Năm 2009 Công ty Cáp điện Việt Á ký hợp đồng thuê 100.717 m2 (trong đó có khoảng hơn 60.000 m2 là diện tích nhà xưởng và khoảng 40.000 m2 là diện tích đất trống chưa triển khai) tại lô K, đường số 6, KCN Liên Chiểu (TP Đà Nẵng) để thực hiện dự án đầu tư nhà máy sản xuất các loại dây điện và cáp điện tiêu thụ trong nước và xuất khẩu. Tuy vậy, Cty Việt Á đã không triển khai bất kỳ dự án sản xuất nào trên lô đất thuê trong thời gian dài, sử dụng đất sai mục đích khi cho các doanh nghiệp khác vào thuê trái phép khiến cho BQL KCN gặp khó khăn trong vấn đề quản lý đất đai, ảnh hưởng tới phòng cháy chữa cháy, vệ sinh môi trường, phòng chống dịch bệnh. Do đó, TP đã có văn bản chỉ đạo, trước mắt cho phép Cty SDN (chủ đầu tư hạ tầng KCN) thu hồi 40.000 m2 đất trống tại lô đất thuê của Cty Việt Á.

Đại diện Cty SDN cho biết, năm 2015 đã khởi kiện Cty Việt Á ra Trung tâm Trọng tài quốc tế và đã có phán quyết cuối cùng, Cty Việt Á nợ tiền thuê lại đất trả hàng năm, tiền phí hạ tầng, tiền lãi phạt do chậm thanh toán, tiền phí trọng tài là 4.160.740.401 đồng. Thời điểm đó, BQL KCN và Chế xuất Đà Nẵng cũng ra thông báo về việc thu hồi dự án nhà máy sản xuất các loại dây diện, cáp điện của Cty Việt Á. Hiện tại toàn bộ tài sản nằm trên đất của Cty Việt Á đang được thế chấp tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam - chi nhánh Hải Vân (BIDV Hải Vân). Trong đó có một phần tài sản (tường rào bao quanh) nằm trên diện tích đất trống 40.000 m² mà Cty SDN được phép thu hồi. Ngân hàng BIDV đã khởi kiện Cty Việt Á ra toà và cũng đang được thi hành án thực hiện để yêu cầu Cty Việt Á phải thanh toán đầy đủ khoản nợ cho BIDV. Đại diện Cty SDN đề nghị các cơ quan có thẩm quyền hỗ trợ để có thể xử lý thu hồi diện tích đất trống 40.000 m² đồng thời xử lý dứt điểm việc chấm dứt dự án của Cty Việt Á tại lô đất thuê, xử lý dứt điểm việc cho thuê trái phép đang diễn ra tại lô đất này.

Tại KCN Hòa Khánh mở rộng, Cty Ecico cũng thuê lại đất để thực hiện dự án đầu tư gia công sản xuất các sản phẩm ống thép. Tuy nhiên, Ecico không đầu tư nhà máy sản xuất mà cho các doanh nghiệp khác vào thuê trái phép nhà xưởng, kho bãi. Sau khi bị thu hồi dự án Gia công sản xuất sản phẩm ống thép, Erico tiếp tục bị Sở Kế hoạch và Đầu tư Đà Nẵng thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, không còn hoạt động tại địa chỉ đăng ký với cơ quan thuế. Vì vậy, Cty Ecico không còn là doanh nghiệp có tư cách hoạt động theo quy định của pháp luật, mọi giao dịch và cho thuê tại lô đất trong KCN giữa Ecico với các đối tác là hoàn toàn vi phạm pháp luật và có hành vi lừa đảo.

Việc cho nhiều đơn vị thuê trái phép của Cty Ecico gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường, gây mất trật tự, thiếu an toàn trong công tác PCCC, ảnh hưởng xấu đến các doanh nghiệp hoạt động hợp pháp lân cận. Năm 2019, Ecico cũng bị yêu cầu dừng xây dựng nhà xưởng trái phép tại lô đất, Q.Liên Chiểu cũng có quyết định xử phạt hành vi xây dựng nhà xưởng trái phép này. Gần nhất, cuối tháng 4-2022, Phòng Cảnh sát PCCC và CHCN Công an TP Đà Nẵng đã ra quyết định tạm đình chỉ hoạt động đối với nhà xưởng, kho và khu vực sản xuất có mái che của Cty Ecico nhưng đến nay nhà xưởng xây dựng trái phép này vẫn chưa được tháo dỡ hoàn trả mặt bằng, vẫn tiếp tục để các đơn vị thuê trái phép hoạt động. Hiện tại SDN đã đề nghị Cục thi hành án Dân sự Đà Nẵng có biện pháp cưỡng chế, phát mãi tài sản hiện có của Cty Ecico hoặc các tài sản hiện hữu khác của Ecico để có thể thu hồi số nợ theo phán quyết và thu hồi lô đất trên. SDN cũng đề nghị các cơ quan có thẩm quyền xử lý dứt điểm việc cho thuê trái phép đang diễn ra của Cty Ecico tại lô đất thuê.

Một trường hợp khác là Cty Cổ phần xi măng Vicem Hải Vân cũng thuê đất tại lô G, đường số 3, KCN Liên Chiểu để thực hiện dự án đầu tư xây dựng Nhà máy sản xuất gạch không nung siêu nhẹ với diện tích 12.108 m2, thời hạn dự án đi vào hoạt động không được quá 1 năm kể từ ngày ký hợp đồng thuê lại đất. Tuy nhiên, Cty Xi Măng Vicem Hải Vân đã không tiến hành làm thủ tục xin cấp Giấy chứng nhận đầu tư và không đưa đất vào sử dụng theo đúng quy định, không thực hiện xây dựng triển khai dự án trên lô đất thuê.

HẢI QUỲNH