Hôm 2-10, Đại sứ Mỹ tại NATO Kay Bailey Hutchison cảnh báo Mỹ có thể “phá hủy” hệ thống tên lửa hành trình của Nga, vốn bị coi là vi phạm Hiệp ước Tên lửa hạt nhân tầm trung và tầm ngắn (INF) nếu Moscow tiếp tục vi phạm thỏa thuận.

Đại sứ Mỹ tại NATO Kay Bailey Hutchison tại cuộc họp báo bên lề cuộc họp Bộ trưởng Quốc phòng NATO tại Brussels ngày 2-10.   Ảnh: Reuters

Chúng tôi đã cố gắng gửi thông điệp tới Nga trong nhiều năm qua vì chúng tôi biết họ đang vi phạm hiệp ước. Chúng tôi chỉ cho Nga thấy bằng chứng”, bà Hutchison nói tại một cuộc họp báo bên lề cuộc họp Bộ trưởng Quốc phòng NATO tại Brussels. “Họ đang xây dựng một tên lửa đạn đạo tầm trung vi phạm INF. Đó là một thực tế mà chúng tôi đã chứng minh”, bà nói thêm.

Theo AP, Mỹ và NATO cho rằng, hệ thống 9M729 của Nga vi phạm Hiệp ước Tên lửa hạt nhân tầm trung và tầm ngắn (INF) mà Moscow và Washington ký năm 1987. Hiệp ước từ thời Chiến tranh Lạnh nghiêm cấm các tên lửa hành trình trên bộ có tầm bắn 500 - 5.500 km. Liên minh cho rằng, hệ thống thiết bị quân sự mới của Nga có tầm bắn như trên. Mỹ từng cáo buộc Nga không tuân thủ hiệp ước INF, trong khi Nga nhiều lần bác bỏ thông tin này. Washington chia sẻ bằng chứng tình báo với 28 đồng minh NATO cho thấy, Nga đang phát triển tên lửa hành trình phóng từ mặt đất và thiết bị này có thể cho phép Moscow tấn công hạt nhân với Châu Âu mà không báo trước.

Bộ trưởng Quốc phòng Mattis cũng cho biết, ông dự định sẽ đề cập vấn đề này trong cuộc họp tại NATO. Ông khẳng định sau 4 năm nỗ lực ngoại giao, Mỹ đang tuân thủ hiệp ước còn Nga thì không. Theo Bộ trưởng Mattis, hiện có nhiều quan ngại về việc này tại Bộ Ngoại giao Mỹ và Đồi Capitol. Khi được hỏi về những biện pháp đối phó mà Mỹ và NATO sẽ tiến hành trước sự vi phạm hiệp ước của Nga, bà Hutchison nói “biện pháp đối phó sẽ là loại bỏ các tên lửa đang được Nga phát triển dựa trên sự vi phạm hiệp ước”.

Sau đó, bà Hutchison cho biết, “không hề ngụ ý tấn công Nga” khi nói Mỹ sẽ “phá hủy” tên lửa Nga. “Tôi không nói về việc tấn công Nga. Quan điểm của tôi là: Nga cần phải quay lại tuân thủ INF hoặc chúng tôi cần phải hành động phù hợp với khả năng của mình để bảo vệ lợi ích của Mỹ và NATO. Trong tình hình hiện nay, với việc Nga vi phạm trắng trợn, là không thể phủ nhận”, bà Hutchison viết trên Twitter.

Nga phản ứng mạnh mẽ

Trước những phát biểu của bà Hutchison, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga, Maria Zakharova, đã phản ứng mạnh mẽ, cho rằng bà Hutchison cư xử “hung hăng và tàn bạo” bằng cách đưa ra các bình luận trên.

“Có vẻ như những người đưa ra tuyên bố như vậy không hiểu rõ mức độ trách nhiệm của họ cũng như sự nguy hiểm của những lời nói khoa trương gây hấn”, Zakharova nói với CNN. “Ai đã cho phép bà ta đưa ra những tuyên bố như vậy? Người Mỹ chăng? Những người dân thường ở Mỹ có biết việc các nhà ngoại giao, những người đang được trả lương bằng tiền từ túi của người dân, đã hành động một cách hung hăng và tàn bạo?”, bà Zakharova bổ sung. “Rất dễ dàng để phá vỡ và nghiền nát mọi thứ. Thật khó để sửa chữa và phục hồi. Ngoại giao Mỹ sẽ phải làm rất nhiều để khắc phục hậu quả của những sai lầm của họ. Về bản chất của vấn đề, các chuyên gia quân sự của chúng tôi sẽ đưa ra câu trả lời rõ ràng hơn”, bà nói thêm.

Trước đó, người phát ngôn của Kremlin, Dmitry Peskov, nói với CNN rằng Điện Kremlin không muốn dành sự chú ý đặc biệt đến các tuyên bố như vậy của đại diện thường trực Mỹ tại NATO, trong khi Moscow có quá nhiều những vấn đề cần phải làm rõ từ các thông điệp ở cấp cao hơn.

Trước đó, Tổng Thư ký NATO Jens Stoltenberg cho biết NATO vẫn “lo lắng về việc Nga thiếu tôn trọng các cam kết quốc tế, bao gồm INF”. “Sau nhiều năm từ chối, Nga gần đây đã thừa nhận sự tồn tại của một hệ thống tên lửa mới, được gọi là 9M729. Nga đã không cung cấp bất kỳ câu trả lời đáng tin cậy nào về tên lửa mới này”, ông nói.

AN BÌNH