Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho rằng, thỏa thuận hạt nhân mang tính bước ngoặt giữa nhóm P5+1 với Iran được xây dựng trên “những lời nói dối”. Tuyên bố này được đưa ra sau khi Israel khẳng định có bằng chứng về một chương trình vũ khí hạt nhân bí mật của Iran mang tên “Dự án Amad”.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu sử dụng PowerPoint cho bài thuyết trình cáo buộc Iran có chương trình hạt nhân bí mật mang tên “Dự án Amad”.   Ảnh: Getty Images

Thỏa thuận hạt nhân Iran - hay còn gọi là Kế hoạch hành động chung toàn diện (JCPOA) - đang đứng trước nguy cơ chết yểu trong bối cảnh liên tục bị Israel và Mỹ tấn công dồn dập.

Trong tuyên bố gây chấn động, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cho biết, nước này hiện đang có khoảng 500kg tài liệu mật, trong đó bao gồm 55.000 trang tài liệu chứng minh Tehran đang bí mật phát triển một dự án hạt nhân quân sự được gọi là Amad. Theo BBC, với bài thuyết trình sử dụng PowerPoint phát trực tiếp trên truyền hình về hồ sơ hạt nhân Iran, ông Netanyahu nhấn mạnh, Tel Aviv có thể tiết lộ “bằng chứng mới và thuyết phục” rằng, Tehran đang che giấu hoạt động vũ khí hạt nhân sau khi nước này ký thỏa thuận hạt nhân năm 2015. Thủ tướng Netanyahu, nhà lãnh đạo nhiều lần kêu gọi cần sửa đổi hoặc hủy bỏ thỏa thuận hạt nhân Iran, cho rằng, Iran đã chuyển chương trình vũ khí đến một địa điểm bí mật để tránh bị thế giới phát hiện. “Dự án Amad nhằm mục đích thiết kế, chế tạo và thử nghiệm các đầu đạn hạt nhân”, Thủ tướng Israel khẳng định.

Cáo buộc Iran lừa dối cả thế giới này được đưa ra trong bối cảnh Nhà Trắng đang cân nhắc việc liệu có rút khỏi thỏa thuận này hay không, trước thời hạn chót ngày 12-5. Bản thân Mỹ hiện cũng nghiêng về một phe với Israel. Trong tuyên bố hôm 1-5, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho rằng, những thông tin tình báo Israel công bố về chương trình vũ khí hạt nhân của Iran là xác thực và có nhiều điều mới đối với các chuyên gia Mỹ.

Bản thân Tổng thống Donald Trump cũng lập tức lên tiếng khẳng định khả năng nước này sẽ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran. Tuyên bố của Nhà Trắng nêu rõ: “Những sự việc đó phù hợp với điều mà Mỹ đã biết từ lâu: Iran có một chương trình vũ khí hạt nhân bí mật, mạnh mẽ mà nước này đã cố gắng che giấu, nhưng đã không che giấu được thế giới cũng như chính người dân của mình”.

Bất chấp sức tấn công dồn dập như thế này, Iran mạnh mẽ đáp trả. Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif bác bỏ cáo buộc của Israel. Trong bài viết trên mạng xã hội Twitter, Ngoại tưởng Zarif cáo buộc Tổng thống Trump đang “hùa theo” việc lặp lại những cáo buộc cũ đã được Cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) giải quyết, nhằm bác bỏ thỏa thuận hạt nhân Iran năm 2015. Đề cập đến những cáo buộc của Thủ tướng Netanyahu và thời hạn để Tổng thống Trump đưa ra quyết định liệu có rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran hay không, Ngoại trưởng Zarif nói: “Thật là trùng hợp. Một sự phối hợp thời điểm để đưa ra những tiết lộ về tình báo chỉ vài ngày trước 12-5”.

Giới quan sát cũng cho rằng, rõ ràng, Thủ tướng Netanyahu đang muốn tiếp sức để Washington “đủ lực” rút khỏi thỏa thuận hạt nhân lịch sử này. Thực tế, Tổng thống Trump nhiều lần chỉ trích thỏa thuận hạt nhân Iran và thậm chí gọi đây là thỏa thuận tồi tệ nhất trong lịch sử của Mỹ. Ông đã 2 lần từ chối công nhận trước Quốc hội rằng, Iran đang tuân thủ thỏa thuận và cảnh báo sẽ rút hoàn toàn thỏa thuận này vào ngày 12 -5 - hạn chót tiếp theo để miễn trừ các biện pháp trừng phạt nhằm vào quốc gia Hồi giáo.

Theo giới phân tích, ông Trump không hài lòng vì thỏa thuận này chỉ giới hạn hoạt động hạt nhân của Iran trong một thời gian nhất định và đã không ngăn chặn được nước này phát triển tên lửa đạn đạo – một chương trình mà Tehran khẳng định vì mục đích dân sự. Nhà lãnh đạo Mỹ cũng cho biết, họ đã “tặng” Iran một khoản tiền 100 tỷ USD để nước này sử dụng “mua vũ khí, hỗ trợ khủng bố trên khắp Trung Đông.

Hồi tháng 1, ông chủ Nhà Trắng hối thúc Quốc hội Mỹ và Liên minh Châu Âu (EU) sửa đổi nội dung thỏa thuận hạt nhân trước ngày 12-5. Đây là bài toán đau đầu đối với EU bởi liên minh này luôn muốn duy trì thỏa thuận này. Trong tuyên bố đưa ra hồi cuối tuần, các nhà lãnh đạo của Anh, Pháp và Đức nhất trí, việc duy trì thỏa thuận hạt nhân Iran là phương thức tốt nhất để ngăn Tehran đạt được vũ khí hạt nhân.

KHẢ ANH