Theo báo cáo của Sở Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) tỉnh Hà Tĩnh cho biết, quá trình kiểm tra, rà soát các mỏ khai thác khoáng sản trên địa bàn, trong năm 2022
Cụ thể, trong 15 mỏ khai thác công suất dưới 15%, sản lượng khai thác vượt công suất có giá trị dưới 700 triệu đồng có 9 mỏ; từ 700 triệu đồng đến dưới 1 tỷ đồng 1 mỏ và 5 mỏ từ 1 tỷ đồng trở lên. Trong 8 mỏ khai thác vượt công suất từ 15% trở lên, sản lượng khai thác vượt công suất có giá trị dưới 700 triệu đồng có 3 mỏ, gồm: Mỏ đất xã Xuân Liên của Công ty Cổ phần Xây dựng Thương mại Dịch vụ Thái Ngọc, vượt 17% (năm 2023); Mỏ đất xã Bắc Sơn của Công ty Cổ phần Cơ giới 5-3, vượt 19% (năm 2022) và mỏ đất Bắc Sơn 2 của Công ty TNHH Hoàng Tuấn Khanh vượt 17% (năm 2022). Sản lượng khai thác vượt công suất có giá trị từ trên 1 tỷ có 6 mỏ, gồm: Mỏ đất Bắc Sơn 2 của Công ty TNHH Hoàng Tuấn Khanh vượt 79% (năm 2023); Mỏ đất đồi Lâm Sơn của Công ty Cổ phần Vận tải và Xây dựng 2-9 vượt 63% (năm 2022); Mỏ đất xã Đức Bồng của Công ty Cổ phần Khai thác Khoáng sản Vịnh Thắng vượt 23% (năm 2023); Mỏ đất phường Hưng Trí của Công ty CP Xây dựng- Thương mại tổng hợp Hòa Bình vượt 104% (năm 2022); Mỏ đất Nam Điền của Công ty TNHH Đầu tư An Phúc Lộc vượt 122% (năm 2023) và mỏ đất phường Kỳ Trinh của Công ty TNHH Thương mại và Dịch vụ vật liệu xây dựng Hồng Hà vượt 68% (năm 2022).

Trong số có 23 mỏ vượt công suất khai thác năm 2022 và 2023, có 4 mỏ cả 2 năm liên tục đều khai thác vượt công suất cho phép, gồm: Mỏ đất phường Kỳ Trinh của Công ty Công ty TNHH Thương mại và Dịch vụ vật liệu xây dựng Hồng Hà; Mỏ đất xã Xuân Liên của Công ty Cổ phần Xây dựng Thương mại Dịch vụ Thái Ngọc; Mỏ đất phường Hưng Trí của Công ty Cổ phần Xây dựng- Thương mại tổng hợp Hòa Bình; và mỏ đất Mỏ đất Bắc Sơn 2 của Công ty TNHH Hoàng Tuấn Khanh.

Cũng theo Sở TN- MT, đối chiếu theo quy định tại khoản 4 Điều 41, Nghị định số 36/2020/NĐ-CP; sửa đổi bổ sung tại Nghị định số 04/2020/NĐ-CP thì đối với 8 mỏ khai thác vượt công suất 15% trở lên, thuộc đối tượng phải xử phạt vi phạm hành chính. Trong đó, mỏ đất đồi Lâm Sơn (xã Lưu Vĩnh Sơn, huyện Thạch Hà của Công ty Cổ phần Vận tải và Xây dựng 2/9) năm 2022 khai thác vượt công suất 63% vi phạm quy định tại điểm b khoản 4 Điều 41; mỏ đất san lấp Bắc Sơn 2 (xã Lưu Vĩnh Sơn, huyện Thạch Hà của Công ty TNHH Hoàng Tuấn Khanh) năm 2022 và 2023 khai thác vượt công suất lần lượt là 17%; 79% vi phạm quy định tại điểm b khoản 2, điểm b khoản 4 Điều 41 Nghị định số 36/2020 NĐ-CP, sửa đổi bổ sung tại Nghị định số 04/2022/NĐ-CP. Đối với mỏ đất phường Hưng Trí (thị xã Kỳ Anh của Công ty Công ty Xây dựng- Thương mại tổng hợp Hòa Bình) khai thác ngoài diện tích khoảng 16.897m2, giá trị sản lượng ước tính trên 6 tỷ đồng.

Trên cơ sở kiểm tra và rà soát, Sở TN-MT đã lập hồ sơ trình Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh xử phạt vi phạm hành chính đối với 3 mỏ: mỏ đất đồi Lâm Sơn của Công ty Cổ phần Vận tải và Xây dựng 2-9; mỏ đất san lấp Bắc Sơn 2 của Công ty TNHH Hoàng Tuấn Khanh và mỏ đất phường Hưng Trí của Công ty Cổ phần Xây dựng- Thương mại tổng hợp Hòa Bình. Ngày 24- 7 vừa qua, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã ban hành Quyết định số 1822 /QĐ-XPVPHC, xử phạt hành chính đối với Công ty Cổ phần Vận tải và Xây dựng 2-9, vì đã có hành vi khai thác đất vượt công suất 63% theo quy định tại giấy phép khai thác khoáng sản của mỏ đất khu vực đồi Lâm Sơn với số tiền 300 triệu đồng. Hiện 5 mỏ còn lại (vượt công suất trên 15%) đang được Sở TN-MT thu thập, xử lý hồ sơ theo quy định để trình cấp thẩm quyền xem xét, xử lý.

Việc hàng loạt doanh nghiệp khai thác khoáng sản vượt công suất để lại rất nhiều hệ lụy trong công tác bảo vệ môi trường, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống dân sinh. Tuy nhiên, vì lợi nhuận, nhiều doanh nghiệp khai thác khoáng sản vẫn bất chấp quy định để cố tình vi phạm. Thực tế này, đòi hỏi cơ quan chức năng tỉnh Hà Tĩnh cần tăng cường công tác quản lý Nhà nước đối với hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn, góp phần khai thác có hiệu quả nguồn tài nguyên; đồng thời nhằm hạn chế và giảm nguy cơ gây sự cố môi trường khi hệ thống công trình bảo vệ môi trường vượt quá ngưỡng chịu tải, xử lý theo thiết kế.

X.SƠN