Còn nhiều bất cập

Tại phiên chất vấn, đại biểu Trần Thị Thanh Huyền (huyện Thanh Chương) nêu, hiện nay nhiều thiết chế văn hóa, thể thao ở các cấp, nhất là cơ sở còn thiếu, xuống cấp, chưa đồng bộ. Việc quản lý, sử dụng thiết chế văn hóa, thể thao còn nhiều bất cập, chưa khai thác, sử dụng hiệu quả. Nhiều xã, xóm được đầu tư xây dựng sân vận động đẹp, số tiền hàng tỷ đồng nhưng lại thường xuyên đóng cửa, chỉ sử dụng vào các dịp lễ hội, gây lãng phí lớn. Trong khi đó, người dân đang thiếu các điểm sinh hoạt cộng đồng. Đại biểu Huyền đề nghị, Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao (VH&TT) cho ý kiến về vấn đề này cũng như các giải pháp trong thời gian tới.

Đại biểu Trần Thị Khánh Linh (TP Vinh) nêu, hiện các thiết chế văn hóa đang thiếu, chưa đồng bộ, trong đó các thiết chế văn hóa cấp tỉnh xuống cấp, chưa xứng tầm, Trung tâm Văn hóa tỉnh đầu tư chưa đồng bộ, khai thác chưa hiệu quả… Đại biểu Linh đề nghị Giám đốc Sở VH&TT cho biết, đâu là giải pháp căn cơ để xây dựng hệ thống thiết chế văn hóa cấp tỉnh.

Ngoài ra, một số đại biểu băn khoăn, số lượng thôn sau khi sáp nhập rất lớn với 1700 thôn. Sau sáp nhập, địa bàn dân cư đông, Nhà Văn hóa vừa thừa vừa thiếu, có những thôn có 2 ,3 Nhà Văn hóa nhưng lại thiếu chỗ để sinh hoạt.

Giải trình nội dung này, Giám đốc Sở VH&TT Trần Thị Mỹ Hạnh cho biết, sau sáp nhập hành chính, tỉnh có 1.820 thôn với tình trạng vừa thừa vừa thiếu thiết chế văn hóa. Đến nay, 812 thôn đã được lựa chọn cải tạo, 358 Nhà Văn hóa quy hoạch đầu tư mới. Hệ thống thiết chế văn hóa của tỉnh, có một huyện chưa có Trung tâm Văn hóa. Trên địa bàn tỉnh có 15/460 đơn vị cấp xã chưa có Nhà Văn hóa. Trong 445 địa phương đã có Nhà Văn hóa thì có 403 địa phương có Nhà văn hóa đạt tiêu chuẩn theo quy định của Bộ. Bên cạnh đó, vẫn còn 22 địa phương vẫn chưa có khu thể thao; 30 thôn chưa có Nhà Văn hóa, 438 địa phương còn lại đã có khu thể thao thì có 394 xã, phường, thị trấn có khu thể thao đạt tiêu chuẩn theo quy định của Bộ.

Theo bà Hạnh, vấn đề thiếu, không phát huy được hiệu quả các thiết chế văn hóa, thể thao là do các huyện, xã quy hoạch các sân vận động không trung tâm, không phù hợp. Ngoài ra, việc sử dụng cho thuê, mượn đang vướng khi sử dụng tài sản công nên nhiều địa phương muốn sử dụng làm dịch vụ nhưng không được. Bên cạnh đó, các thiết chế này chưa được các địa phương quan tâm. Riêng thiết chế Nhà Văn hóa thôn xóm, bà Hạnh cho biết phát huy hiệu quả rất tốt.

Hướng giải quyết

Về giải pháp để quản lý và sử dụng thiết chế văn hóa hiệu quả, bà Trần Thị Mỹ Hạnh cho hay: "Nhận thức được vấn đề này, ngành văn hóa đã tổ chức hội nghị và tham mưu tỉnh ban hành quy chế phát huy hiệu quả sử dụng các thiết chế văn hóa. Tuy nhiên, hiện quy chế này đang tạm thời dừng lại do vướng tài sản công. Thời gian tới, ngành tiếp tục kiến nghị các bộ, ban, ngành trung ương tháo gỡ khó khăn để quy chế được ban hành đúng quy định. Ngành văn hóa cũng tiếp tục phối hợp với các địa phương, giúp địa phương xây dựng các hoạt động để các thiết chế văn hóa hoạt động hiệu quả hơn".

Thừa nhận các thiết chế văn hóa tỉnh hiện đang xuống cấp, hạn chế như Trung tâm Văn hóa tỉnh, Trung tâm Huấn luyện thi đấu thể thao xuống cấp…, Giám đốc Sở VH&TT tỉnh cho biết, ngành cũng đã có tham mưu các giải pháp trong đó đang xây dựng các Trung tâm Văn hóa xứng tầm.

Cũng theo lãnh đạo Sở VH&TT tỉnh Nghệ An, tính đến nay, tỷ lệ làng, bản, khối phố văn hóa tại Nghệ An đạt 69,8% (mục tiêu nhiệm kỳ 71 -73%) và 79,3% xã, phường, thị trấn có thiết chế văn hóa, thể thao đạt tiêu chí theo quy định của Bộ VH-TT&DL (mục tiêu nhiệm kỳ 82%). Nhiều thiết chế văn hóa ở một số địa phương bị xuống cấp, quy mô nhỏ, thiếu trang thiết bị hoạt động; điều kiện kinh tế - xã hội nhiều địa phương còn khó khăn, nên việc huy động nguồn lực đóng góp xây dựng thiết chế văn hóa thể thao cơ sở còn hạn chế, nhất là ở vùng miền núi đồng bào dân tộc, vùng sau sáp nhập. Tính tích cực, chủ động, tự nguyện của một bộ phận người dân trong tham gia thực hiện phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa gắn với xây dựng môi trường văn hóa cơ sở ở một số nơi còn thấp.

Lãnh đạo Sở VH&TT Nghệ An cho rằng, giải pháp đặt ra cần rà soát hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao tại cơ sở, nhất là ở các địa phương đã, đang tiến hành sáp nhập đơn vị hành chính. Tham mưu phương án nâng cấp, khai thác, sử dụng có hiệu quả các thiết chế hiện có. Từng bước huy động các nguồn lực để trang bị các phương tiện hoạt động thiết yếu, đáp ứng nhu cầu sinh hoạt văn hoá, thể thao của Nhân dân.

Dương Hóa