Tàu thăm dò Parker của Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) sẽ là tàu vũ trụ đầu tiên trong lịch sử tiến sát nhất đến trung tâm của hệ Mặt trời.

Ngày 12-8, NASA phóng một tàu vũ trụ trị giá 1,5 tỷ USD về phía Mặt trời trong một sứ mệnh lịch sử để bảo vệ Trái đất thông qua việc tìm hiểu những bí ẩn của những cơn bão Mặt trời nguy hiểm. Theo AFP, tàu thăm dò Parker đã được phóng từ mũi Canaveral, bang Florida, Mỹ.

Trước đó 1 ngày, NASA phải hoãn việc phóng tàu thăm dò Parker vì có những cảnh báo liên quan đến áp suất khí helium trong tàu ngay trước thời điểm phóng dự kiến.

Nhà vật lý học Eugene Parker với mô hình tàu thăm dò Parker.

Tàu vũ trụ đầu tiên tiến sát nhất trung tâm hệ Mặt trời

“Ba, hai, một, và cất cánh!” một nhà bình luận NASA cho biết khi tàu Parker thắp sáng bầu trời đêm ở Florida lúc 3 giờ 31 (giờ Mỹ).

Tàu không người lái này được phóng đi nhằm mục đích tiếp cận bầu khí quyển với nhiệt độ thiêu đốt của Mặt trời, thực hiện sứ mệnh khám phá chưa từng có của nhân loại. NASA đặt mục tiêu, đây sẽ là tàu vũ trụ đầu tiên trong lịch sử tiến sát nhất đến trung tâm của hệ Mặt trời. Mục đích của chuyến thăm dò lần này là hé lộ bí mật về vành nhật hoa - vành ánh sáng phát ra từ không gian xung quanh Mặt trời- hay còn được gọi là bầu khí quyển ngoài cùng của Mặt trời. Khu vực này nóng gấp 300 lần bề mặt của Mặt trời và là nơi tán xạ bức xạ điện từ, gây ra bão Mặt trời, thường làm tê liệt mạng lưới điện trên Trái đất.

Những vụ nổ Mặt trời này vẫn luôn bí ẩn, nhưng có khả năng tiêu diệt năng lượng của hàng triệu người. Trong trường hợp xấu nhất, nó có thể gây thiệt hại 2.000 tỷ USD trong năm đầu tiên và mất một thập kỷ để phục hồi hoàn toàn, các chuyên gia cảnh báo. “Tàu Parker sẽ giúp chúng tôi thực hiện công việc tốt hơn nhiều để dự đoán khi nào xảy ra sự xáo trộn và bão Mặt trời có thể tấn công Trái đất”, ông Justin Kasper, một nhà khoa học và giáo sư tại Đại học Michigan, cho biết. Hiểu rõ hơn về gió Mặt trời và bão không gian cũng sẽ giúp bảo vệ những người khám phá không gian sâu hơn trong tương lai khi họ đi về phía Mặt trăng hoặc Sao hỏa.

“Mặt trời đầy những bí ẩn”, Nicky Fox, nhà khoa học dự án tại Phòng thí nghiệm Vật lý Ứng dụng của Đại học Johns Hopkins nói và cho biết thêm: “Chúng tôi đã sẵn sàng. Chúng tôi có trọng tải hoàn hảo. Chúng tôi biết những câu hỏi mà chúng tôi muốn trả lời”.

Tàu thăm dò Parker rời bệ phóng lúc 3 giờ 31 ngày 12-8 (giờ Mỹ). Ảnh: AP/Getty Images

Nhân vật 91 tuổi cùng tên

Tàu vũ trụ này là tàu thăm dò duy nhất của NASA trong lịch sử được đặt theo tên của một nhân vật còn sống – đó là nhà vật lý học Mặt trời Eugene Parker, 91 tuổi. Ông là người đã phát hiện ra gió Mặt trời và vành nhật hoa vào năm 1958.

Tàu Parker được chế tạo vô cùng phức tạp với một lớp vỏ bảo vệ dày tới 11,43cm, giúp con tàu có thể vượt qua sức nóng khủng khiếp để tiến sát nhất bề mặt Mặt trời ở khoảng cách dự kiến là 6,16 triệu km. Nó sẽ làm nhiệm vụ trong 7 năm. Nó được bảo vệ bởi một tấm chắn nhiệt cực mạnh có thể chịu đựng được mức nhiệt chưa từng thấy, và có thể chống chọi được bức xạ tương đương gấp 500 lần bức xạ của Mặt trời chiếu vào Trái đất.

Hồi tuần trước, ông Parker cho biết “rất ấn tượng” với tàu Parker, và gọi đây là “cỗ máy rất tinh vi”. Trưởng nhóm khoa học của NASA, ông Thomas Zurbuchen cho biết, tàu Parker là một “anh hùng đáng kinh ngạc đối với cộng đồng khoa học của chúng tôi”. Ông Zurbuchen cũng nhấn mạnh, Parker là một trong những “sứ mệnh quan trọng chiến lược” bậc nhất của cơ quan này.

Các nhà khoa học đã muốn tạo ra một tàu vũ trụ như thế này trong hơn 60 năm qua, nhưng chỉ có thể thành công trong những năm gần đây khi công nghệ khiên chống nóng phát triển đủ để tạo ra lớp vỏ bảo vệ cực kỳ tốt. Các công cụ trên tàu sẽ đo các hạt năng lượng cao kết hợp với pháo sáng và các đại lượng từ vành đai Mặt trời, cũng như từ trường thay đổi xung quanh Mặt trời. Máy chụp hình ảnh ánh sáng trắng sẽ ghi lại bầu không khí trước Mặt trời. Khi nó gần kề Mặt trời, máy dò sẽ nhanh chóng làm nhiệm vụ với tốc độ cực đại, đủ để đi từ New York đến Tokyo trong 1 phút.

KHẢ ANH