Giám sát của Thường trực Hội đồng nhân dân TP Đà Nẵng về hoạt động của các BQL dự án và tiến độ các công trình trọng điểm đã chỉ ra hàng loạt hạn chế, tồn tại. Trong đó, nhiều dự án chậm trễ, liên tiếp điều chỉnh tăng vốn, không phát huy hiệu quả đầu tư.

Hầu hết dự án trọng điểm đều chậm Theo đánh giá của Thường trực HĐND TP hầu hết các dự án động lực, trọng điểm trên địa bàn Đà Nẵng đều chậm trễ, kéo dài nhiều năm. Giai đoạn 2016-2020, TP có 76 dự án mang tính động lực, trọng điểm cần tập trung triển khai, tuy nhiên đến nay mới có 7 dự án và 1 dự án thành phần hoàn thành. Việc kéo dài thời gian thi công làm tăng kinh phí, không phát huy hiệu quả đầu tư.

 

Tuyến đường trục I Tây Bắc đoạn từ Hồ Tùng Mậu đến quốc lộ 1A đã tăng vốn từ 273 tỷ đồng lên 376 tỷ đồng. Đường vành đai phía Tây điều chỉnh vốn lần đầu từ hơn 85 tỷ đồng lên hơn 244 tỷ đồng (tăng hơn 158 tỷ đồng), sau đó tiếp tục điều chỉnh lần 2 lên 359 tỷ đồng (tăng hơn 114 tỷ). Đặc biệt đường vành đai phía Tây 2 dự kiến ban đầu chỉ 87 tỷ đồng nhưng đang tăng lên 1800 tỷ đồng. Sở dĩ các dự án đội vốn khủng được xác định do việc xác định khái toán kinh phí đền bù, tái định cư bước lập chủ trương đầu tư dự án còn sơ sài, chưa chặt chẽ, chưa sử dụng các cơ sở dữ liệu về đất đai, dân cư, đo đạc.

Ban QLDA chỉ mới phối hợp bằng văn bản hành chính đến quận huyện, chưa thực hiện kiểm tra hiện trường và tham chiếu các dữ liệu có liên quan dẫn đến khái toán kinh phí đền bù thiếu chính xác, không sát với thực tế, phát sinh tăng nhiều lần trong quá trình thực hiện dự án, phải điều chỉnh tổng mức đầu tư. Thậm chí, nhiều dự án không lập kế hoạch GMBP và tái định cư tổng thể cho toàn dự án làm cơ sở kiểm soát trong quá trình thực hiện, dẫn đến tình trạng kinh phí đền bù, tái định cư tăng nhiều, không kiểm soát được.

Qua giám sát, nhiều dự án chậm trễ triển khai do lấy ý kiến về nhiệm vụ qui hoạch và đồ án qui hoạch trùng lặp, tốn thời gian không cần thiết. Chất lượng tư vấn chưa cao dẫn đến qui hoạch điều chỉnh nhiều lần, mỗi lần điều chỉnh qua nhiều bước, mất nhiều thời gian. Điển hình như các dự án đường DH2, Hòa Phú-Hòa Ninh; cụm công nghiệp Hòa Khánh Nam, Hòa Hiệp Bắc; ký túc xá sinh viên…Chưa kể, việc triển khai qui hoạch, cắm mốc theo đồ án chậm trễ, quản lý lỏng lẻo dẫn tới tình trạng xây dựng trái phép. Giám sát của Thường trực HĐND cũng chỉ ra chất lượng hồ sơ tư vấn thiết kế chưa cao, năng lực các đơn vị thẩm tra còn hạn chế, trong khi Ban QLDA lại kiểm soát sơ sài, chưa nghiêm túc trước khi trình. Nhiều dự án như đường vành đai phía Tây, đường DH2, DT 601 Ban QLDA không chủ động đề xuất các hạng mục liên quan tới tái định cư dẫn tới khi triển khai ảnh hưởng đến công tác giải tỏa đền bù. Cá biệt các dự án có tình trạng đầu tư dàn trải, chỉ bố trí lượng vốn nhỏ để chuẩn bị đầu tư mà không đưa ra kế hoạch thực hiện cụ thể, khả thi.

Theo kết quả giám sát của Thường trực HĐND TP, việc đấu thầu triển khai các dự án còn nhiều tồn tại, bất cập. Một số công trình đánh giá lựa chọn nhà thầu chưa đảm bảo năng lực thực sự, dẫn đến chậm trễ trong thi công hoặc phải điều chuyển khối lượng sang đơn vị khác như đường Vành đai phía Tây (nhà thầu Cienco 1), đường ĐH 2 (nhà thầu Công ty CP xây dựng dịch vụ và thương mại 68), nút giao thông phía Tây cầu Trần Thị Lý (nhà thầu Cienco 4). Thậm chí việc tổ chức đánh giá, lựa chọn nhà thầu còn xảy ra tình trạng khiếu kiện, hủy thầu. Chẳng hạn như kiến nghị của nhà thầu liên quan đến dự án Trạm xử lý nước thải Hòa Xuân giai đoạn 3 được chủ đầu tư tiếp thu sửa đổi hồ sơ mời thầu; kiến nghị đối với dự án Nhà máy nước Hòa Liên đã được chủ đầu tư tiếp thu hủy thầu và đấu thầu lại theo quy đinh. Chưa kể, một số nhà thầu bỏ giá quá thấp, sau khi trúng thầu thì không đủ năng lực tài chính để thi công, làm chậm trễ tiến độ.

Giám sát của Thường trực HĐND TP cũng chỉ ra việc giao dự án cho các Ban QLDA còn chồng chéo, chưa đồng đều, đôi khi chưa đúng chuyên ngành, dẫn đến tình trạng có Ban bị quá tải, có Ban lại không có nhiều việc làm. Điều này vừa khiến một số ban không cân đối với năng lực của đơn vị vừa không phát huy được hết năng suất lao động của đội ngũ người lao động. Cụ thể 3 đơn vị quản lý vốn dự án tương đối lớn với khối lượng công việc nhiều như Ban QLDA đầu tư xây dựng các công trình dân dụng và công nghiệp (năm 2021 giao 13 dự án, hơn 1474 tỷ đồng), Ban QLDA đầu tư xây dựng Hạ tầng và phát triển đô thị (25 dự án, 1359 tỷ đồng), Ban QLDA đầu tư xây dựng các công trình giao thông (24 dự án, hơn 1682 tỷ). Trong khi đó, Ban QLDA đầu tư xây dựng các công trình NN&PTNT (hơn 413 tỷ) và Ban QLDA KCNC & các KCN (hơn 257 tỷ) chỉ được phân bổ vốn rất ít.

HẢI QUỲNH