Khoảng 2 triệu người Hồi giáo từ khắp nơi trên thế giới đang tham gia lễ hành hương Hajj năm nay tại thành phố Mecca trong thời tiết nắng nóng gay gắt. Lễ hành hương Hajj kéo dài nhiều ngày, với các hoạt động chủ yếu tổ chức ngoài trời, trong khi nhiều người hành hương tuổi cao và ốm yếu. Các số liệu từ các nước có người tham gia hành hương cho thấy trên 900 người đã tử vong trong điều kiện thời tiết nắng nóng tại lễ hành hương năm nay, trong khi hàng nghìn người được thông báo mất tích.

Thành phố Mecca - thành phố linh thiêng nhất của đạo Hồi - đã ghi nhận nhiệt độ lên tới 51,8 độ C trong ngày 17-6. Các nhà khoa học về khí hậu cảnh báo rằng nắng nóng khắc nghiệt khiến nhiều người hành hương tử vong có thể xảy ra thường xuyên và nghiêm trọng hơn do cuộc khủng hoảng khí hậu ngày càng tồi tệ. Các nghi thức truyền thống tại lễ Hajj, trong đó có việc leo lên núi Arafat, đang ngày càng trở nên nguy hiểm đối với sức khỏe của người hành hương trong điều kiện khí hậu hiện nay.

Một nguồn tin ngoại giao Arab cho biết có ít nhất 600 người Ai Cập hành hương đã tử vong tại Hajj năm nay, nguyên nhân tử vong phần lớn do nắng nóng. Ngoài ra có nhiều người hành hương tử vong đến từ Jordan, Indonesia, Iran, Senegal, Tunisia và khu vực tự trị người Kurd ở Iraq. Năm ngoái, lễ hành hương Hajj cũng ghi nhận hơn 200 người thiệt mạng, phần lớn đến từ Indonesia. Một báo cáo cho biết số người mất tích tại lễ hành hương năm nay đã lên tới mức đáng báo động, nhiều thân nhân của những người mất tích đang nỗ lực tìm kiếm tại các bệnh viện và cả trên mạng xã hội. Theo báo cáo, một số người hành hương không có đăng ký và giấy phép thích hợp không tiếp cận được các cơ sở vật chất thiết yếu, khiến họ dễ bị tổn thương hơn trong thời tiết nắng nóng cực đoan.

Saudi Arabia đã thực hiện một số biện pháp nhằm giảm thiểu rủi ro, chẳng hạn như tạo ra các khu vực có bóng râm, các điểm cấp nước cũng như nâng cao năng lực chăm sóc sức khỏe. Biện pháp phun nước vào đám đông để làm mát cũng được thực hiện, song được cho là kém hiệu quả vì nếu nhiệt độ quá cao, phun nước không giúp làm mát người, thậm chí có thể gây thêm rủi ro khi cơ thể người cố gắng tỏa nhiệt qua mồ hôi trong điều kiện ẩm ướt.

Tại Ấn Độ, nắng nóng gay gắt hoành hành nhiều khu vực ở nước này trong những tuần gần đây đã cướp đi sinh mạng của hơn 100 người. Đợt nắng nóng kéo dài bao trùm miền Bắc Ấn Độ, đẩy nhiệt độ lên tới gần 50 độ C, khiến các bệnh viện quá tải với hàng nghìn bệnh nhân bị ảnh hưởng vì nền nhiệt ở mức cao cả ngày lẫn đêm. Theo Bộ Y tế Ấn Độ, hơn 40.000 ca nghi sốc nhiệt đã được ghi nhận trong mùa hè năm nay, và ít nhất 110 người đã tử vong do nắng nóng kể từ đầu tháng 3.

Cơ quan thời tiết cũng dự báo nhiệt độ trong tháng này ở Ấn Độ sẽ cao hơn mức bình thường, trong bối cảnh chính quyền cho biết các thành phố của Ấn Độ đã trở thành "bẫy nhiệt" do phát triển không cân bằng. Bộ Y tế Ấn Độ đã chỉ đạo các tổ chức liên bang và tiểu bang ưu tiên chăm sóc bệnh nhân, đặc biệt là ở thủ đô New Delhi, nơi các bệnh viện đang phải đối mặt với tình trạng thiếu nước trầm trọng và thiếu giường bệnh. Trước nắng nóng cực điểm, nhu cầu điện cao điểm của Delhi vào chiều 18-6 đã đạt mức cao nhất từ trước đến nay của thành phố. Theo các quan chức, tải làm mát do việc sử dụng điều hòa không khí và các thiết bị làm mát khác tăng lên trong bối cảnh nắng nóng không ngừng đã khiến nhu cầu điện tăng kỷ lục.

Ở New York (Mỹ), một hình ảnh báo hiệu mùa hè đang đến và kéo theo là cái nóng ngột ngạt, mỗi năm càng trở nên khắc nghiệt hơn: vòi cứu hỏa mở và đường phố biến thành công viên nước thu nhỏ. Đây là những gì đã xảy ra hôm 18-6 khi đợt nắng nóng đầu tiên của mùa xuất hiện, dự kiến sẽ ảnh hưởng đến hầu hết nước Mỹ cho đến cuối tuần này. Đợt nắng nóng đã tấn công vùng Trung Tây kể từ đầu tuần trước và di chuyển nhanh chóng về phía Tây Bắc, nơi nhiệt độ dự kiến sẽ đạt đỉnh từ ngày 19 đến 21-6, với các giá trị chỉ số vượt quá 100°F (37,7 độ C) ở một số địa điểm. Hôm 18-6, hơn 77 triệu người, từ tiểu bang Iowa đến Maine, đã được đặt trong tình trạng cảnh báo sau khi Cơ quan Khí tượng Quốc gia gọi đây là một đợt nắng nóng “nguy hiểm và kéo dài”. Hàng trăm kỷ lục về nhiệt độ cao ở các nơi có thể sẽ bị phá vỡ trong tuần. Đợt nắng nóng sẽ di chuyển về phía Đông Nam Mỹ vào cuối tuần này và đầu tuần tới, được thúc đẩy bởi một vòm nhiệt dữ dội đã bao phủ nửa phía Đông của đất nước.

Tại Mỹ, nắng nóng là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong liên quan đến thời tiết. Theo một báo cáo được công bố hôm 18-6, chỉ riêng ở New York, có khoảng 350 người tử vong vào mỗi mùa hè do nắng nóng. Hầu hết trong số đó là những trường hợp tử vong do nhiệt độ cao, có nghĩa là nhiệt độ cao làm trầm trọng thêm căn bệnh tiềm ẩn. Sóng nhiệt cũng làm tăng áp lực đối với nguồn nước và năng lượng, gây mất điện. Thêm nữa, chúng có thể làm trầm trọng thêm tình trạng hạn hán và cháy rừng, cũng như tác động tiêu cực đến ngành nông nghiệp.

AN BÌNH