Báo Công An Đà Nẵng

Những sắc màu lộng lẫy ở cùng tận làng quê

Thứ bảy, 02/07/2022 14:54
Tác giả cùng họa sĩ Trần Thế Vĩnh bên cạnh các tác phẩm mới của anh.

Từ năm 2006 đến năm 2009, Trần Thế Vĩnh vẽ theo thể loại siêu thực với triển lãm cá nhân đầu tiên "Mộng du" vào năm 2009 tại Huế. Sau đó anh chuyển sang trừu tượng, rồi có triển lãm "Không đề" ở gallery Tự Do, TP Hồ Chí Minh, năm 2012. Từ năm 2013, Vĩnh tiếp tục loạt tranh tự họa và có triển lãm "Bắt đầu từ đâu" tại À Gallery năm 2016. Năm 2020, Trần Thế Vĩnh càng được nhiều người biết qua lần ra mắt cuốn sách mỹ thuật và triển lãm "Vọng" tại Mai House Saigon Hotel, TP Hồ Chí Minh, với 51 tranh chân dung văn nghệ sĩ nổi tiếng.

Trong những năm gần đây, Trần Thế Vĩnh là một họa sĩ trẻ được nhiều người biết qua lần ra mắt cuốn sách mỹ thuật và triển lãm "Vọng" tại Mai House Saigon Hotel, TP Hồ Chí Minh (vào tháng 10-2020) với 51 tranh chân dung văn nghệ sĩ danh tiếng như Tuệ Sỹ, Bùi Giáng, Phạm Công Thiện, Văn Cao, Trịnh Công Sơn, Ngô Thụy Miên, Vũ Thành An, Từ Công Phụng, Trầm Tử Thiêng, Nguyễn Ánh 9… Và giờ đây, Vĩnh đang trở lại quê nhà, nỗ lực dồn sức chuẩn bị cho dự án một cuộc triển lãm sắp tới.

Nhóm anh em văn nghệ Đà Nẵng ghé đến thăm Trần Thế Vĩnh dịp này, ngoài tôi còn có nhà thơ Nguyễn Ngọc Hạnh và nhà thơ Nguyễn Nho Khiêm. Riêng tôi, lần đầu ngồi trực diện với Vĩnh, chợt nhận ra trước đó, đây là một gương mặt họa sĩ trẻ ấn tượng đã có thời gian hoạt động nghệ thuật tại Đà Nẵng. Hồi ấy, có lần ở một buổi sinh hoạt liên hoan văn nghệ của Hội mỹ thuật Đà Nẵng, tôi đã nhìn thấy Vĩnh xuất hiện với mớ tóc rối bù xù, xoăn tít, giống hệt một thành viên của các ban nhạc trẻ cuồng nhiệt thời Boney M, Abba, Modern Talking... (có lẽ bức chân dung tự họa của Vĩnh in ở bìa sách Vọng là chân dung của anh ở giai đoạn này). Nhắc lại đôi điều về bộ tranh chân dung văn nghệ sĩ "Vọng" của mình, Trần Thế Vĩnh cho biết, anh đã vẽ bộ tranh này trong vòng 2 năm, 2018 và 2019, mà nhân duyên là do sự cố về gia đình, sự mất mát của Ba và Mẹ trong thời gian kề nhau. Từ đó, nỗi buồn đã dắt dẫn anh đến với văn chương và âm nhạc sau một thời gian nằm nhà đọc sách, chiêm nghiệm rồi vẽ chân dung các vị tiền bối văn nghệ. Cũng cần nói thêm, ngoài bộ chân dung "Vọng", cùng thời gian đó, Vĩnh có vẽ một vài chân dung văn nghệ sĩ ở Đà Nẵng, trong đó, có người anh chưa từng gặp mặt như nhà thơ Nguyễn Ngọc Hạnh đang cùng nhóm chúng tôi ngồi đối ẩm với Vĩnh lúc này.

Giới thiệu về loạt tranh đang tập trung sáng tác trong thời gian này, họa sĩ Trần Thế Vĩnh cho biết, đây là bộ tranh anh đã ấp ủ ý tưởng nhiều năm, hiện mới đi được một phần nhỏ chặng đường.

Bìa sách bộ tranh "Vọng" của Trần Thế Vĩnh.

Giữa một miền quê hoang dã, khô khan, sự xuất hiện một xưởng vẽ khá rộng rãi, ngăn nắp như xưởng vẽ của Trần Thế Vĩnh là điều khá kỳ lạ. Nhưng càng kỳ lạ hơn, là những bức tranh sơn dầu tại đây đa phần có kích cỡ lớn (từ hơn 1m trở lên), xếp dày dọc lối đi hai bờ tường, kể cả tầng trệt và tầng hai. Những bức tranh sắc màu lộng lẫy, phóng túng, tuy chưa thực hoàn chỉnh, nhưng chừng đem đến người xem cảm nhận về một thế giơí riêng biệt nào đó của tác giả. Đôi khi đó là những cảm xúc đến từ những vệt màu chảy tràn, lênh láng đầy ngẫu hứng. Đôi khi đó là lời kể lể buồn vui từ những bôi xóa dở dang, những rạch nát, những vỡ vụn… Và đôi khi, tác phẩm dẫn dắt chúng ta lạc bước vào một lớp sương mù của những quên lãng, còn ngủ vùi trong ký ức ...

Vĩnh chưa tiết lộ chính thức về chủ đề bộ tranh mới anh đang thực hiện. Tuy nhiên, anh cho biết, mình là người có hệ tư tưởng liên kết nhau qua từng series tranh. Bởi theo anh, con người luôn biến đổi, vạn vật vô thường. Tư tưởng của con người ngày mai có thể khác ngày hôm nay, và có thể được chắp nối và hoàn thiện dựa trên tư tưởng cũ. Tác phẩm của Vĩnh cũng men theo hệ tư tưởng bổ sung và hoàn thiện theo thời gian đó. Anh không thích lặp lại con người mình. Anh yêu thích tự do, vượt thoát mọi ranh giới và vượt thoát cả chính bản thân mình.

Một chi tiết khác đáng ngạc nhiên, là chừng như Vĩnh sống và làm việc tại xưởng vẽ cô độc một mình. Anh chỉ tóm tắt, sau khi ba mẹ qua đời, gia đình dành cho anh nơi này để làm xưởng vẽ. Ngày nào anh cũng vẽ, và thường vẽ vào buổi chiều đến đêm khuya. Vẽ cần sự tĩnh lặng bên trong lẫn bên ngoài và cùng với đó là sự nhập tâm. Khi vẽ, anh muốn quên đi mọi ngôn ngữ, mọi thứ đã đọc, đã nghiên cứu để tập trung vào ngôn ngữ của chính mình. Không áp đặt. Vẽ trong vô thức. Vĩnh cho rằng, chính lúc này là khoảnh khắc diệu kỳ tạo nên trạng thái thăng hoa để đạt được một tác phẩm tốt.

Cuối cùng, rồi chúng tôi cũng phải giã từ xưởng vẽ Trần Thế Vĩnh, trả lại cho anh niềm cô độc và sự đam mê sáng tạo không mệt mỏi.

TRẦN TRUNG SÁNG