Đầu năm 1965, đế quốc Mỹ ồ ạt đổ bộ vào miền Nam chiếm đóng, đầu tiên chúng đổ quân xuống xây dựng 2 căn cứ quân sự ở miền Nam là Đà Nẵng và Chu Lai. Là người trực tiếp lãnh đạo cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước ở Khu 5, đồng chí Võ Chí Công cùng lãnh đạo khu đã chỉ đạo thành công các trận đánh đầu tiên khi quân Mỹ đổ bộ vào miền Nam. Trong đó, trận Núi Thành bên ta chỉ dùng một đại đội địa phương để tấn công tiêu diệt gọn một đại đội chính quy hiện đại của Mỹ, góp phần trả lời câu hỏi Việt Nam hoàn toàn có thể đánh thắng quân xâm lược Mỹ.

Và cũng đâu chỉ có Núi Thành hay Vạn Tường mà vào thời điểm ấy Quảng Đà, Quảng Nam, Quảng Ngãi dấy lên cuộc đấu tranh chống Mỹ xâm lược, trực tiếp chiến đấu với quân đội viễn chinh Mỹ. Tiêu biểu là phong trào nhân dân du kích, xây nên vành đai diệt Mỹ ở Nam Tam Kỳ và bắc Bình Sơn bao vây căn cứ Chu Lai, vành đai diệt Mỹ ở Hòa Vang bao vây căn cứ liên hiệp Đà Nẵng. Giữa lúc đó Bộ Chính trị mời đồng chí Võ Chí Công- Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Khu ủy khu 5, Chính ủy Quân khu 5 ra Hà Nội để phản ánh tình hình.

Khoảng giữa tháng 8 năm Bính Ngọ 1966, đồng chí Võ Chí Công đến Hà Nội, nghỉ tại Hồ Tây. Ông Phan Đấu cho hay, bất ngờ Văn phòng T.Ư Đảng báo qua điện thoại: Sáng nay Bác Hồ hẹn gặp anh Năm Công. Ông Phan Đấu vội vã sang phòng đồng chí Võ Chí Công báo tin. Đồng chí Võ Chí Công cũng hơi bất ngờ hỏi lại: Lúc nào? Rồi bảo, chú Đấu chuẩn bị đi cùng với tôi. "Khoảng 10 giờ kém chúng tôi lên xe. Đồng chí Võ Chí Công bảo cháu Luyện đi cùng. Cháu Luyện tức Đoàn Văn Luyện, 14 tuổi dùng sỹ diệt Mỹ trên vành đai Chu Lai, được ra miền Bắc học tập, đi cùng đoàn với đồng chí Võ Chí Công".

Đến Phủ Chủ tịch, bảo vệ đón và truyền đạt ý kiến của Văn phòng T.Ư Đảng: Hôm nay Bộ Chính trị đang họp phòng cạnh đây, các đồng chí tạm nghỉ trên ghế đá chờ Bác. Khoảng 10 phút Bác từ phòng họp đi ra. Thấy Bác ra, đồng chí Võ Chí Công và ông Phan Đấu rời ghế đá. Bác đến bắt tay đồng chí Võ Chí Công và hỏi. Chú Năm có khỏe không? Thưa, cháu khỏe. Bác chỉ tôi và nắm tay. Đồng chí Võ Chí Công nói: Đây là đồng chí Phan Đấu, thư ký làm việc với tôi và đó là cháu Luyện dũng sỹ diệt Mỹ. Bác đến âu yếm xoa đầu cháu Luyện. Bác nhìn kỹ chúng tôi và hỏi tiếp: Đau ốm thế nào nước da vàng vọt, môi tím đen. Đồng chí Võ Chí Công thưa: Cháu bị sốt rét, đau đại tràng, đồng chí Đấu cũng vậy. Bác nói, các chú phải cố gắng làm việc kết hợp chữa bệnh cho tốt.

Cả đồng chí Võ Chí Công và ông Phan Đấu đều nghẹn ngào xúc động và tràn ngập niềm vui trước sự quan tâm thăm hỏi của Bác. Bác trò chuyện cạnh chiếc ghế đá trong Phủ Chủ tịch, rồi các anh trong Bộ Chính trị cũng nghỉ phiên họp sáng đi về chúng tôi. Trước tiên là đồng chí Lê Duẩn rồi đến Trường Chinh, Phạm Hùng, Nguyễn Duy Trinh, Lê Đức Thọ, Lê Văn Lương…Các anh đến bắt tay chào hỏi anh Năm rồi đi.

Riêng anh ba Duẩn thì ở lại nói: Anh Năm Công hôm nay là khách của Bác. Văn phòng sẽ có lịch làm việc với anh Năm Công. Anh Phạm Văn Đồng (tên gọi thân mật lúc đó là anh Tô) rời phòng họp sau cùng hướng về phía Bác Hồ và chúng tôi đang đứng. Anh Tô bắt tay đồng chí Võ Chí Công thì Bác nói: Hôm nay tôi có ba khách, chú Tô chung với tôi mời quý khách. Anh Tô gật đầu thưa lại Bác. Dạ được. Bác nhìn đồng chí Võ Chí Công rồi nói: Tất cả chúng ta về nhà Bác. Trong câu chuyện thân mật với Bác Hồ trong bữa cơm, ông Phan Đấu nhớ mãi chi tiết Bác hỏi và những câu trả lời của đồng chí Võ Chí Công: Thế các chú có biết Quảng Nam là nơi "Ngũ phụng tề phi". Thưa bác, dạ có biết. -Các chú hiểu sao Quảng Nam hay cãi. Thưa Bác, dân Quảng Nam thường hay nói, hay cãi nghĩa là chống lại chế độ phong kiến, không cam chịu áp bức, hay cãi cũng là hay tranh luận. Bác vừa cười vừa nói: Chú cũng đang cãi đó.

Bác cháu cười vui vẻ, thân mật như cha con trong nhà. Tranh thủ lúc ăn và lúc đồng chí Võ Chí Công thưa chuyện với Bác. Tôi ngắm thật kỹ nghe Bác nói thật rõ có lúc quên cả ăn (lời ông Đấu).

Đặc biệt Bác tỏ ra rất hài lòng khi đồng chí Võ Chí Công báo cáo những nét quan trọng của tình hình chiến trường Khu 5, khi được biết ta làm chủ vùng rừng núi như hồi kháng chiến 9 năm nhưng chất lượng căn cứ khác trước rất nhiều, trình độ nhân dân cao hơn, ý thức được việc xây dựng căn cứ là của mình. Được như vậy là do cán bộ ta đã bám trong dân ăn ở hoạt động, nhân dân rất tin tưởng cách mạng. Bác ngợi khen tinh thần chủ động đánh và thắng Mỹ mà tiêu biểu là trận Núi Thành. Bác nhắc đồng chí Võ Chí Công về tinh thần tướng quân tại ngoại và câu chuyện trước đó 20 năm, trong cách mạng tháng 8-1945 ở Quảng Nam. "Do nhạy bén chớp thời cơ nên Quảng Nam trở thành một trong số ít tỉnh, thành khởi nghĩa giành chính quyền thắng lợi sớm nhất trong toàn quốc, khi chưa có lệnh của Trung ương", ông Phan Đấu bình luận.

Võ Văn Trường