Căng thẳng chính trị kéo dài ở Venezuela đã sôi sục trong tuần qua dẫn đến các cuộc đụng độ dữ dội. Lãnh đạo phe đối lập Juan Guaido và các nhóm trung thành đã cố gắng khuấy động một cuộc đảo chính lật đổ chính phủ Tổng thống Nicolas Maduro nhưng đã thất bại. Kết cục này khiến Mỹ, quốc gia được cho là đứng sau hậu thuẫn mạnh mẽ cho ông Guaido, đứng trước nhiều khó khăn và thách thức trong ván bài mạo hiểm này.

Tổng thống Maduro (giữa) vẫn nhận được sự ủng hộ lớn của lực lượng quân đội. Ảnh: AP

Mỹ có can thiệp quân sự ở Venezuela?

Hồi tuần trước, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cảnh báo sẵn sàng có hành động quân sự nhằm chặn đứng tình trạng rối loạn đang diễn ra ở Venezuela. Tuy nhiên, ông Pompeo cũng lưu ý, Mỹ vẫn ủng hộ quá trình chuyển giao hòa bình tại Venezuela hơn là phải hành động quân sự.

Tuyên bố này cho thấy, Washington đang đứng trước tình thế tiến thoái lưỡng nan, nhất là trong bối cảnh có những chỉ trích cho rằng, Mỹ có thể đã đánh giá quá cao sức mạnh của phe đối lập ở Venezuela. Một quan chức chính quyền cấp cao nói với Reuters, trong ngày 7-5 (giờ Mỹ), Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence sẽ đưa ra các ưu đãi mới cho quân đội Venezuela để khuyến khích lực lượng này chống lại Tổng thống Maduro, sau cuộc đảo chính thất bại. Trong bài phát biểu trước Hiệp hội Châu Mỹ tại Bộ Ngoại giao, dự kiến vào lúc 3 giờ 25 (sáng 8-5, giờ Việt Nam), ông Pence sẽ cảnh báo Mỹ sẽ sớm tính đến chuyện xử phạt 25 thẩm phán tòa án tối cao của Venezuela.

Bài phát biểu của ông Pence được đánh giá chính là cái nhìn đầu tiên về chiến lược được tính toán lại của chính quyền Tổng thống Trump trong vấn đề Venezuela. Hôm 7-5, hình ảnh về một báo cáo của Bộ Ngoại giao Mỹ có tựa đề “Hành động của Mỹ đối với Venezuela” do Nhóm báo chí điều tra Grayzone phát hiện cũng đã được đăng tải. Theo đó, ngày 24-4, gần một tuần trước khi cuộc đảo chính do Mỹ hậu thuẫn diễn ra tại Venezuela, Bộ Ngoại giao Mỹ đăng tải báo cáo trên, nhưng không lâu sau đã xóa. Nhóm Grayzone tuyên bố có được bản sao của văn bản này, trong đó Washington nói đang tìm cách làm suy yếu nền kinh tế của Venezuela, gây bất ổn đối với quân đội nước này và yểm trợ cho thủ lĩnh đối lập Guaido.

Venezuela tuyên bố sẵn sàng đối phó với mọi cuộc tấn công của Mỹ

Bất chấp sức ép từ Mỹ và phe đối lập, Ngoại trưởng Venezuela Jorge Arreaza hôm 7-5 đã nhấn mạnh, Tổng thống Maduro sẵn sàng đối phó với mọi cuộc tấn công.

Trả lời họp báo sau cuộc hội đàm với người đồng cấp Nga Sergei Lavrov tại thủ đô Moscow, ông Arreaza khẳng định: “Chúng tôi sẵn sàng cho mọi kịch bản. Trước tiên là ngoại giao, đối thoại, hòa bình”. Tuy nhiên, theo ông Arreaza, nếu Washington “lựa chọn con đường quân sự, chúng tôi sở hữu một lực lượng vũ trang, một dân tộc, một lực lượng vệ binh quốc gia không chỉ có khả năng kháng cự và đấu tranh mà còn giành chiến thắng”. Ngoại trưởng Arreaza nhấn mạnh, Caracas đang phát triển các phương án thay thế hệ thống thương mại tài chính với đồng minh Nga và Trung Quốc nhằm tránh lệnh cấm vận của Mỹ.

Ngoại trưởng Arreaza cũng cáo buộc Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) đã lên kế hoạch cho những nỗ lực nhằm lật đổ Tổng thống Maduro. “Có cả một kế hoạch toàn diện được CIA và phe đối lập Venezuela vạch ra nhằm lật đổ chính quyền của ông Maduro và giành quyền kiểm soát các tài nguyên thiên nhiên của đất nước chúng tôi”, ông nhấn mạnh. Nhà ngoại giao hàng đầu của Venezuela khẳng định rằng giới chức nước này đã yêu cầu Ngoại trưởng Mỹ Michael Pompeo tham gia đối thoại. Vị thủ lĩnh ngoại giao của Venezuela cũng lên án các ngân hàng và tổ chức tài chính quốc tế phong tỏa hơn 5 triệu EUR mà nước này dùng để nhập khẩu thuốc men và lương thực cho người dân. 

KHẢ ANH