Hơn 20 năm đi đòi quyền lợi

(Cadn.com.vn) - Năm 1991-1992, do thu hẹp sản xuất kinh doanh, tinh giản lao động nên các cơ quan, đơn vị, xí nghiệp (gọi chung là đơn vị) Nhà nước tại TX Tam Kỳ của tỉnh Quảng Nam- Đà Nẵng (cũ) quyết định cho 387 người lao động nghỉ việc. Những người lao động bị nghỉ việc trên đa số là những người tham gia cách mạng, có thời gian công tác ở những nơi có điều kiện KT-XH khó khăn. Lẽ ra, các đơn vị cho người lao động nghỉ việc phải giải quyết theo Thông tư số 48/TBXH của Bộ LĐ-TB&XH ngày 30-9-1985 hướng dẫn thực hiện Nghị định số 236/HĐBT ngày 18-9-1985 của Hội đồng bộ trưởng (nay là Chính phủ) về sửa đổi, bổ sung một số chế độ, chính sách đối với TB&XH khi đó, như: Giới thiệu người lao động đi giám định sức khỏe nếu người nào đủ điều kiện thì được hưởng chế độ mất sức lao động, còn những người nào không đủ điều kiện thì mới trợ cấp thôi việc 1 lần theo quy định.

Tuy nhiên, các đơn vị này lại có cách giải quyết chế độ cho người lao động khác nhau, có đơn vị làm đúng theo Thông tư số 48, còn một đơn vị khác không thực hiện đúng theo quy định (không giới thiệu cho người lao động đi giám định sức khỏe để làm căn cứ giải quyết chế độ cho người lao động) mà giải quyết chế độ trợ cấp thôi việc 1 lần. Sau đó, các đơn vị giải quyết trợ cấp 1 lần mà chưa giới thiệu người lao động đi giám định sức khỏe nhận ra sai sót (không theo Thông tư số 48) nên đã thông báo cho người lao động nộp lại tiền trợ cấp thôi việc đã nhận và giới thiệu họ đi giám định sức khỏe làm chế độ trợ cấp mất sức lao động. Còn người lao động đã đủ điều kiện được cấp sổ mất sức lao động, nhận tiền trợ cấp mất sức lao động được 6 tháng thì Sở LĐ-TB&XH tỉnh Quảng Nam - Đà Nẵng (cũ) ra quyết định tạm dừng giải quyết chế độ cho người lao động, thu hồi sổ mất sức lao động và tiền đã chi trả vào năm 1994.

Trước sự việc trên, từ năm 1994 đến năm 2013, 387 người lao động nêu trên có đơn khiếu nại, kêu cứu khắp nơi, nhưng UBND tỉnh Quảng Nam chưa có hướng giải quyết. Bên cạnh đó, hồ sơ, giấy tờ của nhiều người lao động cũng chưa đầy đủ, hoặc đã nộp một số giấy tờ cho Phòng Nội vụ TP Tam Kỳ trước đây… Đến năm 2013, người lao động được tư vấn pháp lý khiếu nại, kiến nghị thì UBND tỉnh Quảng Nam đã thống nhất: Những người có thời gian công tác dưới 20 năm giải quyết chế độ trợ cấp thôi việc 1 lần theo quy định của pháp luật hiện hành (ước tính cần 26,5 tỷ đồng); số người có thời gian công tác 20 năm trở lên hoặc dưới 20 năm nhưng sau đó tiếp tục công tác trong các đơn vị khác có đóng BHXH thì giải quyết cộng nối thời gian tham gia BHXH. Nếu đủ 20 năm và đủ tuổi theo quy định thì được hưởng chế độ hưu trí hàng tháng theo quy định hiện hành của Nhà nước. Với quan điểm giải quyết này, UBND tỉnh Quảng Nam đã có công văn xin ý kiến Bộ Tài chính, Bộ LĐ-TB&XH và đã được 2 Bộ này đồng ý.

Đại diện các trường hợp chưa được giải quyết chế độ chính sách về lao động phản ánh sự việc.

Cần sớm giải quyết

Trong số 387 người lao động nêu trên, có 31 trường hợp đủ điều kiện được hưởng chế độ hưu trí hàng tháng đã được Bộ LĐ-TB&XH đồng ý trong Công văn số 2609 (ngày 6-7-2015). Trên cơ sở đó, UBND tỉnh Quảng Nam đã có chỉ đạo yêu cầu Sở LĐ-TB&XH tỉnh phối hợp với BHXH tỉnh Quảng Nam và các cơ quan có liên quan tiến hành họp để làm các thủ tục cần thiết nhằm giải quyết chế độ chính sách cho 31 trường hợp nêu trên. Tuy nhiên, việc giải quyết trên bị “ách lại” cho đến nay.

Bà Lê Thị Kim Hoa (1956, trú 175-Hùng Vương, TP Tam Kỳ, Quảng Nam), 1 trong 31 trường hợp trên, cho biết: Nhận được công văn trên của Bộ LĐ-TB&XH, chúng tôi rất vui mừng vì đã hơn 20 năm qua chúng tôi cầm hồ sơ đi kêu cứu, gõ cửa các nơi. Thế nhưng, chúng tôi rất thất vọng và bức xúc khi được biết BHXH tỉnh Quảng Nam không đồng ý. Lý do, BHXH tỉnh Quảng Nam cho rằng chỉ có trách nhiệm giải quyết chế độ cho 31 trường hợp của chúng tôi từ thời điểm năm 1995 trở về sau. Bởi theo họ, BHXH Việt Nam năm 1995 mới được thành lập theo Nghị định số 19/CP ngày 16-1-1995 của Chính phủ. Giai đoạn trước năm 1995 thì trách nhiệm giải quyết chế độ thuộc về Sở LĐ-TB&XH tỉnh Quảng Nam...

“Từ nhận định trên của BHXH tỉnh Quảng Nam, việc giải quyết chế độ chính sách cho chúng tôi một lần nữa lại bị chậm trễ, chưa biết khi nào mới được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền giải quyết dứt điểm”, bà Hoa nói.

Để giải quyết quyền lợi cho 31 trường hợp nêu trên, ngày 4-11-2015, UBND tỉnh Quảng Nam tiếp tục có Công văn số 5067/UBND-VX gửi BHXH Việt Nam đề nghị xem xét cho phép 31 đối tượng được cộng nối thời gian tham gia BHXH. Thiết nghĩ, việc đòi quyền lợi giải quyết chế độ chính sách của các trường hợp trên là hoàn toàn chính đáng, song thời gian giải quyết chế độ cho họ kéo dài quá lâu. Qua tìm hiểu vụ việc, chúng tôi nhận thấy những trường hợp này đều đã già yếu, đời sống kinh tế gặp nhiều khó khăn... do đó rất cần được ngành chức năng giải quyết khẩn trương, nhằm đảm bảo cuộc sống cho họ.

Bão Bình