(Cadn.com.vn) - Sau gần 6 năm (2008-2014) triển khai, dự án thủy điện Sông Nam- Sông Bắc tại xã Hòa Bắc, H. Hòa Vang TP Đà Nẵng)  đã chính thức dừng. Vấn đề còn lại mà người dân vùng dự án quan tâm hiện nay là, bao giờ được giao lại đất từng bị thu hồi phục vụ cho dự án để sản xuất.

Dự án thủy điện (TĐ) Sông Nam - Sông Bắc được triển khai từ năm 2008,  khởi công năm 2010, do Cty CP TĐ Geruco Sông Côn (Cty CP TĐ Sông Côn) làm chủ đầu tư. Sau 6 năm triển khai, ngày 10-7-2014, trên cơ sở báo cáo của UBND TP Đà Nẵng về tác động môi trường của dự án TĐ này,  HĐND TP Đà Nẵng đã ban hành Nghị quyết số 65/2014/NQ-HĐND, trong đó thông qua việc thu hồi dự án TĐ Sông Nam- Sông Bắc. Ông Hồ Tăng Phúc, Bí thư  Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Hòa Bắc cho biết: Khi triển khai dự án, đã thu hồi 900 ha đất sản xuất, đất lâm nghiệp của người dân hai thôn Tà Lang, Giàn Bí. 2 thôn này có 230 hộ dân, trong đó 206 hộ là đồng bào dân tộc Cơ Tu, cả hai thôn chỉ có 1,5 ha ruộng lúa nước, còn lại đời sống người dân phụ thuộc vào nương rẫy, chăn nuôi và lên rừng tìm kiếm lâm sản để bán, đời sống người dân vô cùng khó khăn,  hiện còn 62 hộ nghèo.

Hàng năm, vào những dịp giáp hạt, người dân  phải nhận trợ cấp của Nhà nước, từ lương thực đến nhu yếu phẩm. Chính quyền địa phương và các ban ngành cũng đã triển khai một số mô hình phát triển kinh tế cho người dân, nhưng không đạt hiệu quả, việc phát triển kinh tế, xóa đói, giảm nghèo còn rất manh mún, mang tính tự phát. Vấn đề cấp bách nhất hiện nay  là phải làm sao giao đất, giao rừng lại cho người dân để có hướng phát triển sản xuất.

Sau 6 năm, Dự án thủy điện Sông Nam-Sông Bắc đã chính thức ngừng thi công, chỉ còn lại tại hiện trường 10 cây trụ điện.  Ảnh: H.T

Cũng chính từ thực trạng trên, ngày 22-10-2014, Văn phòng UBND TP Đà Nẵng có Công văn số 2947/VP-QLĐTh về việc “liên quan đến việc giao đất cho đồng bào dân tộc thiểu số H. Hòa Vang”, gửi Cty CP TĐ Sông Côn, trong đó có nêu: “...Ngày 30-3-2011, UBND TP Đà Nẵng đã ban hành Quyết định số 2478/QĐ-UBND về việc thu hồi đất, giao Cty CP TĐ Sông Côn  sử dụng để đầu tư xây dựng tuyến đường, tuyến điện phục vụ thi công dự án TĐ Sông Nam- Sông Bắc... Ngày 10-7-2014, HĐND TP Đà Nẵng đã ban hành Nghị quyết... trong đó thông qua việc thu hồi dự án TĐ Sông Nam- Sông Bắc.

Trong thời gian chờ đợi cơ quan chức năng của thành phố hoàn tất các thủ tục thu hồi dự án và thu hồi quyết định thu hồi đất, giao đất của dự án, đồng thời tạo điều kiện cho người dân có đất sản xuất, không để lãng phí đất đai, đề nghị Cty CP TĐ Sông Côn cho phép các hộ dân đồng bào dân tộc thiểu số tạm sử dụng đất để trồng cây ngắn ngày trên lâm phận đất đã thu hồi giao cho Cty CP TĐ Sông Côn...”. Tiếp đó, ngày 23-10-2014, UBND TP Đà Nẵng có Công văn số 9575/UBND-QLĐTh, về việc “liên quan đến việc giao đất cho đồng bào dân tộc thiểu số tại H. Hòa Vang”, thông báo ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo UBND TP về phần diện tích đất rừng thuộc dự án TĐ  Sông Nam- Sông Bắc (khoảng 113 ha, thuộc tiểu khu 24): Giao văn phòng UBND TP dự thảo văn bản gửi Cty CP TĐ Sông Côn  đề nghị thống nhất cho người dân tạm thời sử dụng đất trồng cây hàng năm tại khu vực dự án;  Giao UBND H. Hòa Vang đề xuất giao đất cho đồng bào dân tộc thiểu số đối với đất rừng sản xuất theo đúng quy định...”.

Ngày 30-10-2014, UBND H. Hòa Vang có Công văn số 1570/UBND-NN,  với nội dung: “Giao cho UBND xã Hòa Bắc khẩn trương khảo sát nhu cầu sử dụng đất của người dân đồng bào dân tộc thiểu số Tà Lang- Giàn Bí... để lập phương án giao đất, giao rừng cho các hộ có điều kiện phát triển sản xuất...; đề nghị Phòng NN-PTNT huyện phối hợp với Sở NN-PTNT TP để xây dựng phương án giao đất, giao rừng theo quy định...”.

Ông Hồ Tăng Phúc cho biết, hiện nay UBND xã Hòa Bắc đang tích cực triển khai các nội dung các công văn nêu trên.  Tuy nhiên, nhiều vấn đề mà người dân thôn Tà Lang- Giàn  Bí thắc mắc vẫn chưa được giải quyết dứt điểm. Có mặt tại hai thôn này vào ngày 26-11-2014, những hộ dân bị thu hồi đất giao cho dự án TĐ trước đây đều cho rằng, hiện nay thành phố đề nghị Cty CP TĐ Sông Côn cho phép bà con được trồng cây ngắn ngày trên đất đã thu hồi, nhưng cũng không biết trồng cây gì cho có hiệu quả, vì đất đai bỏ hoang hóa lâu ngày đã trở nên rậm rạp, chỉ riêng việc phát đốt, dọn cây cỏ cũng phải mất vài ba tháng, mà cũng phải đến mùa nắng mới  triển khai được.

Hơn nữa, thành phố cũng không quy định cụ thể, cho phép người dân trồng cây trong thời gian nào, thời điểm nào bắt đầu, thời điểm nào kết thúc. Hiện nay ranh giới đất đai cũng không phân định được rõ đâu là phần đất hộ này với hộ dân kia... Ông Bùi Văn Siêng, Đảng viên chi bộ thôn Giàn Bí cho rằng, trước đây gia đình ông có 5 ha đất sản xuất, đất trồng rừng, đã thu hồi giao cho dự án TĐ,  6 năm qua không còn đất sản xuất, gia đình gặp rất nhiều khó khăn. Cả thôn Giàn  Bí có hơn 10 hộ dân bị thu hồi đất trên tổng diện tích hơn 70 ha  cũng lâm vào tình trạng tương tự .

Theo bà con cả hai thôn Tà Lang, Giàn Bí, chủ trương của UBND TP tạo điều kiện cho người dân có đất sản xuất tạm thời là đúng đắn, nhưng trên thực tế người dân không thể thực hiện được.  Đề nghị chính quyền thành phố cùng ngành chức năng cần sớm đẩy nhanh công tác thu hồi đất đối với dự án TĐ Sông Nam-Sông Bắc,  sớm giao đất, giao rừng cho người dân phát triển sản xuất trong thời gian tới.

Hồng Thanh