Ngô Minh tác phẩm: Hạt phù sa biển

Thứ bảy, 03/10/2015 09:20

(Cadn.com.vn) - Tôi quen biết nhà thơ Ngô Minh khoảng đầu năm 1988, sau dịp Chi hội Văn nghệ H. Điện Bàn do tôi là Chi hội trưởng tổ chức đêm thơ Tạ Làng của nhà thơ Phùng Quán. Từ đó, mỗi lần ra Huế công tác, anh em lại gặp nhau bù khú. Ngô Minh hiền lành, chân chất, đặc biệt, khi đọc tác phẩm của bạn bè, anh luôn chân thành. Thấy cái nào được là khen ngay. Khen thật lòng chứ không xã giao, lấy lòng, chẳng hơn thua, ganh ghét với ai... Anh viết nhiều, đủ loại, nhất là đến mùa báo Tết, hầu như ít tờ báo thiếu vắng Ngô Minh. Anh thường ví von, lấy ngắn nuôi dài! Không chỉ viết nhiều mà anh còn là người đọc nhiều. Anh thường nói, đọc để học, bồi bổ kiến thức. Đọc để gây men cảm xúc cho chính mình. Và tôi khâm phục sức đọc, sức nghĩ, sức viết của Ngô Minh trong những bậc đàn anh văn nghệ mà tôi đã gặp. Có nhiều nhà thơ lớn, họ chỉ đọc họ và các tác giả lớn hơn, còn Ngô Minh thì luôn gần gũi, chăm chỉ đọc lớp trẻ một cách chân tình, khen chê minh bạch. Đọc nhiều, viết nhiều, in nhiều là chuyện đương nhiên của Ngô Minh rồi. Nhưng tự in cho mình một bộ sách 5 tập hơn 2.000 trang quả là chuyện xưa nay hiếm. Giữa thời buổi này, ai dám cả gan xuất bản "Ngô Minh tác phẩm" tuyển tập để bán. Thế mà anh đã làm, đã bán được sách, và nhiều người tin anh đã thành công.

Điều đầu tiên của thành công ấy, phải nói đến cái chất văn chương của Ngô Minh. Anh như "đào bới ruột gan" mình ra mà viết, bày ra hết những nỗi niềm đa mang hồn hậu về tình người, tình đất thông qua những trang viết của mình. Ngô Minh không phải là người nhàn tản trong cõi văn chương, anh không giấu giếm sự nhọc nhằn cơm áo của mình. Anh từng bộc bạch, anh viết nhiều, in nhiều một phần cũng là vì nhuận bút! Cái chất ấy của Ngô Minh hiện nay rất cần, rất có ích giữa đầy ắp những sách vở vô hồn, ma mị, hàng ngang, hàng dọc trên thị trường... sách. Riêng với thơ, Ngô Minh đã chia sẻ: "Tôi luôn tuân thủ một nguyên tắc bất di bất dịch đối với thi ca (cũng như văn chương) là dù viết theo trường phái truyền thống, siêu thực, tượng trưng, tân hình thức, hậu hiện đại... gì gì, thì trước hết phải hay, phải làm xúc động lòng người, phải làm cho người đọc "nổi da gà". Muốn như thế, thơ trước hết phải là tâm trạng thật của cái tôi trữ tình. Thơ tôi là thơ thật, là thơ để giải bày tâm trạng, chia sẻ hoàn cảnh nên được nhiều người đồng cảm, vậy thôi". Có phải vì thế mà nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường cho rằng thơ Ngô Minh đã đạt tới "sự tinh tế về tâm hồn và sự chín muồi về ngôn ngữ! Thơ Ngô Minh hay là vì nhà thơ đủ bản lĩnh nghề nghiệp để tìm thấy cái hay từ những chuyện nho nhỏ thường ngày. Sự thật thì không cái nào là nhỏ; mỗi kinh nghiệm đạt đạo đều đáng quý cho thơ".

Thực ra, tôi không có tham vọng, trong một thời gian ngắn, có thể đọc hết hơn 2.000 trang sách của anh. Mà ngay cả việc viết đôi điều về một tập trong đó thôi, đã cần phải đọc kỹ, phải nghiền ngẫm cả tháng rồi mới viết được! Nhưng biết làm sao khi trong lòng muốn nói đôi điều về bộ sách đáng quý này. Bộ sách gồm 5 tập, mỗi tập dày từ 450 đến 500 trang gồm thơ và bút ký, chân dung văn học, phê bình tiểu luận được tuyển chọn của nhà thơ Ngô Minh. Bộ sách này được xem như tuyển tập của một đời văn Ngô Minh khi anh bước vào tuổi 67: "Ngô Minh làm tuyển lúc 67 tuổi cũng không phải là "chưa đến độ". Vì những gì tinh túy nhất, sung sức nhất mình đã trút hết rồi. Chắc chắn, nếu không có sự đột biến nào đấy, sẽ không viết hay hơn được nữa. Bộ Ngô Minh tác phẩm sẽ thay Ngô Minh sống tiếp với cháu con và bạn đọc..."-anh tâm sự.

Tập Một, dành cho thơ: Tuyển gần 400 bài trong số 1.500 bài thơ của 7 tập thơ của Ngô Minh đã xuất bản. Tập Hai, gần 50 bài viết về các văn nghệ sĩ đương đại có cá tính, bản lĩnh, trải qua nhiều biến cố giông bão trong cuộc đời đã để lại sự cảm kích trong lòng tác giả: Trần Quang Long, Ngô Kha, Bửu Chỉ, Hoàng Phủ Ngọc Tường, Lâm Thị Mỹ Dạ, Trần Vàng Sao, Nguyễn Trọng Tạo, Tô Nhuận Vỹ, Hà Khánh Linh, Nguyễn Khắc Thạch, Nguyễn Tuân, Phùng Quán, Phùng Cung, Hoàng Cầm, Nguyễn Minh Châu, Hoàng Cát, Trịnh Công Sơn, Thanh Hải... lấy tên là Người đồng hành cô độc! Tập Ba, dành cho Ký và Phóng sự có tên là Ngẩn ngơ ta xuống ga nào hở em gồm những bài bút ký, phóng sự chọn lọc, xúc động, những phát hiện lý thú, ấn tượng được tác giả viết trên những chuyến viễn du qua mọi miền đất nước. Với đôi mắt của một nhà thơ, ký và phóng sự của Ngô Minh phản ánh cuộc sống luôn lung linh sắc màu giữa nỗi đau và hạnh phúc của con người... Tập Bốn, dành cho Bút ký và tiểu luận thơ Chuyện làng thơ Việt; gồm những bài bút ký, tiểu luận về thơ được chọn lọc của tác giả viết tâm huyết, chân thành, đánh giá, cảm nhận, phân tích quan điểm của tác giả về thơ hiện nay. Tập Năm là tuyển chọn những bài viết đặc sắc của nhiều tác giả viết về thơ, văn và cuộc đời Ngô Minh như: Hoàng Phủ Ngọc Tường, Hồng Nhu, Hồ Thế Hà, Nguyễn Khắc Phê, Nguyễn Trọng Tạo, Nguyễn Ngọc Phú, Tô Nhuận Vỹ, Phạm Phú Phong, Mai Văn Hoan... Trong tập sách còn có hơn 100 bức ảnh của tác giả với gia đình, vợ con, bạn bè, văn nghệ sĩ cả nước.

Ngô Minh tác phẩm đã được sàng lọc tuyển chọn những trang văn, thơ tinh túy, chắt lọc đặc trưng phong cách của Ngô Minh từ một khối lượng sáng tác đồ sộ suốt 40 năm cầm bút đầy đam mê, khát vọng, những khắc khoải lo toan, những niềm tin về sáng tạo nghệ thuật, về con người, cuộc sống trong tâm tình hiến dâng tất cả vì cái đẹp, vì những giá trị cao cả đầy tính nhân văn. Cuộc đời thật lạ lùng, Ngô Minh xuất thân là sinh viên đại học ngành thương mại, nhưng nghề anh chọn và chung thủy với nó suốt đời là nghề viết báo, để rồi anh gửi gắm ký thác đời mình vào văn học, gói ghém tất cả những đau đớn trải nghiệm, những nỗi ám ảnh khôn nguôi về quê hương, về hình bóng người mẹ nghèo tần tảo, về những năm tháng nhọc nhằn với biết bao nghĩ suy về thời cuộc, về được mất của kiếp người... Bộ sách này đồ sộ cả một đời văn, là tất cả "kết tinh thành hột muối / để nhận ra mắt biển một chân trời" (Thơ Ngô Minh).

Nguyễn Ngọc Hạnh