Gần 80 triệu việc làm, chiếm hơn một nửa trong số 153 triệu việc làm trong nền kinh tế Mỹ đang đối mặt với mức rủi ro cao do dịch Covid-19.

Người lao động trong lĩnh vực kinh doanh ăn uống bị mất việc làm do dịch Covid-19.  Ảnh: CNN

Chỉ một tuần trước, Darrin Dixon không mấy lo lắng về dịch Covid-19, nhưng hiện giờ anh mất ngủ vì viễn cảnh dịch bệnh có thể khiến anh phải ngừng hoạt động cửa hàng kinh doanh thực phẩm và dịch vụ ăn uống trên xe tải KC Cajun mà anh đã mở chung với 2 người khác. Doanh số bán hàng của KC Cajun đã giảm mạnh trong tuần này khi các doanh nghiệp ở trung tâm thành phố Kansas, bang Missouri đã chuyển sang làm việc tại nhà. Công việc kinh doanh ăn uống của Dixon đang xấu đi, điều chưa từng xảy ra trước đây. “Tôi biết tôi bị căng thẳng. Tôi mất ngủ. Thật đáng sợ vì chúng tôi không biết mình phải làm gì", Dixon nói.

Tình hình của Dixon là điềm báo cho những vấn đề mà nền kinh tế Mỹ phải đối mặt do đại dịch Covid-19, có thể sâu hơn và lan rộng hơn so với những dự báo ban đầu. Dịch bệnh sẽ tấn công các doanh nghiệp nhỏ như KC Cajun, nên có thể phải mất nhiều năm để nền kinh tế phục hồi hoàn toàn, ngay cả khi cuộc khủng hoảng Covid-19 chấm dứt. Không chỉ là việc làm tại các hãng hàng không, khách sạn, công viên giải trí và các trung tâm thể thao đứng trước nguy cơ. Những người làm việc trong lĩnh vực ăn uống, nhân viên văn phòng, thợ làm tóc, người dắt chó thuê, người trông trẻ, nhân viên nhà hàng và những người cung cấp dịch vụ mà mọi người không còn cần sẽ mất việc.

Hơn một nửa số việc làm gặp nguy

Theo phân tích của Moody's Analytics tuần trước, gần 80 triệu việc làm trong nền kinh tế Mỹ đang đối mặt với mức rủi ro cao hoặc trung bình, chiếm hơn một nửa trong số 153 triệu việc làm trong nền kinh tế nói chung. “Điều đó không có nghĩa là tất cả những công việc đó sẽ bị mất. Nhưng có thể có đến 10 triệu người trong số những công nhân này sẽ thấy những tác động đến mức lương của họ - bị sa thải, nghỉ việc, giảm giờ hoặc giảm lương”, ông Mark Zandi, nhà kinh tế trưởng của Moody's Analytics cho biết.

Trong số 80 triệu việc làm đó, phân tích của Moody's Analytics cho thấy, 27 triệu người có nguy cơ cao mất việc do Covid-19, chủ yếu là thuộc lĩnh vực vận chuyển và đi lại, giải trí và khách sạn, dịch vụ trợ giúp tạm thời, khoan và khai thác dầu. Theo ông Zandi, có thể 20% số lao động đó, tức khoảng 5 triệu việc làm, sẽ bị ảnh hưởng. 52 triệu việc làm khác được đánh giá là đối mặt với "rủi ro vừa phải". Họ đang làm việc trong các lĩnh vực như bán lẻ, sản xuất, xây dựng và giáo dục. Khoảng 5 triệu người lao động có thể thất nghiệp hoặc thiếu việc làm. "Mọi người sẽ mua ít hơn. Thị trường chứng khoán sụp đổ và quét sạch tiền của mọi người", ông Zandi nói.

Cú sốc đối với nền kinh tế có thể nhanh chóng xảy ra đối với Mỹ. Theo Kevin Hassett, cựu chủ tịch Hội đồng Cố vấn kinh tế Nhà Trắng dưới thời Tổng thống Donald Trump, trong tuần tới, người Mỹ có thể mất tới 1 triệu việc làm.

Khó tìm việc làm mới

Bởi vì Mỹ hiện đang ở trong tình trạng đóng băng về việc tuyển dụng, nhiều người trong số những người mất việc sẽ gặp khó khăn trong việc tìm kiếm việc mới. Một cuộc khảo sát hàng tuần với 350 doanh nghiệp của Moody's Analytics cho thấy, hồi tháng 12-1019, có tới 41% doanh nghiệp đang tuyển dụng, nhưng theo khảo sát hôm 13-3, con số này giảm xuống còn 12%.

Cty giới thiệu việc làm Challenger, Grey và Christmas cũng chứng kiến việc giảm tuyển dụng của các doanh nghiệp. Andrew Challenger, Phó Chủ tịch Cty cho biết, chỉ có các Cty chăm sóc sức khỏe đang tìm kiếm nhân sự, còn hầu hết các Cty khác đã ngưng tuyển dụng. “Các nhà tuyển dụng ngừng tuyển dụng trong bối cảnh họ không thể chắc chắn việc kinh doanh của họ sẽ diễn ra như thế nào trong vài tháng tới. Chúng ta sẽ nhanh chóng nhìn thấy những tác động đó đối với người lao động", ông Challenger cho biết. Theo ông Zandi tình hình còn diễn biến tệ hơn. "Tuần trước, mọi người bàn về việc ngừng tuyển dụng. Tuần này sẽ là về việc sa thải lao động", ông Zandi nói. Tác động thực sự của dịch Covid-19 đến nền kinh tế có thể là tất cả các doanh nghiệp nhỏ sẽ không thể mở cửa trở lại sau khi dịch kết thúc.

Khó khăn của các doanh nghiệp nhỏ

Điều đặc biệt khó khăn đối với nhiều doanh nghiệp nhỏ là tình hình  đã thay đổi quá nhanh khiến họ không thể xoay xở. 2 năm trước, Dixon đã chi 90.000 USD để mở cửa hàng KC Cajun cùng với khoản vay ngân hàng mà anh phải thanh toán hàng tháng là 1.500 USD. "Khoản thanh toán đáo hạn vào ngày 15 hàng tháng. Chúng tôi hầu như không thể thanh toán trong tháng này. Chúng tôi không biết liệu chúng tôi có hoạt động thêm một tháng nữa hay không", Dixon nói.

Dixon không phải là người duy nhất lo lắng về việc làm thế nào để vượt qua cuộc khủng hoảng hiện nay. Tiffiny Baker, một nhà tạo mẫu tóc làm việc ở Missouri và Las Vegas, đang kinh doanh thuận lợi cho đến một tuần trước khi khách hàng liên tục hủy lịch hẹn làm tóc. Tiffiny nghĩ rằng, điều này là vì khách hàng của cô, chủ yếu là các nữ tiếp viên và vũ công ở Las Vegas, không còn tiền để chi tiêu. Tiffiny cảm thấy sợ hãi, và tự hỏi phải làm thế nào với tình hình hiện nay: “Chúng tôi không được nhận tiền cứu trợ. Nếu chúng tôi không làm việc, chúng tôi không thể sống. Tôi rất sợ".

AN BÌNH