Số ca tử vong do Covid-19 ở Mỹ đã giảm trong ngày thứ hai liên tiếp, trong đó thống đốc bang New York - nơi bị ảnh hưởng tồi tệ nhất - nói rằng “điều tồi tệ nhất đã qua” trong bối cảnh nhiều quốc gia dần dần mở lại nền kinh tế đang bị vỡ vụn.

Cho đến nay, Covid-19 đã xuất hiện tại 210 quốc gia, vùng lãnh thổ, đã giết chết khoảng 120.000 người và lây nhiễm cho gần 2 triệu người, đẩy cả thế giới về một cuộc suy thoái kinh tế khốc liệt khi hơn một nửa số người trên toàn cầu phải ở nhà. Hiện tại, khi đường cong dịch bệnh đang dần giảm xuống, các quốc gia rục rịch việc mở cửa trở lại nền kinh tế, đưa cuộc sống trở lại bình thường.

Những chiếc ghế “bị phong tỏa” ở dọc bờ sông Thames ở London, Anh.

Các nước kéo dài lệnh phong tỏa

Ngày 14-4, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi nói với 1,3 tỷ công dân của mình sẽ kéo dài lệnh phong tỏa cho đến ngày 3-5 để kiểm soát sự lây lan của dịch bệnh, đồng thời công bố kế hoạch từng bước khôi phục hoạt động kinh tế.

Phát biểu trước quốc dân trong bối cảnh Ấn Độ đã ghi nhận 10.363 ca mắc Covid-19, trong đó có 339 người tử vong, Thủ tướng Modi nhấn mạnh trong khoảng thời gian này, cả nước phải tiếp tục duy trì kỷ luật như trước. Ông nói: “Nếu chúng ta thể hiện sự kiên nhẫn và tuân thủ các quy định, chúng ta sẽ giành thắng lợi trong cuộc chiến chống virus này”. Cũng theo ông Modi, lệnh phong tỏa và biện pháp giãn cách xã hội đã mang lại tác dụng, cho dù có gây tổn thất về kinh tế nhưng việc đảm bảo tính mạng của người dân là quan trọng nhất. Ông cho biết thêm ở một số khu vực không có ca Covid-19 nào được báo cáo, nhà chức trách có thể sẽ thực hiện một số biện pháp nới lỏng có điều kiện sau ngày 20-4.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cũng quyết định gia hạn các biện pháp phong tỏa chặt chẽ thêm 1 tháng nữa, cho đến ngày 11-5. Phát biểu trên truyền hình vào tối 13-4 (sáng 14-4, giờ Việt Nam), ông Macron nhấn mạnh, nước Pháp "đang sống trong những ngày khó khăn" sau khi thừa nhận, Pháp "rõ ràng đã không chuẩn bị đầy đủ" cho đại dịch Covid-19. Tuy nhiên, nỗ lực của toàn xã hội cũng đem đến một số thành công. Đánh giá tình hình vẫn rất căng thẳng ở vùng thủ đô Ile-de-France và Grand-Est gần biên giới Đức, Tổng thống Macron chỉ ra rằng "dịch bệnh vẫn chưa được kiểm soát". Đây là lý do tại sao lệnh phong tỏa phải được tiếp tục cho đến ngày 11-5, với các biện pháp nghiêm ngặt nhất. Sau thời điểm đó, các trường học từ nhà trẻ đến trung học phổ thông sẽ dần được mở cửa trở lại.

Tuy nhiên, các trường đại học sẽ không tiếp tục hoạt động cho đến mùa hè tới. Các địa điểm công cộng, nhà hàng, quán cà-phê, khách sạn, rạp chiếu phim và nhà hát sẽ tiếp tục đóng cửa. Các lễ hội sẽ bị hoãn ít nhất đến giữa tháng 7. Tổng thống Macron cũng thông báo việc xét nghiệm trên diện rộng sẽ được thực hiện trong những tuần tới, nhất là đối với nhân viên y tế, người cao tuổi và người có sức khỏe yếu. Kể từ ngày 11-5, Pháp sẽ có thể điều trị cho tất cả những người có triệu chứng nhiễm virus. Tổng thống Macron kết thúc bài phát biểu với một thông điệp hy vọng: "Chúng ta sẽ có những ngày tốt hơn và chúng ta sẽ tìm lại những ngày hạnh phúc. Vì vậy, hãy chăm sóc bản thân, chăm sóc lẫn nhau và chúng ta sẽ đứng vững".

Tuy nhiên, Italia và Áo đang mở lại một số cửa hàng và Tây Ban Nha đang khởi động lại công việc xây dựng và nhà máy trong khi Đức cũng cân nhắc khởi động lại nền kinh tế hàng đầu của Châu Âu. Tại Italia, một số hiệu sách và tiệm giặt ủi đã mở cửa trở lại. Trong động thái mới nhất, người đứng đầu WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus cảnh báo các biện pháp kiểm soát "phải được gỡ bỏ từ từ", lưu ý rằng, Covid-19 gây tử vong gấp 10 lần so với dịch cúm lợn 2009-2010.

Phong cách chống dịch của ông Trump

Tại Washington, Tổng thống Donald Trump đã khiến các phóng viên sửng sốt bằng cách phát đoạn băng tự chúc mừng theo phong cách chiến dịch tranh cử và tấn công các phương tiện truyền thông trong một cuộc họp ngắn, trong đó ông tuyên bố đã cứu “hàng chục ngàn, có thể hàng trăm ngàn người”.

Ông chủ Nhà Trắng cũng khẳng định ông mới là người có thẩm quyền quyết định cách thức và thời điểm mở cửa lại nền kinh tế Mỹ, chứ không phải các thống đốc bang.  Nhà lãnh đạo Mỹ khẳng định thông tin, thống đốc các bang được quyền cho phép mở cửa các hoạt động sản xuất kinh doanh là không chính xác. “Đó là thẩm quyền quyết định của Tổng thống và vì nhiều lý do chính đáng” - ông Trump nêu rõ. Tuyên bố trên được ông Trump đưa ra khi Thống đốc một số bang Mỹ bàn về việc sẽ phối hợp với nhau trong nỗ lực nới lỏng các hạn chế đi lại và mở cửa trở lại các doanh nghiệp theo thời gian biểu của riêng mỗi bang trong bối cảnh chỉ thị giãn cách xã hội nhằm ngăn chặn dịch Covid-19 tại nước này đã kéo dài sang tuần thứ 3.

Con số tử vong của Mỹ đã lên tới 23.200 - cho đến nay là quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất - nhưng tổng thống nói: “Có vẻ như chúng ta đã qua đỉnh dịch, và mọi việc đang tiến triển hơn”. Tổng thống Trump nhiều lần nhấn mạnh, ông muốn mở lại nền kinh tế lớn nhất thế giới nhanh nhất có thể và dự kiến sẽ công bố một kế hoạch trong tuần này về cách bắt đầu kinh doanh bị đình trệ. Tổng thống Mỹ dường như đang được hỗ trợ bởi các số liệu mới nhất của Đại học Johns Hopkins cho thấy, 509 người chết ở nước này trong 24 giờ qua - gần như giống hệt ngày hôm trước, và giảm đi nhiều so với những ngày đỉnh điểm với gần 2.000 người tử vong. Tại New York, nơi virus đã giết chết hơn 10.000 người và nhìn thấy những nạn nhân không có người thân bị chôn vùi trong những ngôi mộ tập thể không được đánh dấu, Thống đốc Andrew Cuomo cho biết “cơn ác mộng có thể sắp kết thúc”.

KHẢ ANH