Với số phiếu chênh lệch sít sao, Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ ngày 23-4 (giờ địa phương) đã nhất trí phê chuẩn cựu Giám đốc Cơ quan Tình báo Trung ương (CIA) Mike Pompeo làm ngoại trưởng thay ông Rex Tillerson, người bị Tổng thống Donald Trump sa thải hôm 31-3.

Đây thật sự là diễn biến khá bất ngờ. Bởi ngay trước cuộc bỏ phiếu, ông Pompeo đối mặt nhiều khó khăn khi Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Rand Paul cùng 10 thành viên đảng Dân chủ của Ủy ban Đối ngoại Thượng viện đều tuyên bố phản đối. Lý do cho những phản đối này cũng thật dễ hiểu vì ông Pompeo nổi tiếng có lập trường hiếu chiến và quá bảo thủ về mặt xã hội để có thể trở thành nhà ngoại giao hàng đầu nước Mỹ.

Động thái này khiến ông chủ Nhà Trắng lo ngại, vị cựu giám đốc CIA này có khả năng không được thông qua ở cấp ủy ban. Lần cuối cùng một thành viên nội các được đưa ra bỏ phiếu tại Thượng viện Mỹ mà không được thông qua ở cấp ủy ban là Bộ trưởng Thương mại Henry Wallace vào năm 1945. Vì vậy, đã có kế hoạch B cho lần bỏ phiếu này: đó là ủy ban sẽ bỏ phiếu về việc có cho phép đưa trường hợp ông Pompeo ra toàn Thượng viện mà không có sự ủng hộ của ủy ban này hay không.

May mắn cho Tổng thống Trump và cả ông Pompeo là Thượng nghị sĩ Kentucky Rand Paul cuối cùng đã đổi ý vào phút chót. Sự thay đổi bất ngờ của ông Paul diễn ra ngay sau khi hai thành viên đảng Dân chủ, vốn sẽ đối mặt với các cuộc bầu cử đầy thách thức trong năm nay, đã thông báo rằng, họ sẽ nhất trí cho ông Pompeo trong cuộc bỏ phiếu cuối cùng, ngay cả khi ủy ban trên không tán thành.

Ông Pompeo rõ ràng đã bước được một chân vào ngưỡng cửa Bộ ngoại giao Mỹ. Thực tế, Thượng viện Mỹ chắc chắn sẽ bỏ phiếu thông qua việc bổ nhiệm ông Pompeo trong phiên bỏ phiếu cuối cùng dự kiến diễn ra trong tuần này, nhất là khi thượng nghị sĩ Dân chủ Heidi Heitkamp đã tuyên bố ủng hộ ông Pompeo. Lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện Mitch McConnell cũng xác nhận mong muốn bỏ phiếu để thông qua việc đề cử ông Pompeo trong tuần này.

Nhà Trắng đang đặt nhiều hy vọng đề cử ngoại trưởng cho ông Pompeo khi Mỹ đang đối mặt với quá nhiều hồ sơ ngoại giao quan trọng như vấn đề Syria, Triều Tiên. Với ông Trump, ông Pompeo là lựa chọn hoàn hảo. Vị thế của ông Pompeo thật ra đang ngày càng được củng cố, nhất là sau khi Tổng thống Trump xác nhận việc ông đã gặp nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un trong chuyến thăm bí mật đến Bình Nhưỡng trước thềm cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ - Triều.

THANH VĂN