Nguyễn Xuân Ra - Chuyện rượu, chuyện đời...
(Cadn.com.vn) – 95 tuổi với 25 đầu sách chuyên ngành về Bar-Bàn, pha chế Cocktail..., "Lão làng Bartender Việt Nam" Nguyễn Xuân Ra (hiện trú đường Ngô Gia Tự, Đà Nẵng) vẫn chưa chịu nghỉ ngơi. Đầu năm mới, ông tặng tôi cuốn sách vừa ấn hành: Vài nét về rượu Vang nhập khẩu (NXB Thông tin và Truyền thông, tháng 11-2014), và lại say sưa hào hứng tản mạn về những câu chuyện rượu, chuyện đời cùng những dự định sắp đến...
Mở đầu câu chuyện, ông Nguyễn Xuân Ra nhắc lại câu nói của đại văn hào Victor Hugo: "Thượng đế chỉ tạo ra nước, nhưng chính con người lại làm ra rượu Vang" và câu nói của thiên tài Leonardo da Vinci: "Rượu Vang là món quà của Thượng Đế" cùng những huyền thoại thú vị của cây nho và rượu Vang..., để khẳng định, vì những lẽ này mà phong cách của người uống rượu Vang khác hẳn người uống bia hoặc rượu mạnh. Theo ông Ra, từ năm 2002, ông biên soạn cuốn "Quy tắc phục vụ rượu Vang" để đáp ứng nhu cầu cho giới nhân viên phục vụ trong các nhà hàng, khách sạn có khách nước ngoài. Đến nay, qua hơn 10 năm, số lượng nhân viên phục vụ rượu Vang có nghiệp vụ tương đối, cũng như Vang ngoại nhập xuất hiện rất đa dạng trên thị trường và rượu Vang đối với người Việt Nam không còn quá xa lạ như trước. Vì vậy, ông tiếp tục viết quyển "Vài nét về rượu Vang nhập khẩu" để người tiêu dùng có điều kiện tìm hiểu về rượu Vang nhiều hơn. Đặc biệt, là ông muốn nêu lên lợi ích của rượu Vang đối với sức khỏe.
Bên cạnh những câu chuyện về rượu của ông Nguyễn Xuân Ra, còn là những câu chuyện đời đầy ly kỳ, thú vị, gắn liền cùng những thăng trầm thế sự. Ông cho biết, thuở nhỏ, gia đình khó khăn, nên cứ mỗi kỳ nghỉ hè, ông thường vào Sài Gòn nhờ người chú xin cho chân chạy bàn ở một nhà hàng người Pháp để kiếm thêm tiền lo sách vở. Chính từ môi trường này, ông đã làm quen với công việc pha chế cocktail, rồi hiểu biết về rượu Vang và khiêu vũ... Công việc này dần dần gắn bó với ông như một nỗi đam mê rồi trở thành cái nghiệp.
Ông Nguyễn Xuân Ra bên bộ sưu tập rượu Vang. |
Ông học hỏi, tìm hiểu nghề pha chế trong mọi hoàn cảnh, mọi lúc, mọi nơi, kể cả khi đến các nước như Mỹ, Pháp, Mexico, Canada... Khi kháng chiến chống Pháp nổ ra, từ 1945-1954, ông tham gia hoạt động cách mạng và trở thành cán bộ chính trị Chi đội Phan Đình Phùng, Trung đoàn 120, rồi làm Trưởng ban Tình báo mặt trận An Khê. Từ năm 1954-1975, ông làm chủ xưởng thuốc lá Hoa Mai ở Nha Trang, đồng thời là ký giả nhật báo Lẽ Sống; Chủ nhiệm kiêm chủ bút tờ nhật báo Độc Lập và làm chủ nhân nhà in Liên Phong (Quy Nhơn)... Sau ngày đất nước thống nhất, ông về làm Hiệu trưởng Trường Cơ khí Công Nhân 455 Cách Mạng Tháng Tám-TPHCM. Đến năm 1996, ông trở lại với nghề pha chế cocktail và thành chuyên gia trong lĩnh vực này, được mời giảng dạy ở nhiều trường ĐH, CĐ, nghiệp vụ du lịch, các khóa đào tạo nghề cocktail cho các khách sạn, resort, bar,... trong và ngoài nước.
Đến nay, xuyên suốt hai thế kỷ hoạt động, đã đến tuổi gần 100, ông Nguyễn Xuân Ra mong muốn sự nghiệp của mình được "để lại cho đời", cụ thể là thông qua sự tiếp nối của Đại học Đông Á (Đà Nẵng) tập giáo trình đào tạo nghiệp vụ Bartender ngắn hạn một tháng (là giáo trình khóa học dành cho đối tượng thanh niên chỉ học đến hết cấp 2, cấp 3 để giúp các em có việc làm ổn định); một số học cụ chuyên dùng để bổ sung cho phòng học nghiệp vụ Bartender và bản quyền tác giả của tất cả các tác phẩm do ông đã biên soạn và xuất bản lâu nay. Bên cạnh đó, ông cũng chuyển giao không điều kiện công thức sản xuất chủng loại rượu mùi (Liqueur) để thầy và trò Đại học Đông Á tiếp tục đồng hành về ý tưởng, góp phần làm phong phú và đa dạng văn hóa ẩm thực Việt Nam. Trong bức "di chúc" để lại cho trường ông viết: "Tôi cảm thấy vui mừng và hân hạnh được gởi gắm những gì quý giá tôi hiện có cho trường. Tôi tin tưởng và rất phấn khởi là đã chọn được mặt để gởi vàng".
Ông cho hay, năm 2015 ông sẽ viết một tác phẩm nữa, có lẽ là cuối cùng của đời ông, cũng về rượu Vang, có tựa đề "Lợi ích và văn hóa rượu Vang", phát hành ra thị trường nhằm lấy tiền góp phần giúp đỡ bệnh nhân nghèo miền Trung. Trong đó, ông sẽ tặng 500 cuốn cho Bệnh viện Ung thư Đà Nẵng.
Trần Trung Sáng