã ngừng.  Tuy nhiên, theo quan sát của chúng tôi những ngày qua,  tình trạng khai thác cát trái phép trên khu vực sông Cổ Cò vẫn diễn ra công khai, rầm rộ...

Phía thôn Hà Bản, P. Điện Dương cũng hiện hữu một bãi tập kết cát  khai thác trái phép hàng nghìn m3 khác nằm bên sông Cổ Cò.

Tiếp tục tìm hiểu sự việc, chúng tôi được ông Nguyễn Đạt- Phó chủ tịch UBND thị xã Điện Bàn cho biết, UBND thị xã Điện Bàn đã nhận thông tin từ Cty CP Bách Đạt An phản ánh việc thi công hút cát trái phép trên phần ranh giới dự án nạo vét sông Cổ Cò lý trình Km14+000 đến Km16+000 do Cty này làm chủ đầu tư.  UBND thị xã Điện Bàn đã  chỉ đạo các đơn vị, lực lượng chức năng tiến hành tăng cường rà soát, kiểm tra nhằm kịp thời phát hiện, ngăn chặn và xử lý theo thẩm quyền đối với các trường hợp khai thác cát trái phép tại khu vực dự án nạo vét sông Cổ Cò. Hiện nay, Công an thị xã Điện Bàn đang trong quá trình xác minh, điều tra làm rõ các đối tượng thực hiện có hành vi khai thác cát trái phép. Qua xác minh,  đã ghi nhận được tình hình khai thác cát, tại khu vực dự án Diệp Phúc Lợi do Cty TNHH thương mại dịch vụ Nam Cổ Cò làm chủ đầu tư thực hiện khai thác cát để xây dựng dự án River Co Co (cũng do Cty này làm chủ đầu tư). Một trường hợp khác là xảy ra tại vị trí dự án Khu đô thị Phú Thịnh do Cty MTV dịch vụ tổng hợp Phước Nguyên. Lực lượng Công an đã xác định được vị trí mà Cty này tiến hành hút cát ngoài khu vực dự án, ảnh hưởng đến đất sản xuất của người dân địa phương. Các  trường hợp hút cát trên khu vực sông Cổ Cò này đã được Công an thị xã Điện Bàn lập biên bản, báo cáo UBND thị xã Điện Bàn để có hướng xử lý tiếp theo. Tuy nhiên, trước tình hình việc khai thác cát trái phép trên sông Cổ Cò vẫn còn diễn ra hiện nay, dư luận  địa phương đề nghị chính quyền và ngành chức năng thị xã Điện Bàn cần tăng cường hơn nữa công tác kiểm tra, phát hiện, xử lý, nhằm đảm bảo công tác quản lý, bảo vệ tài nguyên khoáng sản được thực hiện nghiêm minh.

HỒNG THANH