Mỹ tuyên bố “không lùi bước” ở biển Đông

Thứ sáu, 29/05/2015 10:01

(Cadn.com.vn) - Bằng cách công bố đoạn băng về các hoạt động cải tạo đất của Trung Quốc ở biển Đông, Mỹ muốn tỏ rõ quan điểm cứng rắn hơn trong vấn đề này và nỗ lực thúc đẩy các đối tác Châu Á “hãy hành động nhiều hơn”.

Trong cảnh báo được đánh giá là mạnh mẽ nhất của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ đối với Trung Quốc về vấn đề biển Đông, ông Ashton Carter ngày 28-5 hối thúc Bắc Kinh chấm dứt các hoạt động xây dựng và cải tạo đất, ngừng quân sự hóa để tìm giải pháp hòa bình cho khu vực này.

“Các lực lượng của Mỹ sẽ không lùi bước”, ông chủ Lầu Năm Góc khẳng định trong cuộc nói chuyện với người đồng cấp Philippines Voltaire Gazmin tại Hawaii. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ cũng trấn an người đồng cấp Philippines rằng, Washington “không lay chuyển” trong cam kết bảo vệ quốc gia Đông Nam Á.

TRUNG QUỐC PHẢI DỪNG HOẠT ĐỘNG CẢI TẠO ĐẤT

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ cho rằng, các hoạt động cải tạo các bãi đá, rạn san hô của Trung Quốc ở biển Đông rõ ràng là “bước đi nằm ngoài sự nhất trí” của khu vực.

Hải quân Mỹ theo dõi kỹ các hoạt động cải tạo đất của Trung Quốc ở biển Đông. Ảnh: Reuters

Ông lặp đi lặp lại yêu cầu rằng, việc xây dựng trên các đảo tranh chấp phải dừng lại và cáo buộc Trung Quốc vi phạm các nguyên tắc “kiến trúc bảo mật” của khu vực và sự đồng thuận cho “phương pháp tiếp cận cưỡng chế phi pháp”. Theo ông Carter, chính hành động này của Trung Quốc đang khiến các nước trong khu vực xích lại gần nhau và tìm kiếm vai trò ngày càng gia tăng của Mỹ. Vì vậy, ông chủ Lầu Năm Góc khẳng định Mỹ sẽ đáp ứng đòi hỏi của các nước có tranh chấp bằng cách tiếp tục cho máy bay và tàu chiến hoạt động trong vùng biển được phép theo luật quốc tế.

Khi đẩy lực lượng quân đội sang “trục” Châu Á-Thái Bình Dương, một phần nhằm kiềm chế Trung Quốc, Washington muốn các quốc gia Đông Nam Á có lập trường thống nhất hơn về những tranh chấp ở biển Đông. Hiện tại, trong khi một số thành viên ASEAN lên tiếng chỉ trích các hành động của Trung Quốc ở biển Đông, một số nước khác không muốn can thiệp. Nhưng trong dấu hiệu cảnh báo ngày càng mạnh mẽ, tại Hội nghị Thượng đỉnh hồi tháng trước, các nhà lãnh đạo ASEAN ra tuyên bố chung bày tỏ quan ngại về hoạt động cải tạo đất của Bắc Kinh làm xói mòn lòng tin và có thể làm suy yếu hòa bình trong khu vực.

BIỂN ĐÔNG SẼ THỐNG TRỊ BÀN ĐỐI THOẠI SHANGRI-LA

Việc Lầu Năm Góc công bố đoạn băng về cảnh tàu hút bùn và các tàu khác của Trung Quốc đang bận rộn quay quanh các bãi đá, rạn san hô ở biển Đông, giúp đảm bảo rằng, vấn đề an ninh nóng bỏng này sẽ thống trị diễn đàn an ninh Châu Á thường niên, còn gọi là Đối thoại Shangri-La, khai mạc vào hôm nay (29-5) tại Singapore.

Đây là nơi Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ và các quan chức quân đội cao cấp của Trung Quốc sẽ tham dự (Sau khi dự Đối thoại Shangri-La, ông chủ Lầu Năm Góc sẽ sang thăm Việt Nam và Ấn Độ để thảo luận về các vấn đề an ninh hàng hải và tăng cường các mối quan hệ song phương). “Đối thoại Shangri-La, diễn đàn hàng năm tại Singapore, sẽ bị lu mờ bởi những căng thẳng ở biển Đông, nơi mà Bắc Kinh đã có thêm 1.500ha tiền đồn trong quần đảo Trường Sa giàu tài nguyên kể từ đầu năm nay”, một quan chức quân đội Mỹ nhận định. Theo quan chức này, các nước ASEAN cần nhanh chóng thống nhất trong vấn đề biển Đông, vì “nếu các bạn chờ đợi 4 năm, mọi việc đã được thực hiện”.

Những thay đổi đầy mạnh mẽ và cứng rắn của Mỹ trong vấn đề biển Đông đang được cộng đồng quốc tế đặc biệt quan tâm, với hy vọng có thể khiến Bắc Kinh “dịu giọng” hơn. Mặc dù vậy, Trung Quốc vẫn bất chấp tất cả. Hôm 26-5, Bắc Kinh tổ chức lễ động thổ 2 ngọn hải đăng trên bãi đá Châu Viên và Gạc Ma thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam, ra Sách Trắng quân sự tuyên bố sẽ tăng cường “bảo vệ các vùng biển rộng” và còn lớn tiếng chỉ trích những người hàng xóm có “hành động khiêu khích” trên rạn san hô và hải đảo của mình.

Thậm chí, trong tuyên bố đưa ra hôm 28-5, Trung Quốc cáo buộc Mỹ đe dọa gây “hỗn loạn” tại khu vực khi kích động các quốc gia tuyên bố chủ quyền ở biển Đông mâu thuẫn với Bắc Kinh. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh còn lớn tiếng đề nghị Washington “kiềm chế các ngôn từ và hành động khiêu khích”.

Khả Anh