Hiện nay, trên nhiều mảng tường, dọc khắp các tuyến đường từ phố đến tận thôn, buôn vùng sâu, vùng xa của tỉnh Đắc Lắc đều thấy những tờ quảng cáo, mẩu thông tin cho vay tiền với thủ tục đơn giản, nhanh gọn, kể cả có người đến tận nhà hướng dẫn các bước vay tiền. Tuy nhiên, đằng sau sự giản đơn, dễ dãi đó là những cơn sóng ngầm của luồng “tín dụng đen” mà khi người dân đã trót sa chân vào rồi thì rất khó bề để thoát ra.

Cơ quan CA đưa đối tượng Bùi Văn Thịnh, trùm cho vay lãi nặng, cưỡng đoạt tài sản về trụ sở để làm việc.

Một chiều cuối tháng 9 vừa qua, người dân ở tổ 10, P. Tự An (TP Buôn Ma Thuột, Đắc Lắc) xôn xao vì chuyện bà Ng. (một người mẹ gần 60 tuổi) phải “lãnh đòn” oan chỉ vì con gái trót vay nợ “tín dụng đen” không thể trả. Theo lời bà Ng., cách đây không lâu, do đang cần tiền giải quyết việc riêng, con gái của bà (cư trú nơi khác) đã vay tiền của một đối tượng cho vay lãi nặng. Do lãi suất quá cao, “lãi mẹ đẻ lãi con” con gái bà Ng. không trả hết nợ vạy nên bị chủ nợ truy tìm. Sau nhiều lần tìm cô con gái đòi nợ không được, chủ nợ đã cho người đến hành hung bà Ng. để dằn mặt, gây áp lực buộc trả nợ.

Hay như trường hợp của bà N.L.P, chủ một quán ăn trên đường Đinh Tiên Hoàng (TP Buôn Ma Thuột). Do nhu cầu làm ăn, bà đi vay tiền “nóng” của một đối tượng để mở rộng quán. Sau khi vay tiền, sửa quán xong, mặc dù buôn bán khá thuận lợi nhưng bao nhiêu lợi nhuận cũng đều phải tập trung để trả lãi cho số tiền vay “nóng”. Có hôm, đến kỳ nhưng bà P. chưa kịp đem tiền đến trả, chủ nợ cho đàn em đến tận quán đòi.

Còn tại buôn Niêng (xã Ea Nuôl, H. Buôn Đôn), bà Lai Mỹ Dung vay 10 triệu đồng của bà H’Loan Aliô (trú cùng buôn) là với lãi suất 5 ngàn đồng/1 triệu đồng/ngày. Lãi mẹ đẻ lãi con, cộng dồn sau 4 năm, số tiền cả gốc lẫn lãi đã lên đến 80 triệu đồng khiến bà Dung không có khả năng trả nợ. Đến năm 2017, bà H’Loan bị CAH Buôn Đôn khởi tố, bắt giam về hành vi “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” nên bà ta giao cho con trai là Y Bhô Aliô đi thu hồi số nợ này. Đầu năm 2018, Y Bhô đã rủ thêm 2 thanh niên khác cùng đến nhà bà Dung đe dọa, uy hiếp, khống chế, bắt viết giấy ghi nợ với số tiền lớn và lấy đi nhiều tài sản trong nhà. Cả 3 đối tượng sau đó đã bị CAH Buôn Đôn khởi tố, bắt, xử lý về hành vi cưỡng đoạt tài sản.

Đồng bọn của Thịnh đều là những đối tượng “xã hội” sẵn sàng dung các thủ đoạn để gây áp lực buộc các con nợ phải trả tiền bằng mọi giá.

Trên đây là số ít trong rất nhiều người là nạn nhân của “tín dụng đen” trên địa bàn tỉnh Đắc Lắc trong thời gian qua. Bên cạnh thủ tục vay quá đơn giản, chỉ cần CMND hoặc sổ hộ khẩu, nhiều người nghĩ chỉ vay vài chục triệu đồng với lãi suất từ 3-5 ngàn đồng/1 triệu đồng/ngày có thể xoay xở được. Tuy nhiên, những người tìm đến “tín dụng đen” hầu hết đều trong tình cảnh không có thể hoặc rất khó vay mượn được ở đâu khác nên không dễ có tiền để trả. Vậy nên, sau một thời gian, tiền lãi tăng nhanh và cộng dồn vào tiền gốc rồi khoản nợ cứ thế phình ra nhanh chóng khiến cho nhiều người vay tiền ngày càng lún sâu trong nợ nần.

Với một phép tính đơn giản cũng đủ thấy mức lãi khủng khiếp thế nào, với lãi suất 5 ngàn đồng/1 triệu/ngày, nên chỉ cần vay 10 triệu đồng thì sau một năm, tổng tiền lãi đã là 18.250.000 đồng, mức lãi suất này tương đương 182,5%. Cùng với nỗi lo lắng vì nợ nần, họ còn liên tục bị các chủ nợ cho người  đến đe dọa, đánh đập, gây áp lực, xiết nhà cửa và tài sản khác. Hầu hết những con nợ bị chúng đe dọa giết hại, đánh đập, hành hung, rồi lấy tài sản đều mang tâm lý không muốn “làm lớn chuyện” do sợ tiếng xấu, thêm nữa sợ đám “xã hội đen” manh động gây hại cho bản thân và gia đình mình nên không dám báo cho cơ quan chức năng. Thực tế, đã có con nợ bị chủ nợ thuê những đối tượng bất hảo chặn đường, dùng dao đâm trọng thương để gây áp lực buộc phải trả nợ. Điều đáng nói ở đây là các đối tượng cho vay rất ranh mãnh khi các giấy tờ cho vay hầu như không ghi mức lãi suất mà chỉ thỏa thuận miệng với nhau nên rất khó khăn cho lực lượng chức năng khi xử lý vụ việc.

Trước tình trạng hoạt động “tín dụng đen” có dấu hiệu ngày càng phức tạp, CA tỉnh Đắc Lắc đã rà soát và xác định trong tỉnh hiện có khoảng 30 nhóm đang hoạt động chuyên cho vay lãi nặng, với hàng trăm đối tượng. Mới đây, Phòng Cảnh sát Hình sự CA tỉnh phối hợp CATP Buôn Ma Thuột điều tra, làm rõ  nhóm 10 đối tượng chuyên cho vay lãi nặng, xiết nợ, cưỡng đoạt tài sản. Đó là: Bùi Văn Thịnh, Nguyễn Thanh Tùng, Nguyễn Văn Năm, Hoàng Văn Cương, Nguyễn Đức Khương, Lê Trung Hiếu, Bùi Văn Tình, Vũ Văn Mạnh, Phạm Đình Bảo (đều trú TP Hải Phòng) vào câu kết với Nguyễn Ngọc Tuyền (trú H. Krông Ana, Đắc Lắc) để hoạt động. 4 trong số 10 đối tượng nói trên đã bị cơ quan Công an khởi tố về hành vi cho vay lãi nặng và cưỡng đoạt tài sản.

Thủ đoạn của nhóm này là in hàng trăm tờ rơi, quảng cáo đem phát cho người đi đường hoặc dán trên các cột điện, bờ tường. Với lời chào mời hấp dẫn, dễ dàng “Chỉ cần chứng minh nhân dân hoặc hộ khẩu là có thể vay được tiền”, hàng loạt người dân đã sập bẫy của nhóm này lâm vào khốn khổ vì nợ nần. Trong đó, có những người vay của chúng số tiền từ 50 triệu đồng trở lên đã bị chúng buộc phải thế chấp lại giấy tờ nhà, đất. Qua khám xét nơi ở của chúng, lực lượng CA đã thu giữ hàng trăm bộ hồ sơ người dân làm để vay của chúng với số tiền hơn 2,6 tỷ đồng. Còn lãi suất của chúng thì lên đến 30% mỗi tháng.

TRỌNG TÍNH