(Cadn.com.vn) - Tại cuộc họp báo diễn ra tại Hà Nội chiều 10-3, đại diện tỉnh Nam Định cho biết: Lễ đón bằng UNESCO ghi danh “Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam Phủ của người Việt” là Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại sẽ diễn ra ngày 2-4 tại quần thể di tích Phủ Giầy, xã Kim Thái, huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định. Sau lễ đón bằng công nhận ghi danh của UNESCO, chương trình nghệ thuật tập trung thể hiện rõ các giá trị tiêu biểu của tín ngưỡng thờ mẫu, nhất là hát văn.

Thờ Mẫu là tín ngưỡng có từ lâu đời của cư dân bách Việt. Đối tượng thờ phụng gồm những nhân vật nữ có công đức được dân gian sùng bái là Thánh Mẫu - người mẹ của trăm họ như: Mẫu Thoải, Mẫu Âu Cơ, Bà Chúa Thượng Ngàn, Bà Liễu Hạnh, Bà chúa Kho..., mỗi vị Thánh có hiệu linh riêng. Tỉnh Nam Định được coi là địa phương có các trung tâm thờ Thánh mẫu Liễu Hạnh tiêu biểu với những nơi lưu giữ sự tích về sự giáng thế của Mẫu như Phủ Dầy, Phủ Nấp và gần 400 nơi thờ cúng thánh Mẫu.

Thánh mẫu Liễu Hạnh còn được thờ cúng tại các đền, phủ lớn khác gắn với huyền thoại về bà như Phủ Tây Hồ (Hà Nội), đền Sòng (Thanh Hóa), đền Bắc Lệ (Lạng Sơn)... Tín ngưỡng thờ Mẫu lan tỏa và được thực hành ở nhiều địa phương bởi các giá trị: Giáo dục lòng yêu nước, truyền thống uống nước nhớ nguồn, tinh thần hòa hợp dân tộc, sáng tạo văn hóa dân gian, đề cao vai trò của người phụ nữ.

Trong thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam Phủ của người Việt, nghi lễ lên đồng được coi là trung tâm. Đây thực chất là một hình thức diễn xướng dân gian, thể hiện đức tin về sự giáng/nhập của các vị thần. Các giá đồng bao gồm hát văn, trang phục, múa thiêng được kết hợp hài hòa... Để nghi lễ lên đồng không bị biến tướng, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đề nghị cần có quy định thống nhất về trang phục hầu đồng, đồ cung tiến, vàng mã... để tránh hiện tượng lãng phí tiền của vào đồ lễ trong các hoạt động liên quan đến tín ngưỡng thờ Mẫu.

Trong ngày 10-3, Bộ VH-TT&DL đã đưa ra bản Dự thảo chương trình hành động quốc gia bảo vệ và phát huy giá trị Di sản văn hóa phi vật thể “Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam Phủ của người Việt” giai đoạn 2017-2020.

T.G