Dù hoạt động đánh giá thực trạng để nhận diện được các nguy cơ gây mất an toàn thực phẩm (ATTP) đã được ngành chức năng thành phố Đà Nẵng triển khai quyết liệt nhưng giải pháp đồng bộ để ngăn ngừa thực phẩm bẩn, đảm bảo bữa ăn an toàn cho người dân vẫn còn là thách thức.

Cơ quan chức năng thành phố Đà Nẵng lấy mẫu test nhanh rau củ quả nhập về chợ Đầu Mối Hòa Cường. Ảnh: C.K

Xử phạt hơn 1 tỷ đồng đối với 409 cơ sở

Một trong những điểm sáng trong “cuộc chiến” chống thực phẩm bẩn của Đà Nẵng 7 tháng qua chính là chưa để xảy ra vụ ngộ độc thực phẩm nào. Nhưng theo một cán bộ phụ trách về lĩnh vực này thì đây chỉ là vấn đề “hên xui”, vì nó tiềm ẩn nguy cơ thường trực không thể nói trước. Trong khi đó, câu chuyện bữa ăn, sức khỏe của người dân bao gồm rất nhiều lĩnh vực mà Ban Quản lý ATTP cấp thành phố còn non trẻ, cấp quận huyện vừa thiếu lại vừa yếu, khiến công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát và xử lý gặp rất nhiều khó khăn.

Theo báo cáo của Ban Quản lý ATTP thành phố, từ đầu năm đến nay, cơ quan chức năng đã tiến hành kiểm tra 11.982 cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm và dịch vụ ăn uống, qua đó phát hiện và xử lý 409 cơ sở với số tiền hơn 1 tỷ đồng. Trong công tác giám sát ô nhiễm thực phẩm, cơ quan chuyên môn đã thực hiện lấy 725 mẫu thực phẩm để kiểm tra và phát hiện 83 mẫu không đạt; kết quả test nhanh các chỉ số đơn giản cũng phát hiện thêm 10 mẫu khác không đạt các tiêu chí về ATTP. Theo Chi cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản, trong khi nhiều mẫu rau củ quả phát hiện tồn dư thuốc bảo vệ thực vật thì các mẫu thủy sản bị phát hiện vi phạm chủ yếu là tồn dư hóa chất, kháng sinh (Chloramphenicol và nhóm Tetracycline) và kim loại nặng (Chì, Thủy ngân, Cadimi). Lãnh đạo Chi cục Chăn nuôi và Thú y thì cho biết hầu hết các mẫu thịt tươi sống không đạt yêu cầu được phát hiện nằm trong diện vượt các chỉ tiêu về vi sinh (E.Coli, Salmonella), chất tạo nạc (Salbutamol, Clenbuterol), kháng sinh (Tetracycline), kim loại nặng (Chì). Điều đáng lo ngại là các mẫu thực phẩm được phát hiện không đạt yêu cầu lại là thức ăn được sử dụng phổ biến như thịt gà, thịt heo, chả cá, chả thịt. 83/725 mẫu được kiểm tra phát hiện không đạt tiêu chuẩn là con số thách thức trong chiến dịch đảm bảo bữa ăn của người dân.

Cán bộ Chi cục Chăn nuôi và Thú y lấy mẫu kiểm nghiệm đối với hải sản của ngư dân cập cảng Thọ Quang. Ảnh: C.K

Nhiều thách thức

Theo ông Nguyễn Tấn Hải – Trưởng ban Quản lý ATTP thành phố Đà Nẵng, một trong những khó khăn lớn trong thời gian chính là hệ thống văn bản quy phạm pháp luật chưa thực sự đồng bộ, thậm chí còn có sự mâu thuẫn, số lượng văn bản quá nhiều dẫn đến thiếu sự thống nhất, trong công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý đối với các ngành Y tế, Công thương, NN&PTNT. Ngoài bộ máy của Ban mới được thành lập thì việc thực thi pháp luật ở địa phương còn nhiều hạn chế do lực lượng cán bộ quản lý nhà nước về ATTP thiếu về số lượng và hạn chế về chuyên môn. Nghiệp vụ thanh tra, kiểm tra xử lý vi phạm còn yếu do hầu hết chưa được đào tạo chuyên sâu trên lĩnh vực phụ trách, lại phải làm kiêm nhiệm. Để nhận diện các nguy cơ gây mất ATTP thì hầu hết là phải lấy mẫu thực phẩm để xử lý trong khi đó gần như chỉ mới ở cấp thành phố mới đáp ứng được một phần kinh phí và chuyên môn để thực hiện việc này. Ông Hải cho hay, trong khoảng 5 năm trở lại đây, công tác đảm bảo ATTP được thành phố đặc biệt quan tâm, tuy nhiên 2 lĩnh vực quan trọng là việc giết mổ gia súc và quản lý đầu vào của nông sản còn gặp rất nhiều khó khăn. Qua kiểm tra và lấy mẫu giám sát ô nhiễm thực phẩm tại 8 lò giết mổ tập trung và các chợ trên địa bàn, lực lượng chức năng phát hiện rất nhiều tồn tại, bất cập nhưng vẫn chưa có giải pháp hiệu quả nào. Cạnh đó, kế hoạch xây dựng chợ đầu mối nông sản Hòa Phước đã có chủ trương từ lâu nhưng tiến độ cồn rất chậm.

Trưởng Ban Quản lý ATTP thành phố cho rằng, để nâng cao hiệu quả công tác quản lý, xử lý, thực hiện nhiệm vụ lâu dài thì việc cần thiết trước mắt là thành phố cần có một trung tâm kiểm nghiệm chuyên sâu để giảm bớt thời gian, chi phí cho việc lấy mẫu gửi kiểm nghiệm. Cạnh đó, là tăng thẩm quyền của Ban trong việc kiểm tra, xử lý. “Khối lượng công việc của Ban là quá lớn vì lĩnh vực ATTP rất rộng, tuy nhiên sự chỉ đạo quyết liệt của thành phố, sự vào cuộc của các cơ quan liên quan cũng đã tạo được những hiệu quả bước đầu. Chúng tôi đang kiến nghị UBND thành phố phê duyệt đề án thành lập Trung tâm kiểm nghiệm thực phẩm chuyên sâu để đáp ứng yêu cầu công việc. Ngoài ra, cũng kiến nghị Chính phủ bổ sung thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực ATTP cho Trưởng ban phù hợp với quy định”, ông Hải cho hay.

Đông A

27 cơ sở đạt yêu cầu chương trình cung ứng thực phẩm an toàn Tính đến tháng 7-2018, toàn thành phố đã có 27 cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm, dịch vụ ăn uống đạt các tiêu chí, yêu cầu để tham gia chương trình thí điểm  cung ứng thực phẩm an toàn. Từ nay đến cuối năm, cơ quan chức năng tiếp tục tổ chức kiểm tra điều kiện, các tiêu chí để nâng số lượng cơ sở tham gia chương trình này. Ban Quản lý ATTP cũng phấn đấu đến cuối năm 2018 có 100% cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm, dịch vụ ăn uống,  thức ăn đường phố trên địa bàn được thanh tra, kiểm tra.