Luật sư "tự phong" và bài học đắt giá

Thứ năm, 16/01/2014 09:50

(Cadn.com.vn) - Không phải là luật sư, không có Chứng chỉ hành nghề luật sư nhưng từ lâu ông Lê Văn Tình (trú 40/1-Hòa Tây, P. Vĩnh Hòa, TP Nha Trang, Khánh Hòa) vẫn hành nghề luật sư. Thế rồi, trong quá trình hành nghề, ông có dịp ra Tòa với tư cách đương sự để có thêm bài học về... pháp luật.

Sự việc bắt đầu từ tháng 6-2008, bà Nguyễn Thị Hượt (trú tổ 15, P. Ngọc Hiệp, TP Nha Trang) ký hợp đồng với ông Tình giải quyết vụ án "Tranh chấp tài sản chung" giữa bà Hượt với ông Nguyễn Văn Lượm và bà Nguyễn Thị Thét.

Bị đơn "luật sư" Lê Văn Tình bị "thân chủ"... lôi ra tòa đòi tài sản
do trợ giúp pháp lý bất thành.

Theo đó, Bản án dân sự số 2/2011/DSST (ngày 25-11-2011) của TAND tỉnh Khánh Hòa tuyên: bà Nguyễn Thị Hượt được quyền sử dụng 257,9m2 đất ở và 4.199,6m2 đất vườn, trị giá 11.724.025.000 đồng. Sau khi có bản án, bà Hượt yêu cầu ông Tình làm hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền trên đất cho bà Nguyễn Thị Chín (con gái bà Hượt) tại phòng Công chứng số 1 tỉnh Khánh Hòa. Tiếp đó, làm thủ tục xin cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) và đã được TP Nha Trang cấp 2 GCNQSĐ đất ở và đất vườn theo diện tích nói trên cho bà Nguyễn Thị Chín. Tuy nhiên, do không thanh toán số tiền như thỏa thuận, nên ông Tình không đưa 2 GCNQSĐ đã được cấp cho bà Chín và ông này khởi kiện bà Hượt và bà Chín ra Tòa yêu cầu trả tiền cho ông (dịch vụ pháp lý).

Tại phiên xét xử vụ án "đòi tiền công" của "luật sư" Tình, bà Hượt trình bày: Tháng 6-2008, giữa bà Hượt và ông Tình có ký hợp đồng hay không bà không nhớ nhưng giữa ông Tình và bà có giao kết miệng sau khi Bản án số 02/2011/DSST (ngày 25-11-2011) của TAND tỉnh Khánh Hòa có hiệu lực, bà sẽ đưa cho ông Tình 10 triệu đồng. Trước đây bà có điểm chỉ vào nhiều tờ giấy nay ông Tình đưa ra tờ hợp đồng với số tiền 1.172.402.500 đồng (bằng 10% giá trị tài sản mà bà đã cho bà Chín) là không đúng và bà Hượt không đồng ý. Bên cạnh đó, bà Chín cho biết: ngày 6-1-2012, bà Nguyễn Thị Hượt đã làm hợp đồng tặng cho tài sản nhà đất tại tổ 24 (P. Ngọc Hiệp) cho bà. Sau khi nhận tài sản, bà đã hợp đồng với ông Lê Văn Tình xin cấp GCNQSDĐ với giá 10 triệu đồng. Nay ông Tình đã làm xong 2 GCNQSDĐ nhưng chưa giao nên bà chưa trả tiền. Bà Chín yêu cầu Tòa buộc ông Tình phải đưa sổ đỏ cho bà.

Tuy nhiên, không rõ căn cứ pháp lý nào mà TAND TP Nha Trang đã ra Bản án sơ thẩm số 40/2013/DS-ST ngày 4-7-2013, tuyên: chấp nhận một phần yêu cầu của nguyên đơn (ông Tình), buộc bà Hượt phải trả cho ông Lê Văn Tình 1.172.402.500 đồng. Buộc ông Lê Văn Tình phải trả cho bà Hượt 2 GCNQSDĐ đứng tên bà Nguyễn Thị Chín.

Bản án của Tòa sơ thẩm bị ông Tình, bà Hượt kháng cáo và VKSND tỉnh kháng nghị nên ngày 27-11-2013, TAND tỉnh Khánh Hòa tiến hành xét xử phúc thẩm vụ án. Sau khi phân tích đánh giá các yếu tố pháp lý của vụ án, HĐXX nhận định: Hợp đồng dịch vụ được ký giữa ông Lê Văn Tình và bà Nguyễn Thị Hượt không ghi ngày tháng xác lập, không có công chứng, chứng thực của cơ quan thẩm quyền. Đây là hợp đồng dịch vụ pháp lý mà theo quy định của pháp luật, loại hình kinh vụ này là nghề kinh doanh có điều kiện, do đó phải có Chứng chỉ hành nghề và phải thực hiện việc đăng ký kinh doanh. Tuy nhiên, ông Lê Văn Tình mở văn phòng tại số 40/1-Hòa Tây (P. Vĩnh Hòa, TP Nha Trang) không có đăng ký kinh doanh, bản thân ông không có Chứng chỉ hành nghề, nhưng lại ký hợp đồng với bà Hượt là vi phạm điều cấm của pháp luật nên hợp đồng vô hiệu và không làm phát sinh nghĩa vụ của các bên liên quan. Xét nội dung thỏa thuận của các bên trong hợp đồng, Điều 2 Hợp đồng ghi: Phí dịch vụ thanh toán (10%) theo thỏa thuận khi có bản án. Phí dịch vụ này bao gồm: Chi phí đi lại, đơn thư liên quan, hồ sơ thủ tục tranh chấp tài sản chung đến khi được kết quả như khoản 1, Điều 3 của hợp đồng này. Khoản 1, Điều 3 Hợp đồng ghi: Bên B được hưởng 10% như thỏa thuận trên diện tích bản án của Tòa. Như vậy nội dung hợp đồng không rõ ràng, không có điều khoản nào quy định bà Hượt phải thanh toán cho ông Tình 10% giá trị tài sản mà bà được nhận như trình bày của ông Tình.

Do đó, HĐXX Tòa Phúc thẩm kết luận: Việc Tòa án cấp sơ thẩm chấp nhận khởi kiện của ông Lê Văn Tình, buộc bà Hượt phải trả số tiền 1.172.402.500 đồng là không có căn cứ. Bởi lẽ trên Tòa Phúc thẩm tuyên: Hợp đồng dịch vụ ký giữa ông Lê Văn Tình và bà Nguyễn Thị Hượt là vô hiệu. Bác yêu của nguyên đơn Lê Văn Tình về việc yêu cầu bà Nguyễn Thị Hượt phải trả số tiền 1.172.402.500 đồng. Buộc ông Lê Văn Tình phải trả 2 GCNQSDĐ cho bà Nguyễn Thị Chín đã được TP Nha Trang cấp. Ghi nhận sự tự nguyện của bà Chín bồi dưỡng cho ông Lê Văn Tình 5 triệu đồng tiền thù lao hợp đồng làm 2 sổ đỏ. Ông Tình phải chịu án phí 47.372.075 đồng, giảm 50% vì hoàn cảnh gia đình khó khăn theo xác nhận của địa phương; còn 23.786.000 đồng, đã nộp 11.739.000 đồng, tiếp tục phải nộp số tiền 11.793.000 đồng.

Bản án của Tòa Phúc thẩm chẳng những giúp "luật sư" Lê Văn Tình "sáng dạ" hơn về nhận thức pháp luật mà còn chỉ ra cho Tòa Sơ thẩm nhiều bài học nghiệp vụ xác đáng trong công tác xét xử.

N.X