Thời gian qua, cơ quan chức năng thường xuyên cảnh báo về các thủ đoạn lừa đảo của tội phạm công nghệ cao. Tuy nhiên, người dân vẫn chủ quan và không ít trường hợp bị sập bẫy của các đối tượng này. Điều đáng nói, thủ đoạn của loại tội phạm công nghệ cao này ngày một tinh vi, hoạt động xuyên quốc gia nên đã gây nhiều khó khăn cho công tác điều tra của cơ quan chức năng.

Các thủ đoạn lừa đảo công nghệ cao ngày càng tinh vi, phức tạp đòi hỏi người dân cần nâng cao ý thức cảnh giác. (Ảnh minh họa).

Tại TP Đà Nẵng, từ cuối năm 2020 đến nay, lực lượng Công an các quận, huyện, Công an các phòng chuyên trách thường xuyên nhận được rất nhiều đơn trình báo của người dân liên quan đến các vụ việc lừa đảo chiếm đoạt tài sản do tội phạm công nghệ cao gây ra. Đa phần các đối tượng lừa đảo đánh vào tâm lý hám lợi, mất cảnh giác của nạn nhân dù những phương thức, thủ đoạn lừa đảo đó đã được cơ quan chức năng cảnh báo.

Trước đó, cuối năm 2020, Đội Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự xã hội (CSHS) CAQ Cẩm Lệ tiếp nhận đơn trình báo của anh N.T.T (trú Q. Cẩm Lệ) liên quan đến vụ việc "lừa đảo chiếm đoạt tài sản" qua mạng xã hội. Theo thông tin từ bị hại, vào 7-12-2020, anh T. thông qua mạng xã hội Facebook có quen với tên tài khoản là "Joy Vongmen Kar" (gọi tắt JVK) - tự giới thiệu là một nữ quân nhân Mỹ đang làm nhiệm vụ giữ gìn hòa bình tại Syria. Sau một thời gian trao đổi để tạo lòng tin, JVK kể với T. mình đang có 150 nghìn USD nhưng không thể chuyển về Mỹ do vướng khó khăn về thủ tục và mong muốn T. đứng ra nhận giúp, nếu hoàn thành sẽ trả cho công cho T. 20 nghìn USD, 30 nghìn USD làm từ thiện và 10 USD sẽ được gửi nhân hàng chờ nữ quân nhân này đến nhận. Vì đã có cảm tình với người nữ quân nhân và thấy lý do hợp lý nên anh T. đã đồng ý cung cấp số giấy tờ liên quan để làm thủ tục.

Ngày 16-12, JVK nhắn cho anh T. đã chuyển số tiền trên về Việt Nam nhưng khi về đến sân bay Tân Sơn Nhất đã bị lực lượng Hải quan phát hiện. JVK nói T. cần bỏ ra 30 triệu đồng để làm phí hải quan và đóng phạt. T. đồng ý. Sáng hôm sau, 1 người tự nhận là nhân viên công ty chuyển phát nhanh yêu cầu T. chuyển 30 triệu đồng vào số tài khoản 0000109021985 làm thủ tục. Ngay sau khi chuyển số tiền trên vào tài khoản lạ, T. gọi lại thông báo cho nữ nhân viên thì người này tiếp tục yêu cầu T. chuyển 120 triệu đồng vì để lo lót cho Hải quan. Vài ngày sau, do không thể liên lạc được với số nữ nhân viên và "nữ quân nhân JVK", T. biết mình đã bị lừa nên báo cho cơ quan Công an.

Hay như đầu tháng 8 vừa qua, bà V.T.K.M (trú Q. Cẩm Lệ) cũng bị tội phạm công nghệ cao lừa đảo thông qua hình thức giả danh trang thương mại điện tử để thông báo nhận trúng thưởng. Theo đó, ngày 8-8, bà M. nhận được tin nhắn tri ân khách hàng từ chủ tài khoản shopee.20, thông báo đã trúng thưởng một số tiền khá lớn. Chủ tài khoản shopee.20 yêu cầu bà M. vào đường link https://ibunk-shopee.vn/ để khai báo thông tin cá nhân và số tài khoản ngân hàng. Sau khi làm theo đúng như hướng dẫn, sau đó tất cả tiền trong tài khoản gần 13 triệu đồng của bà M. đã bị trừ vào tài khoản Do Van Dong ngân hàng MB Quân Đội số tài khoản 9701229202XXX. Do trong tài khoản chỉ còn gần 13 triệu đồng, nếu số tiền nhiều hơn thì có thể bà M. đã mất hoàn toàn số tiền của mình. Tiền đã chuyển xong, bà M. mới tá hỏa khi vẫn không nhận được bất kỳ phần thưởng nào. Vì vậy, bà M. đã đến CAQ Cẩm Lệ trình báo sự việc mình vừa bị lừa đảo.

CAQ Cẩm Lệ phát hành tờ rơi về cảnh báo phương thức, thủ đoạn của bọn tội phạm công nghệ cao nhằm tuyên truyền cho người dân nâng cao ý thức cảnh giác.

Cảnh giác với những thủ đoạn ngày càng tinh vi

Đại úy Nguyễn Ngọc Tâm- Đội Phó Đội CSHS CAQ Cẩm Lệ cho biết, thời gian qua, tội phạm công nghệ cao đã sử dụng nhiều phương thức, thủ đoạn ngày càng tinh vi qua mắt người dân nhằm thực hiện hành vi lừa đảo, gây không ít khó khăn cho lực lượng Công an. Trong đó, hiện nay nổi lên hiện trạng một số nhóm đối tượng người nước ngoài lợi dụng mạng viễn thông, không gian mạng giả danh lực lượng Công an tiếp cận và đe dọa, lừa người bị hại sử dụng điện thoại di động chạy hệ điều hành Android và cài đặt ứng dụng "Bộ Công an" (thực chất là phần mềm có chứa mã độc), sau đó yêu cầu mở thêm một tài khoản ngân hàng có sử dụng dịch vụ ngân hàng điện tử (Internet Banking) và tự chuyển tiền của mình sang tài khoản này.

Đối tượng phạm tội sử dụng nhiều thủ đoạn để đánh lừa người dân, như: mạo danh các cán bộ trong cơ quan tư pháp; giả mạo thư điện tử chỉ đạo, hướng dẫn công tác phòng chống dịch của các cơ quan chức năng có đính kèm file tài liệu gắn mã độc để lấy cắp thông tin cá nhân. Giả danh nhân viên các ví điện tử như MoMo, Zalopay, Viettelpay..., nhân viên các trang thương mại điện tử như Shopee, Tiki, Lazada... gọi điện, nhắn tin đến người dùng thông báo trúng thưởng lớn, rồi yêu cầu người dùng hoàn tất thủ tục nhận thưởng bằng cách cung cấp các thông tin bảo mật. Sau khi người dùng cung cấp thông tin, các đối tượng sẽ nhanh chóng chiếm đoạt toàn bộ tiền trong tài khoản. Đặc biệt, tội phạm sẽ tự xưng là cán bộ Công an, Viện kiểm sát thông báo là nạn nhân có liên quan đến các vụ án về ma túy... và yêu cầu làm theo các hướng dẫn, sau đó sẽ yêu cầu chuyển tiền qua các tài khoản để bảo đảm. Thậm chí tội phạm còn yêu cầu kết bạn qua Zalo để bọn chúng gửi các "lệnh" của Viện kiểm sát làm cho nạn nhân tin tưởng mà thực hiện yêu cầu của chúng…

"Để chủ động phòng tránh các hoạt động lừa đảo qua không gian mạng, người dân đề cao cảnh giác khi nhận các cuộc gọi đến bằng số điện thoại cố định, người gọi tự xưng là cán bộ các cơ quan nhà nước, đặc biệt là lực lượng Công an và không cung cấp thông tin cá nhân, số điện thoại, nhà ở... cho bất kỳ đối tượng nào khi chưa rõ nhân thân và lại lịch. Người dân khi mua hàng qua mạng, cần sàng lọc, kiểm tra kỹ thông tin quảng cáo về hàng hóa, danh tính người bán hàng, lựa chọn địa chỉ uy tín, thanh toán minh bạch; thận trọng khi nhận các thư điện tử; không cho mượn, cho thuê các giấy tờ cá nhân có liên quan; cá nhân không nên vay tiền qua APP trên điện thoại để tránh những hậu quả xấu diễn ra sau này", Đại úy Nguyễn Ngọc Tâm chia sẻ.

Ngọc Quốc