Bộ trưởng Tư pháp Mỹ Merrick Garland xác nhận FBI đã bắt giữ
Jack Douglas Teixeira, 21 tuổi, thành viên lực lượng Vệ binh không quân, với cáo buộc phạm tội "di chuyển, lưu trữ và phát tán trái phép các thông tin bí mật quốc phòng". Teixeira là nghi can chính trong vụ rò rỉ tài liệu mật gây rúng động nước Mỹ trong thời gian qua. Bộ trưởng Garland đồng thời tiết lộ vụ bắt giữ đã được tiến hành mà "không gặp phải sự kháng cự" từ nghi phạm. "Hôm nay, Bộ Tư pháp Mỹ đã bắt giữ Jack Douglas Teixeira nhằm phục vụ cho cuộc điều tra cáo buộc lấy cắp, lưu trữ và lan truyền trái phép thông tin quốc phòng tuyệt mật", ông Garland nói. Những hình ảnh được đăng tải cho thấy các đặc vụ FBI với trang bị đầy đủ vũ khí cùng một xe bọc thép đã được điều động để tiến hành vụ bắt giữ.

Tài liệu bị rò rỉ như thế nào?

Hồ sơ quân sự cho thấy Teixeira là phi công hạng nhất, gia nhập Lực lượng Vệ binh không quân quốc gia vào tháng 9-2019, đóng quân tại căn cứ không quân Otis ở Cape Cod. Nghi phạm làm việc tại bộ phận Hệ thống giao thông mạng - đơn vị chịu trách nhiệm vận hành mạng lưới liên lạc toàn cầu của lực lượng không quân, liên kết các đơn vị hoạt động ở cả Mỹ và nước ngoài.

Trước đó, truyền thông Mỹ đưa tin các tài liệu tối mật từ Bộ Quốc phòng nước này đã bị rò rỉ trên một nhóm trao đổi sử dụng ứng dụng Discord. Theo tờ Washington Post, nhóm mang tên "Thug Shaker Central" có 20-30 thành viên là những thanh, thiếu niên có chung sở thích về trò chơi điện tử, súng đạn và những hình ảnh mang tính phân biệt chủng tộc. Teixeira là người đứng đầu và nhiều tuổi nhất trong nhóm.

Nhằm "ra oai" với các thành viên khác, nghi phạm Teixeira đã chia sẻ khoảng 300 hình ảnh từ hơn 100 tài liệu tuyệt mật của Mỹ vào phòng chat này. Các thành viên của nhóm Discord nói với tờ New York Times (NYT) rằng các tài liệu nghi do Teixeira đăng tải nhằm mục đích "thuần túy là cung cấp thông tin" nhưng chúng đã thu hút sự chú ý rộng rãi hơn khi một thành viên đăng một số tài liệu lên một diễn đàn trực tuyến công khai có quy mô lớn hơn. Tuy nhiên, Lầu Năm Góc gọi vụ rò rỉ là một "hành động tội phạm có chủ ý". Washington Post cho biết, Teixeira dường như bắt đầu đăng bài lên Discord vào năm ngoái. Sau vài tháng, Teixeira bắt đầu tải lên tài liệu tình báo mật mà anh ta nói với các thành viên của Thug Shaker Central rằng, anh ta đã mang về nhà từ nơi làm việc ở một "căn cứ quân sự".

Một số chi tiết trong các hình ảnh mà Teixeira đã chia sẻ trên Discord là manh mối khiến nghi phạm bị phát hiện. NYT đã chỉ ra một số chi tiết trùng hợp trong các bức ảnh chụp tại nhà của Teixeira và tài liệu mật bị rò rỉ. Chi tiết mặt bàn bếp bằng đá granit có hoa văn đặc biệt và gạch lát sàn màu trắng xuất hiện ở góc tài liệu được cho là trùng khớp với các bức ảnh chụp tại nhà của Teixeira do người thân của nghi phạm đăng trên mạng xã hội. Đây là manh mối giúp FBI giúp phát hiện nghi phạm.

Câu hỏi đặt ra về tính bảo mật

Việc một nhân viên 21 tuổi đứng sau vụ rò rỉ thông tin tình báo lớn nhất nước Mỹ những năm gần đây khiến dư luận đặt câu hỏi: Nếu một nhân viên cấp thấp của Bộ Quốc phòng Mỹ có quyền truy cập vào thông tin nhạy cảm như vậy, vậy còn ai sẽ không? Theo các chuyên gia an ninh, vụ việc dường như cho thấy sự dễ dàng của việc một tài liệu mật có thể bị mang ra ngoài một cơ sở quân sự được bảo mật của Mỹ mà không gây ra bất cứ nghi ngờ nào.

"Thật là xúc phạm khi những loại tài liệu này được chia sẻ với một đơn vị vệ binh quốc gia không quan trọng", Dennis Wilder, cựu biên tập viên cấp cao bản tin hàng ngày của tổng thống, nói. "Đây là một vấn đề thực sự của Lầu Năm Góc", ông nhấn mạnh. Quan chức từ một quốc gia đồng minh của Mỹ cũng cho rằng, vụ việc lần này là lời nhắc nhở mới về câu hỏi đã đeo bám Mỹ sau hàng loạt thất bại về tình báo: Liệu nước này có thể giữ bí mật hay không?

AN BÌNH