(Cadn.com.vn) - Giới chức Mỹ ngày 23-8 tiếp tục bày tỏ những “quan ngại sâu sắc” về chiến dịch trấn áp của chính phủ Philippines nhằm vào tội phạm ma túy, vốn dẫn đến một số lượng đáng báo động các vụ giết người ngoài vòng pháp luật. Bất chấp chỉ trích của Washington và LHQ, Manila dường như cho thấy sẽ không chùn tay trong chiến dịch gây tranh cãi này.

Tư lệnh Cảnh sát Quốc gia Philippines Ronald dela Rosa (thứ hai, từ trái qua) tuyên thệ trước khi bắt đầu phiên tòa điều tra giết người liên quan đến ma túy. Ảnh: Reuters

Số liệu công bố hôm 23-8 của cảnh sát Philippines cho thấy, khoảng 1.800 nghi phạm liên quan đến ma túy bị tiêu diệt kể từ khi Tổng thống Rodrigo Duterte lên nắm quyền hôm 30-6, và phát động cuộc chiến chống ma túy, cao hơn rất nhiều so với con số được biết trước đây.

Theo Reuters, phát biểu trước một ủy ban Thượng viện hôm 23-8, Tư lệnh Cảnh sát Quốc gia Philippines Ronald dela Rosa cho biết, 712 kẻ buôn bán ma túy và người sử dụng ma túy bị giết chết trong các hoạt động của cảnh sát kể từ ngày 1-7. “Cảnh sát cũng đang điều tra 1.067 vụ giết người liên quan đến ma túy”, ông Dela Rosa nói song không cho biết chi tiết.  Cũng theo ông Rosa, khoảng 300 nhân viên cảnh sát nước này bị tình nghi liên quan hành vi buôn bán ma túy. Tư lệnh Rosa cảnh báo, những người này sẽ bị cách chức và ra hầu tòa nếu bị phát hiện có tội.

Những số liệu mới nhất này càng như đổ thêm dầu vào những tranh cãi đang bùng nổ quanh cuộc chiến chống tội phạm ma túy của Tổng thống Duterte. Mỹ, một đồng minh thân cận của Philippines, bày tỏ “quan ngại sâu sắc” trước thông tin về các vụ tiêu diệt nghi phạm ma túy không qua xét xử. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Mark Toner hôm 23-8 tiếp tục thúc giục chính phủ Tổng thống Duterte đảm bảo các nỗ lực thực thi pháp luật phải “tuân thủ các cam kết về nhân quyền”. “Mỹ tin vào pháp quyền, nguyên tắc xét xử công bằng, sự tôn trọng những quyền con người phổ biến, và tin rằng những nguyên tắc này sẽ thúc đẩy an ninh lâu dài”, ông Toner nói thêm.

Cuộc chiến chống ma túy gây tranh cãi cùng với những tuyên bố mạnh miệng của Tổng thống Duterte nhằm vào LHQ đã đẩy Mỹ vào tình huống khó xử. Washington luôn nỗ lực tìm kiếm sợi dây đoàn kết giữa các đồng minh và đối tác ở Châu Á nhằm tạo thế đối trọng với một Trung Quốc ngày càng quyết đoán, đặc biệt là trong các chiến lược ở biển Đông.

Thế tiến thoái lưỡng nan của Nhà Trắng thể hiện rõ trong câu trả lời tại cuộc họp báo của Bộ Ngoại giao ở Washington, trong đó Mỹ tỏ ra “ve vuốt” Philippines khi nói rằng, Tổng thống Duterte là “một chính trị gia ăn nói chất phác”. “Chúng tôi tiếp tục làm rõ mọi việc với Philippines..., trong đó mối quan tâm chủ yếu là về quyền con người, nhưng chúng tôi cũng cam kết tăng cường quan hệ song phương”, ông Tuner nói.

Cuộc chiến chống ma túy của Philippines thật sự đang trở thành vật cản lớn trên con đường thắt chặt quan hệ giữa Manila với Washington, nhất là trong bối cảnh Tổng thống Duterte kiên quyết thực hiện chiến dịch này đến cùng bất chấp chỉ trích bủa vây. Mới đây nhất, nhà lãnh đạo từng được báo chí ví von là “Donald Trump của Philippines” gây sóng gió khi cảnh báo, Philippines có thể rời khỏi LHQ, mời Trung Quốc cùng những nước khác tạo thành một tổ chức toàn cầu mới và thậm chí chỉ trích LHQ vô dụng. Nguyên nhân bắt nguồn từ việc tổ chức quốc tế này kêu gọi Manila chấm dứt chiến dịch trấn áp tội phạm ma túy khiến hàng ngàn nghi phạm thiệt mạng.

Tuy nhiên ngay sau đó, Ngoại trưởng Philippines Perfecto Yasay “chữa cháy” bằng tuyên bố, Manila vẫn sẽ là thành viên của LHQ và mô tả ý kiến của Tổng thống Duterte chỉ là biểu hiện của “sự thất vọng sâu sắc” đối với cơ quan quyền lực nhất thế giới.

Khả Anh