Lượng nước ngọt từ đất liền đổ ra cửa biển ít, lưu lượng dòng chảy giảm, trong khi hiện tượng gió mùa từ biển tăng, đẩy một lượng cát rất lớn vào bờ gây hiện tượng bồi lắng nghiêm trọng tại cửa biển Tư Hiền (X.Vinh Hiền, H.Phú Lộc, TT-Huế). Tình trạng này kéo dài hơn chục năm nay khiến tàu, thuyền ra vào cửa biển của ngư dân H.Phú Lộc vô cùng khó khăn.

Dù vào vụ nhưng do cửa biển bồi lấp nên nhiều tàu thuyền ở X.Vinh Hiền đành nằm bờ.

Ngư dân lo lắng

Vào mùa biển lặng, mực nước biển thấp cũng là lúc tàu, thuyền ra khơi tấp nập. Thế nhưng, đây lại là thời điểm tình trạng bồi lắng tại cửa biển Tư Hiền diễn ra phức tạp. Ông Nguyễn Văn Lợi-Chủ tịch UBND X.Vinh Hiền cho biết, những ngày đầu năm 2019, cửa biển Tư Hiền lại bị bồi lắng nghiêm trọng, nhất là gần đây xảy ra hiện tượng dòng chảy và luồng lạch thay đổi đột biến, khiến 6 tàu cá bị tai nạn (hỏng chân vịt, gãy bánh lái, hỏng máy, mắc cạn), không thể ra khơi đánh bắt, ảnh hưởng đến đời sống của ngư dân. Theo ông Lợi, hàng năm có hàng chục vụ tai nạn tàu, thuyền khi ra vào cửa biển Tư Hiền do luồng lạch quá cạn. Ngư dân Nguyễn Quang Khải- một trong những chủ tàu đánh bắt xa bờ ở X.Vinh Hiền cho hay, tình trạng cửa biển Tư Hiền bị bồi lắng diễn ra từ nhiều năm nay.

Trước đây cửa biển sâu 5-7 m, chừng 10 năm trở lại đây do bồi lắng nghiêm trọng nên chỉ còn 1-2m, có thời điểm, một số vị trí gần như trơ đáy. "Gần đây, do ảnh hưởng biến đổi khí hậu, luồng lạch cửa biển Tư Hiền biến đổi liên tục, bồi lắng nghiêm trọng. Nhiều tàu cá bị tai nạn như gãy trục chân vịt và bánh lái do vướng các trụ bê tông cốt thép vốn trước đây là những công trình bảo vệ bờ biển bị xâm thực qua nhiều năm"- ông Khải lo lắng. Ngư dân Phan Bất (52 tuổi) bày tỏ: "Ở đây, các chủ tàu thuyền phải sắm thêm tàu nhỏ để vận chuyển hải sản đánh bắt được vào bờ vì tàu lớn không vào bờ được phải neo đậu ngoài biển. Với những tàu tranh thủ đánh bắt, kéo lưới để vào bờ ban ngày có thể dò được luồng lạch, hạn chế tai nạn. Còn những tàu, thuyền phụ thuộc vào luồng cá, mẻ lưới đánh bắt, có khi phải ra vào ban đêm nên dễ gặp nạn khi đi ra, vào cửa biển".

Được biết, cửa biển Tư Hiền bị bối lấp trầm trọng không chỉ ảnh hưởng đến việc đánh bắt của ngư dân ở X.Vinh Hiền mà còn ảnh hưởng đến hàng trăm tàu đánh bắt hải sản, chủ yếu là tàu xa bờ của ngư dân các vùng ven biển lân cận như: Lộc Bình, Lộc Trì... (H.Phú Lộc, TT-Huế) và cả các tàu ngoại tỉnh như: Đà Nẵng, Quảng Nam.

Ngư dân Phan Bất phải sắm thêm thuyền nhỏ để chở hải sản đánh bắt qua cửa biển, đưa vào bờ.

Ảnh hưởng sinh kế

Ông Nguyễn Văn Lợi, Chủ tịch UBND X.Vinh Hiền, cho rằng, việc luồng lạch cửa Tư Hiền bị cạn có nhiều nguyên nhân nhưng chủ yếu do tác động của môi trường tự nhiên. Việc nạo vét để ổn định dòng chảy, độ sâu tại cửa biển Tư Hiền là việc làm không đơn giản và cần đòi hỏi các cấp, ngành đầu tư kinh phí lớn, hỗ trợ thiết thực cho các chuyên gia, nhà khoa học tổ chức nghiên cứu, tìm giải pháp.Vấn đề này nhiều lần chúng tôi cũng đã đề cập và có kiến nghị lên các cấp có thẩm quyền trong các cuộc họp hội đồng cấp tỉnh, cấp huyện nhưng đến nay vẫn chưa có phương án giải quyết. "Việc luồng lạch cửa biển bị bồi lấp cũng đã ảnh hưởng rất lớn đến việc đánh bắt hải sản của bà con nhân dân nơi đây. Đặc biệt việc bồi lấp đã làm mất cân bằng hệ sinh thái tự nhiên ảnh hưởng lớn đến nguồn thủy hải sản trong vùng"- ông Lợi cho hay.

Ông Phan Thanh Hùng- Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi tỉnh TT- Huế cho biết, trước đây việc nạo vét cửa biển Tư Hiền đã được một công ty thực hiện nhưng cũng chỉ mang tính tạm thời, chưa giải quyết triệt để. Chi Cục đã nhiều lần đề xuất, kiến nghị với các cấp, ngành có biện pháp để khắc phục tình hình bồi lắng tại cửa biển Tư Hiền. Tuy nhiên, hiện vẫn chưa có kinh phí để triển khai. Cũng theo ông Hùng, trước mắt, các tàu, thuyền có thể cập bến tại Cảng Thuận An, hoặc Đà Nẵng để vận chuyển hải sản lên bờ tiêu thụ. Trong thời gian tới, Chi Cục Thủy lợi tỉnh sẽ tiếp tục đề xuất, kiến nghị các cấp, ngành T.Ư và địa phương quan tâm đầu tư kinh phí để nạo vét, chỉnh trị luồng lạch tại cửa biển Tư Hiền.

H.LAN