(Cadn.com.vn) - Trong bối cảnh mối quan hệ băng giá ở mức cao nhất, ngoại giao nhân dân là yếu tố quan trọng để hâm nóng quan hệ Nhật - Trung.

Theo truyền thống, các mối quan hệ quốc tế được củng cố và phát triển dưới bàn tay của các nhà lãnh đạo quốc gia, các quan chức chính phủ hay các nhà ngoại giao. Tuy nhiên, không thể bỏ qua sức mạnh của ngoại giao dân và dân giữa các nước. Dân với dân được đánh giá là một phần của chính sách ngoại giao công chúng, bổ sung chính sách ngoại giao truyền thống và chính thức, có tác động đáng kể trong mối quan hệ giữa các quốc gia.

Nó được biết đến từ sau câu chuyện "Ngoại giao bóng bàn" năm 1971, vốn giúp mở đường cho chuyến thăm lịch sử của Tổng thống Richard Nixon đến Trung Quốc năm 1972. "Ngoại giao bóng bàn" cuối cùng dẫn đến việc bình thường hóa quan hệ Mỹ-Trung.

Trong bối cảnh Nhật - Trung căng thẳng, mọi sự chú ý tập trung vào giới lãnh đạo 2 quốc gia để xem họ sẽ hâm nóng hay tiếp tục đóng băng mối quan hệ hai nước. Nhiều người đổ lỗi cho chính sách xét lại Hiến pháp hòa bình của Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và các chính sách cứng rắn của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Trong bối cảnh cả hai chưa thể tìm ra lối thoát, giới phân tích cho rằng, ngoại giao nhân dân là cánh cửa mở rộng cho cả hai.

Nhật-Trung thiết lập quan hệ ngoại giao vào năm 1972. Trong những năm 1970-1980, người Nhật có cái nhìn rất  tốt về quốc gia láng giềng. Trung Quốc là điểm đến hàng đầu cho du khách Nhật và nhiều Cty Nhật thành lập doanh nghiệp tại Trung Quốc.  Nhưng Nhật-Trung có hệ thống chính trị kinh tế khác nhau. Các chính trị gia hiếu chiến, phương tiện truyền thông hay nhân viên quân sự của cả hai đều muốn gióng tiếng trống chủ nghĩa dân tộc và tạo những căng thẳng trong mối quan hệ. Nhưng những công dân bình thường có nhiều điểm chung, đặc biệt là khi các mối quan hệ có yếu tố thể thao hay âm nhạc.

Trên thực tế, bất chấp những căng thẳng chính trị, du khách Trung Quốc tiếp tục đổ về Nhật. Năm 2014, 2,4 triệu người Trung Quốc đến Nhật. Con số này ít hơn một chút so với 2,7 triệu người Hàn Quốc đến Nhật nhưng cho thấy người dân Trung Quốc vẫn ưu tiên đến Nhật hơn bất kỳ nơi nào khác. Với một đồng yên yếu hơn, và việc miễn thuế cho du khách nước ngoài của Nhật Bản, Trung Quốc có thể dễ dàng trở thành nguồn du khách nước ngoài lớn nhất của Tokyo vào năm 2015.

Nhận thức được tầm quan trọng của việc tăng cường ngoại giao nhân dân, đặc biệt là trong giới trẻ, Nhật- Trung dường như đang bắt đầu hành động. Chẳng hạn như, các đại sứ quán Nhật tại Bắc Kinh đồng tài trợ cuộc thi nói và viết tiếng Nhật ở Trung Quốc trong những năm gần đây và mời 2.000 thanh niên Trung Quốc sang thăm Nhật. Trong khi đó, các đại sứ quán Trung Quốc ở Tokyo đồng bảo trợ cho tất cả các cuộc thi viết về quan hệ Nhật-Trung năm 2014 và mời người chiến thắng giải thưởng đến thăm Trung Quốc trong 1 tuần.

Rõ ràng, sức mạnh ngoại giao nhân dân được phát huy tốt nhất khi mối quan hệ chính trị vẫn chưa thông.

Thanh Văn