* Kỳ III: AI HƯỞNG LỢI?

(Cadn.com.vn) - Mỹ áp đặt lệnh cấm vận thương mại đối với Cuba vào năm 1960 và hai nước không có quan hệ ngoại giao đầy đủ từ năm 1961. Trong hơn 50 năm qua, người dân Cuba đã chịu thiệt hại và khốn đốn do lệnh cấm vận này dù họ cho rằng, đây là “chính sách thất bại”. Dù lệnh cấm vận cho đến nay chưa được dỡ bỏ nhưng việc hai nước quyết định mở lại Đại sứ quán tạo ra bước ngoặt mới trong đời sống xã hội của người dân quốc đảo.

Bước đầu là lệnh hạn chế đi lại đã được nới rộng, giúp du khách Mỹ có thể du lịch đến Cuba dễ dàng hơn. Từ đây, đảo quốc này được đánh giá sẽ là thỏi nam châm thu hút người Mỹ trong thời gian đến, tạo ra làn sóng bùng nổ du lịch từ siêu cường số 1 thế giới. Sắc lệnh có chữ ký của Tổng thống Obama cũng cho phép người Mỹ gốc Cuba được chuyển tiền về quê hương, thực hiện các chương trình trao đổi văn hóa, giáo dục. Và giờ đây, khi cả Mỹ và Cuba mở cửa lại Đại sứ quán, các trường cao đẳng ở hai bờ Đại Tây Dương sẵn sàng hình thành quan hệ đối tác mới.

Các sinh viên Cuba háo hức được đến Mỹ du học khi cả hai chính thức tái lập mối quan hệ song phương. Ảnh: AP

GIÁO DỤC LÊN NGÔI

Hiện nay, một số trường đại học ở Mỹ đã ký các thỏa thuận với các trường Cuba, tạo ra các chương trình trao đổi sinh viên và giảng viên. Nhiều trường đại học ở Mỹ có kế hoạch tổ chức các chuyến đi nghiên cứu ở Cuba, và cả hai bên đang khai thác các dự án nghiên cứu của nhau.

“Tôi nghĩ rằng, đang có một sự bùng nổ trong tất cả những kiểu hợp tác”, Mauro Guillen, Giám đốc Viện Lauder Quản lý và Nghiên cứu Quốc tế tại Đại học Wharton School Pennsylvania cho biết. Tại Alabama, trường đại học nông nghiệp nổi tiếng Auburn nhất trí hợp tác với trường Đại học nông nghiệp của La Havana theo thỏa thuận trao đổi trong 5 năm. Trong khi đó, trường đại học của Columbia và Đại học Bang California, Fullerton, ký thỏa thuận với các trường học ở Cuba.

Lãnh đạo tại Đại học Quốc tế Florida đang có kế hoạch lâu dài mở ít nhất một trường ở Cuba. Theo quy định đi lại, một số trường đại học được phép khởi động các chuyến học tập đến Cuba, nhưng các giới chức đại học ở Cuba cho biết, quá trình này bị trục trặc do những rào cản quan liêu khi nhiều người bị từ chối thị thực. Nhưng Mỹ đã nới lỏng những quy định trong năm nay.

Du lịch vẫn còn bị cấm, nhưng các quy định mới khiến cho người Mỹ đến Cuba dễ dàng hơn nếu vì mục đích giáo dục. “Rất nhiều sinh viên của tôi, họ muốn đến Cuba không chỉ bởi vì họ có thể tìm hiểu về nơi hấp dẫn này, mà họ còn thấy rõ khả năng làm ăn ở đây trong tương lai”, ông Guillen, người đã dẫn dắt sinh viên Mỹ đến Cuba cho biết. Đối với nhiều trường đại học Mỹ, Cuba là đại diện cho “hồ bơi lớn” chưa được khai thác của sinh viên trong tương lai.

VẪN CÒN NHIỀU TRỞ NGẠI

Các văn phòng tuyển sinh đã soạn thảo kế hoạch để tuyển sinh viên đến từ Cuba, giống như họ làm từ Châu Âu hay Nam Mỹ. Các Dịch vụ Thi tuyển giáo dục ở Mỹ, trong đó có kỳ thi đầu vào đại học ở Mỹ - GRE - gần đây thông báo sẽ bắt đầu thử nghiệm ở Cuba. “Cuba có tiêu chuẩn giáo dục cao nhất trong tất cả các nước Mỹ Latinh”, ông Guillen cho biết. Theo ông, họ có một dân số được giáo dục tốt và nó sẽ là tuyệt vời để thu hút số lượng lớn sinh viên đến Mỹ”.

Tuy nhiên, lệnh cấm vận của Mỹ đặt ra nhiều giới hạn cho các hoạt động giáo dục ở Cuba. Khó khăn về tài chính ở Cuba sẽ khiến hầu hết học sinh phụ thuộc vào viện trợ nếu muốn đến Mỹ học. Theo Omar Concepcion, người đang học năm cuối ngành vật lý tại Đại học La Havana, “ở đây, chúng tôi mất 2 năm học tiếng Anh, do đó, về mặt ngôn ngữ tôi nghĩ rằng chúng tôi đang chuẩn bị tốt”. Tuy nhiên, anh cho biết, vấn đề là không đủ tiền đi học.

Trong khi đó, cũng không có gì thay đổi trong chính sách nhập cư của Mỹ đối với Cuba dù 2 nước cựu thù từ thời Chiến tranh Lạnh tái thiết lập quan hệ ngoại giao từ ngày 20-7. Tuyên bố của Bộ Ngoại giao Mỹ nêu rõ: “Chính quyền không có kế hoạch thay đổi chính sách nhập cư hiện nay, trong đó có Đạo luật Điều chỉnh Cuba... Mỹ sẽ tiếp tục ủng hộ người di cư an toàn, hợp pháp và có trật tự từ Cuba... thực thi đầy đủ các thỏa thuận nhập cư hiện có với Cuba”, tuyên bố của Bộ Ngoại giao Mỹ nêu rõ.

Một đạo luật năm 1966 cho phép Bộ trưởng Tư pháp Mỹ tự do quyết định về việc cho phép bất cứ công dân Cuba nào nhập cảnh và định cư lâu dài tại Mỹ sau khi sinh sống ở nước này 1 năm, mà không đòi hỏi các chỉ tiêu hàng năm với người nhập cư.

Khả Anh
(Theo AP)