Mỹ “chọc giận” Trung Quốc

Thứ sáu, 18/12/2015 09:33

(Cadn.com.vn) - Bắc Kinh đã triệu đại biện lâm thời Mỹ Kaye Lee để phản đối Washington cấp phép cho thương vụ bán vũ khí tổng trị giá 1,83 tỷ USD cho Đài Loan (Trung Quốc), và khẳng định sẽ áp đặt trừng phạt những tập đoàn liên quan đến thương vụ này.

Bất chấp sự phản đối mạnh mẽ của Bắc Kinh, chính quyền Tổng thống Barack Obama ngày 16-12 (giờ Mỹ) quyết định cấp phép cho thương vụ bán vũ khí trị giá 1,83 tỷ USD cho Đài Loan (Trung Quốc), đánh dấu chuyến hàng vũ khí đầu tiên của Mỹ đến hòn đảo này trong 4 năm qua.

CNN dẫn lời phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ David McKeeby cho biết, đây hầu hết đều là vũ khí phòng thủ gồm 2 khinh hạm Oliver Hazard lớp Perry có trang bị tên lửa điều khiển, các vũ khí tấn công đổ bộ, các hệ thống chống máy bay và chống tàu chiến...

Tên lửa được phóng đi từ tàu khu trục nhỏ lớp Perry của Đài Loan trong một cuộc tập trận.
Ảnh: AFP

Mỹ bán vũ khí cho Đài Loan, Trung Quốc nổi giận

Mỹ tuyên bố, thương vụ này được thực hiện dựa trên đánh giá về nhu cầu quốc phòng của hòn đảo này. Đài Loan cũng ra tuyên bố hoan nghênh động thái của Mỹ, gọi đây là “minh chứng rõ ràng cho các cam kết đầy đủ của Lầu Năm Góc trong việc bảo đảm an ninh cho hòn đảo này”.

Tuy nhiên, quyết định của Nhà Trắng thật sự khiến Trung Quốc nổi giận. Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngay lập tức triệu đại biện lâm thời Mỹ Kaye Lee phản đối vụ việc và tuyên bố sẽ áp đặt trừng phạt những tập đoàn liên quan. “Đài Loan là một phần lãnh thổ của Trung Quốc. Để bảo vệ các lợi ích quốc gia, Trung Quốc quyết định sẽ áp dụng những biện pháp cần thiết, trong đó có trừng phạt nhằm vào các Cty liên quan đến thương vụ này”, Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Trịch Trạch Quang nêu rõ. Ông Trịch tuyên bố, việc Mỹ bán vũ khí cho Đài Loan là vi phạm luật pháp quốc tế, các quy tắc cơ bản của quan hệ quốc tế và gây phương hại nghiêm trọng chủ quyền an ninh Trung Quốc. Bộ Quốc phòng Trung Quốc thậm chí yêu cầu Washington hủy bỏ thương vụ này.

Các tập đoàn vũ khí RTN.N và Lockheed Martin hiện là 2 nhà thầu chính trong thương vụ gây tranh cãi này, song hiện chưa rõ Bắc Kinh sẽ trừng phạt như thế nào.

Quyết định sai lầm của Mỹ?

Bắc Kinh nhiều lần lên tiếng cảnh báo Washington không được bán vũ khí cho Đài Loan – vốn là một phần lãnh thổ không thể tách rời của Trung Quốc.

Vì vậy, động thái lần này của chính quyền Tổng thống Obama chắc chắn sẽ có tác động xấu đến mối quan hệ Trung-Mỹ trong bối cảnh cả hai vẫn bế tắc do những tuyên bố chủ quyền vô lý của Bắc Kinh ở biển Đông tranh chấp. Giới phân tích cho rằng, điều đáng lo ngại là thỏa thuận 1,83 tỷ USD này được đưa ra vào thời điểm rất nhạy cảm khi Đài Loan bước vào cuộc bầu cử lãnh đạo hòn đảo này. Phía Bắc Kinh cho rằng, quyết định của Mỹ “chạy ngược” dòng phát triển hòa bình trong thập kỷ qua giữa hai bờ eo biển Đài Loan.

Thực tế, quan hệ hai bờ eo biển Đài Loan trong thời gian qua đạt đến mức độ nồng ấm chưa từng có kể từ năm 1949, được nhấn mạnh bởi cuộc gặp lịch sử giữa Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và nhà lãnh đạo Đài Loan Mã Anh Cửu tại Singapore hồi tháng trước. Và giới chức Trung Quốc cho rằng, quyết định lần này của Mỹ sẽ chỉ khuyến khích tư tưởng ly khai của hòn đảo này, động thái có thể gây hậu quả nghiêm trọng đối với hòa bình, ổn định và thịnh vượng trong khu vực.

Tuy nhiên, Washington kiên quyết bảo vệ quyết định của mình, cho rằng, việc bán vũ khí cho Đài Loan là nhằm giúp hòn đảo này khỏi cái gọi là “mối đe dọa quân sự từ đại lục”. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ John Kirby khẳng định, thương vụ này phù hợp với Đạo luật quan hệ với Đài Loan 1979, trong đó yêu cầu Mỹ cung cấp cho hòn đảo này đầy đủ vũ khí để tự vệ. “Động thái này không gây tác động tiêu cực đến quan hệ Mỹ-Trung”, ông nhấn mạnh.

Quốc hội Mỹ sẽ có 30 ngày để phê duyệt quyết định này trong động thái mà giới phân tích cho rằng chắc chắn sẽ nhất trí thông qua.

Khả Anh