(Cadn.com.vn) - Dù biết những người thân sẽ không trở lại, nhưng dường như niềm hy vọng, chờ đợi sự trở về của họ vẫn chưa bao giờ tắt trong lòng Mẹ VNAH Lê Thị Qua (95 tuổi, La Châu, xã Hòa Khương, H. Hòa Vang, Đà Nẵng). 40 năm qua, trừ những lúc “trái gió trở trời”, còn lại mẹ đều dành phần lớn thời gian ngóng trông ra cánh đồng rộng, nơi có dòng sông Yên êm đềm chảy qua và tuyến đường bê-tông nông thôn từ QL14B chạy xuống cuối làng.

Trong 2 cuộc kháng chiến, những người đàn ông trong nhà mẹ Qua cứ nối tiếp nhau ra đi, có những năm tháng dài một mình mẹ vò võ nuôi cha mẹ chồng, con nhỏ. Hòa bình lập lại, những người đàn ông vẫn biền biệt không thấy về. Với mẹ, quá khứ chiến tranh là quãng thời gian vô cùng gian khổ, nó không chỉ cướp mất của mẹ tuổi thanh xuân và hạnh phúc, mà còn lấy đi nhiều tình cảm thiêng liêng nhất trong cuộc đời. Mẹ thì thầm: “Ở La Châu không chỉ riêng mình mẹ mà còn nhiều trường hợp khác, kể cả người còn, người mất. Mỗi mẹ đều có một hoàn cảnh riêng nhưng cái chung nhất của các mẹ là sẵn sàng hiến dâng những đứa con đã từng mang nặng đẻ đau của mình cho Tổ quốc”. Mồ hôi ướt đẫm chiếc áo bạc màu của nhiều người mẹ mà lưng đã còng, mắt đã mờ vì gánh nặng thời gian, một đời dành cho những người đàn ông đi chinh chiến vì nợ nước.

Mẹ VNAH Lê Thị Qua.

Mẹ Qua quê ở thôn Diệm Sơn (xã Điện Tiến, TX Điện Bàn, Quảng Nam) về làm dâu họ Trà thôn La Châu từ năm 19 tuổi. Chồng mẹ là ông Trà Văn Huynh hết tham gia đánh Pháp rồi lại đánh Mỹ, hết làm cán bộ xã rồi tập kết ra Bắc, về lại Nam công tác, ông sống ở bưng biền nhiều hơn bên cạnh mẹ. Khi những đứa con của mẹ ra đời và lớn lên trong bom đạn, chính mẹ là người động viên các con lên đường bảo vệ đất nước. Cuối năm 1968, các con của mẹ là chị Hai Huynh, anh Ba Đệ lần lượt nằm lại ở Duy Xuyên, Quế Sơn (Quảng Nam). Lúc chồng mẹ viết thư về hỏi thăm con, mẹ chưa kịp trả lời thì nhận tiếp hung tin, ông lại hy sinh ở Quảng Ngãi. Cùng với tang cha chồng và 3 em trai chồng, hai năm 1968-1969, 7 cái tang lớn ập tới, mẹ không còn nước mắt để khóc. Có lúc mẹ tưởng như đang mơ, chắc có sự nhầm lẫn gì đây, không lẽ tất cả những người đàn ông thân yêu nhất của mẹ lại ra đi gần như cùng một lúc, không thể có chuyện như thế được...

May thay, cuộc đời chưa lấy hết của mẹ Qua tất cả, bởi mẹ vẫn còn người con út là chị Bốn Định. Thương mẹ, chị Định lớn lên cũng không tha thiết chuyện lập gia đình để tập trung chăm bẳm mẹ từ miếng ăn cho đến giấc ngủ. Chị kể, anh chị tôi không về, mẹ tôi kiên gan chờ đợi, có những đêm hôm khuya khoắt, chợt thức giấc, tôi thấy bóng mẹ im lìm tựa cửa, tóc bạc như mây trông lên bàn thờ người thân. Mỗi lần như vậy, tôi lại ôm mẹ khóc, mong ước phải chi cha còn sống để sẻ chia bớt nỗi đau của mẹ. “Tôi không hiểu bằng sức mạnh diệu kỳ nào mà mẹ tôi có thể sống và chịu đựng được trong nỗi cô đơn mất mát vô bờ bến ấy. Mỗi lần nghĩ về quá khứ chiến tranh, tôi thấy sự chịu đựng của mẹ quá lớn. Một sự chờ đợi dai dẳng, âm thầm và lặng lẽ”, chị Định tâm sự.

Chia tay mẹ Qua, chúng tôi chợt nghĩ, nếu không có những bà mẹ anh hùng thì khó có những người con anh hùng. Chân lý đơn giản ấy ngời sáng và trường tồn trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc. Mỗi bà mẹ là một cảnh đời khác nhau, song họ đều giống nhau ở phẩm chất thương chồng, yêu con; vừa đóng góp tâm sức mình và cả xương máu mình cho cách mạng, vừa sinh thành, nuôi dưỡng, cống hiến đất nước những người con ưu tú để góp phần to lớn vào công cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

An Dương