Bộ trưởng Thương mại Anh Liam Fox cho rằng, các bản ghi chép ngoại giao bị rò rỉ của Đại sứ Kim Darroch, trong đó ông Darroch gọi Tổng thống Mỹ Donald Trump là người “thiếu chắc chắn” và “kém cỏi”, có thể gây tổn hại mối quan hệ giữa hai nước.

Hai đồng minh thân cận London và Washington đã bất ngờ bị lôi kéo vào một cuộc “khẩu chiến” gay gắt quanh vụ rò rỉ thông tin nhạy cảm, trong đó Tổng thống Donald Trump bị Đại sứ Anh tại Mỹ Kim Darroch chỉ trích là “thiếu chắc chắn”và “kém cỏi”.

Tổng thống Donald Trump và Thủ tướng Anh Theresa May đang vướng vào một cuộc tranh cãi gay gắt quanh vụ rò rỉ thông tin nhạy cảm. Ảnh: AFP

“Cú vạ miệng” của Đại sứ Anh

Theo nội dung bản ghi nhớ ngoại giao bị rò rỉ được tờ Dailymail công bố hôm 7-7, Đại sứ Darroch đã mô tả Tổng thống Trump và chính quyền của ông là “bất tài” và “rối loạn chức năng một cách kỳ cục”.

Trong tập lưu trữ điện mật và các ghi chép ngắn gửi trở lại Anh mà báo trên có được, Đại sứ Darroch cho rằng, nhiệm kỳ tổng thống của ông Trump có thể “thất bại hoàn toàn” và “kết thúc trong sự hổ thẹn”. Một công điện được cho là do ông Darroch viết có đoạn: “Chúng tôi không thực sự tin chính quyền này sẽ trở nên bình thường hơn về căn bản; bớt rối loạn chức năng hơn; bớt khó lường hơn; bớt phe phái hơn; bớt vụng về ngoại giao và bất tài hơn”. Theo tờ báo Anh, những bình luận chỉ trích gay gắt nhất của ông Darroch mô tả Tổng thống Trump, người đã được Nữ hoàng  Elizabeth II  tiếp đón trong chuyến thăm cấp nhà nước đến Anh hồi tháng 6, là “thiếu chắc chắn” và “kém cỏi”. Ông Darroch cũng được cho là đề cập đến “những hỗn loạn và đấu  đá nội bộ dữ dội” bên trong Nhà Trắng - vốn được truyền thông đưa tin rộng rãi  tại Mỹ, nhưng Tổng thống Trump luôn bác bỏ và gọi đây là tin giả - “phần lớn là đúng”.

Căng thẳng leo thang

Tổng thống Trump ngay lúc đó tỏ ra khá thờ ơ và phản ứng chừng mực, không quá bực tức. Tuy nhiên, hôm 8-7 (giờ Mỹ), Tổng thống Trump đã khiến mọi việc căng thẳng hơn khi ra đòn “tấn công” Đại sứ Kim và cả Thủ tướng Anh Theresa May. Đối với Đại sứ Darroch, Tổng thống Trump tuyên bố sẽ không liên lạc với ông nữa. “Chúng tôi sẽ không làm việc với ông ấy nữa”, ông Trump tuyên bố.

Việc Thủ tướng May lên tiếng bảo vệ Đại sứ khiến ông Trump phản ứng gay gắt và mỉa mai nhà lãnh đạo Anh. Ông chủ Nhà Trắng còn “giận cá chém thớt” khi lên án Thủ tướng Anh về việc bà xử lý các cuộc đàm phán Brexit một cách đầy rủi ro và “hoan nghênh” việc bà từ chức. “Mớ hỗn độn do bà ấy (Thủ tướng Anh) và đại sứ của bà ấy đã tạo ra. Tôi nói với bà ấy nên làm thế nào, nhưng rồi bà ấy lại quyết định đi con đường khác”, ông Trump tỏ rõ sự nổi giận trên Twitter và sau đó khẳng định: “Tin tốt cho nước Anh là họ sẽ sớm có một thủ tướng mới”. Ông còn cho biết: “Mặc dù tôi rất thích chuyến thăm cấp nhà nước tuyệt vời đến Anh vào tháng trước, chính Nữ hoàng mới là người khiến tôi thấy ấn tượng nhất”. Sau khi ông Trump đăng đàn trên Twitter, phát ngôn viên của Thủ tướng May đã lặp lại quan điểm của nước Anh cho rằng, vụ rò rỉ thông tin nói trên chỉ là điều không may. Người phát ngôn này cũng cho biết Đại sứ Darroch “tiếp tục nhận được sự ủng hộ đầy đủ của Thủ tướng”.

Nhưng những động thái này khiến nhiều người lo ngại, vụ rò rỉ thông tin ngoại giao có thể hủy hoại quan hệ Mỹ - Anh. Bộ trưởng Thương mại Anh Liam Fox cũng cho rằng, vụ việc có thể gây tổn hại mối quan hệ giữa hai nước. Ngoại trưởng Anh Jeremy Hunt cũng nêu rõ, việc Đại sứ Darroch viết các bức điện này là công việc của ông ấy, phản ánh quan điểm của riêng ông ấy chứ không phải là của chính phủ Anh.

KHẢ ANH